28 Nanduer
nga Atë Gjergj Fishta
1.Oj Zanë, t’këndojm… t’vajtojm, deshta me thânun;
Pse sod ditë kanget s’âsht per mue e tye.
Po ç’gzim kjo ditë nè mundet me na dhânun,
Kúr, qe, mbas njì motmoti q’i u pelqye
Europës Shqyptarin zot n’shpi t’vet me e lânun
E kúj, posë Hyut, m’ketë jetë mos me i sherbye,
Shqyptari i dám prap me vedvedi gjindet
E shk’ âsht mâ zí, prej vedit edhè s’bindet ?…
2.E kù kjo punë kisht’ ndodhë posë se n’Shqypní,
Qi ‘i popull, s’parit dalun prej robnimit,
Per nji motmot të rrijë ai n’anarkí
E t’bâhet prralla e gazi i rruzullimit,
Ke i zoti s’âsht ai sod m’u vû m’hullí,
Edhè me u thânë anmiqve e t’tânë njerzimit:
“Un ktú sundoj ! M’ketë shkamb mue m’vûni Zoti,
E kndej nuk luej, pa u shuemun stina e moti” ?!
3.Ah ! t’mjerët na, t’mjerët ! E sod, me ‘i pecë të kuqe
E me ‘i orrl duem qi Shqyptarija e mjera
T’dalë vedit n’dritë, si vedit çilë n’bubuqe
Nji drandofille e njomë, kúr kthen prendvera…
Jo, jo, Shqyptarë! Por bânje flamrin duqe
E zhytnje n’Drî t’mos t’ a zhvillojë kurr era.
Flamrin kombtár nuk ka shka bân nder né,
Po kje se dashtuní nuk kem’ p’r Atdhè!
4.E, drue dashtní p’r Atdhè nuk ka Shqyptari;
Me gjasë, s’çán kryet Shqyptari per kómb t’vet,
As per njatë gjuhë të ambel qi i la i Pari,
As pse Shqypnija n’vedi u bâ sod shtet;
Pse e shoh se veç atje, kû xhixhllon ari
Pa frymë e tue dihatun vrap ai nget:
Si Krishtin shiti juda Iskarjotë,
Drue Atdheu nder né po shitet p’r ‘i zallotë…
5.A thue mos fola keq ?… Po lypi t’falun;
Perse ktû vetë me fye nuk due kurrkendin.
E pse âsht mirë fjalen n’zemer t’frŷt m’e ndalun,
Por njai, qi të liruem me e pasë s’do vendin,
A prej se s’mundet vetë m’shkamb t’naltë me dalun,
A prej se tjervet s’don m’u a lshuemun rendin
A thue ai s’âsht Judë ? Po, kambë e krye Iskariota!,
E prà, ksi nipash ka ‘dhè shum Kastriota…
6.E po p’r ata, qi, zyre e nderë harrue,
Qi, marre e turp kaherë flakrue mbas shpinet,
M’visàr t’Atdheut me t’huejë shkojn tue tregtue
(Kush ndŷt mbas Frankut rrêjtë, kush mbas Sterlinet
Kush pse Dinari teper i âsht lakmue),
E Atdhén prej s’huejësh me e qitun duen bashtinet,
Thue edhè per ta ndokuj do t’i hijë çudia,
Kúr thom, se nuk janë tjeter, veç se Juda?…
7.Po, Juda janë, e gjinde janë tradhtare,
Porsi njata, qi n’mend prej s’huejësh mahitun,
Varzat e djelmt, – e para uzdajë shqyptare –
Me ndiesí t’hueja n’shkollë i çojn me i rritun,
Tue lànë mbas doret t’amblen gjuhe amtare,
Pa t’cillen kombi s’mundet n’dritë me u qitun;
E me çakrrija t’mbetna shkret mbas tregut,
E lânë me u rrêjtë nipnín e Skanderbegut.
8.O Skanderbeg Kastrijota! O rrfé mizore!
Serbjani i mnishem, po, ke votra pshtetun,
Nipavet t’vet u flet m’lahutë zâtore,
Sá forcë e anmikut pît nen shpatë t’ka mbetun:
Por nipat t’ú n’Shqypni sod nder msojtore,
(Kû gjuha shqype hin si fmij i gjetun…)
As êmni, ndoshta, nuk e dijn si t’quhet;
Pse tjerë fatosa atŷ me zânë u duhet.
9.Veç po; njat’êmen t’and t’bekuem, t’madhnueshem,
Si t’huejë, si nipa t’ú, dijm me t’a quejtun,
Kúr ndonji lâsh dobijet fort t’ngatrrueshem
Me tê duem me zhgatrrue, e kúr me vuejtun
Duem ndonji kundershtim, qi n’vend t’naltueshem
S’na lên m’u kapë mbas dshirit t’onë të pruejtun:
Nen êmen t’and, po, t’gjith atë herë na strukmi,
Kúr atdhetarë n’sŷ t’kombit duem qi t’dukmi.
10.Ah! Jo; kangë gzimit sod, moj Zanë, nuk due!
Sod un due qi kah fjalët e mija t’dalin,
Si rrkajë Vulkanit t’shkojn tue gurgullue:
T’ shkojn tue therun, si thika qi thér djalin
E vetem ambel m’prehen t’nanës pushue:
T’bumbullojn, po, si rrfeja, qi trandë malin;
Pse teper keq Shqypnija e ngratë ka ngelun,
Teper pa nderë pse nâmi i saj âsht shkelun.
11.Oh váj! Oh kob! Oh marre e turp per né!
Sot sheklli mbarë prír synin prej Shqyptarvet,
Me pá si perkujdesmi per Atdhé;
E si u dishmojm me punë na kundershtarvet
Se jemi t’zott me u lidhë me besë e fé
Edhè vetë me sundue vendin e t’Parvet:
E na, harû e si polipa deti,
Veç hapim syt me shkye ndo ‘i send per veti!…
12.Shqyptarë! Shqyptarë! Ndigjoni, pashi Zotin!
Pa jú kurr s’mundet n’dritë me dalë Shqypnija:
A thue, prá, n’terr po e lini m’e shkue motin.
Tash qi u dergoi t’bardhë fatin Perendija
Flamur me ngrehun n’vedi ? e Gjergj Kastrjotin
E t’Parët, a thue, kshtû do t’korisë nipnija,
Ke shoq me shoq enè s’kem’rá na n’fije?
Ke vêmë fitimin para çdo Shqypnije?
13.Ah! Jo, Shqyptarë, jo; mos e lshoni doret
Shqypnin e mjerë, – ketë Atme t’uej t’bekueme
E cilla sod, pervûjtë si vashë kunoret,
S’parit po hîn nder fise t’qytetnueme.
A thue pse teper t’ngushta i ka terthoret
M’e lânë me dnesë prap nen kambë t’huej t’poshtnueme?
Mâ e vogel se Rusija pat kenë Sparta,
Por nami i saj âsht shkrue me shkrola t’arta.
14.Ah! Ktû, Shqyptarë, po, ktû; e m’vorr t’Kastrijotit
Per rreth Flamurit t’onë t’gjith t’bâhmi ‘i vllà,
Edhè t’apim shoshojt besen e Zotit
Se per Atdhé na kem’ m’u orvatë pa dá,
Tue shkrî per te të gjitha ditt e motit:
Se para t’ gjith në vorr na kem’ me u kjá,
Se e lâmë Shqypnín me e shkelë prap themra e huej.
Posë Zotit n’qiellë, s’do t’i sherbejm mâ kuej.
/Hylli i Dritës, Dhetuer 1913/
