Pas shpërthimit të protestave në Iran për shkak të rritjes së çmimit të benzinës, ku mbetën të vrarë dhjetra protestues, Kombet e Bashkuara i kanë kërkuar Teheranit të frenojë përdorimin forcës kundër demonstruesve dhe të rivendosë shërbimin e internetit.
Duke folur sot para gazetarëve në Gjenevë, zëdhënësi për të drejtat e njeriut pranë Kombeve të Bashkuara, Rupert Colville, shprehu shqetësim të thellë për përdorimin e municionit nga ana e Iranit gjatë përleshjeve me protestuesit dhe e quajti rritjen e numrit të viktimave si “shumë serioze”.
Zyrtarët iranianë kanë raportuar për vdekjen e 12 protestuesve dhe pjesëtarëve të forcave të sigurisë së Iranit.
Ata kanë thënë se më shumë se 600 njerëz janë arrestuar që nga nisja e protestave, më 15 nëntor, pasi qeveria njoftoi se ishte duke kufizuar blerjen e benzinës dhe shkurtimin e subvencioneve.
Sidoqoftë, Colville citoi raporte që tregonin se dhjetra njerëz janë vrarë.
Shtetet e Bashkuara kanë vendosur sanksione të ashpra ndaj Iranit, menjëherë pasi presidenti amerikan, Donald Trump, tërhoqi në mënyrë të njëanshme SHBA-në, nga një marrëveshje bërthamore e vitit 2015.
Më parë, zëdhënësi i gjyqësorit në Iran, Gholamhossein Esmaili tha se “qetësia është rikthyer në vend”. Por, situata mbetet e paqartë kryesisht për shkak se autoritetet e ndaluan qasjen në internet.
I dërguari i posaçëm i Washingtonit për Iranin, Brian Hook, tha për RFE, se Shtetet e Bashkuara po punojnë për të ndihmuar iranianët të anashkalojnë ndërprerjen e Internetit, që ka kufizuar postimin e videove dhe komunikimin ne rrjete sociale.
“Ne mendojmë se do të ndihmojmë disa njerëz të lidhen me internet në mënyrë që ata të mund të vazhdojnë të postojnë videot e tyre [të protestave]”, tha Hook.
Dje Agjencitë e lajmeve gjysmë-zyrtare iraniane ISNA dhe Fars raportuan se tre anëtarë të forcave të sigurisë u qëlluan për vdekje nga protestuesit afër Teheranit.
Sipas raportimeve, në mesin e të vrarëve është një komandant i Trupave të Gardës Revolucionare Islamike, IRGC, dhe dy anëtarë të forcës paraushtarake të Basij.
Ndërkohë, gazeta e linjës së ashpër “Keyhan” raportoi se organet e gjyqësorit po konsiderojnë “ekzekutimin me varje të udhëheqësve të trazirave “.
IRGC ka paralajmëruar protestuesit për veprime “të vendosura” nëse trazirat nuk pushojnë, ndërsa Udhëheqësi Suprem i Iranit, Ayatollah Ali Khamenei, i quajti demonstruesit “banditë” dhe për trazirat fajësoi armiqtë e huaj të Iranit, përfshirë Shtetet e Bashkuara.
Shtëpia e Bardhë e ka dënuar “përdorimin e forcës vdekjeprurëse dhe kufizimet e komunikimit të përdorura kundër demonstruesve” dhe tha se ajo mbështet “popullin iranian në protestat e tyre paqësore”.
Një zëdhënëse e kancelares gjermane, Angela Merkel, i quajti protestat “të ligjshme”.
Irani, është vendi i katërt me rezervat e naftës së papërpunuar në botë dhe mban ende disa nga çmimet më të ulëta të karburantit, të mundësuara nga subvencionet qeveritare.
Çmimet e benzinës me vendimin e ri rriten për 50 për qind.