Shprehjet si “drakonike” dhe “kontroll shoqëror i stilit të Mao-s”, janë përdorur për të përshkruar kufizimet e zyrtarëve kinezë në qendër të Kinës, teksa janë përballur me koronavirusin vdekjeprurës.
Shumë pak veta nuk do të pajtoheshin, që sapo zyrtarët kinezë kanë pranuar rrezikun që përbën koronavirusi – ndonëse shumë i akuzojnë për fshehje të sëmundjes në Wuhan në muajin janar- ata kanë vendosur në karantinë, kanë izoluar dhe vëzhguar qindra miliona njerëz.
Sipas epidemiologëve të misionit të Kombeve të Bashkuara në Kinë, këto përpjekje ndoshta kanë qenë “më ambiciozet dhe më agresivet në histori, me qëllim të ndaljes së një sëmundjeje”, por edhe si një gjë që do të mund të realizohej vetëm në një shtet autoritar sikurse Kina.
Mirëpo në të dhënat që janë bërë të aksesueshme, shihet se masat e ashpra kanë funksionuar – të paktën deri më tani.
Një pikë e madhe kthese është shënuar më 18 mars në Kinë, pas një beteje tremujore me epideminë, kur të dhënat zyrtare nuk kanë treguar për të prekur lokalë, dhe për një numër të vogël të rasteve që kanë shkuar atje nga vendet tjera.
Një ditë më vonë, teksa qeveritë në shumë vende të botës kanë ashpërsuar kontrollet shoqërore, meqë situata me pandeminë është vështirësuar, numri i të vdekurve vetëm në Itali kishte kaluar shifrën e 3,245 sa ishin regjistruar në Kinë.
Madje shkencëtarët kinezë kanë siguruar më 19 mars se një studim i ri në Wuhan ka treguar se shkalla e vdekjes, e bazuar në simptomet e pacientëve është 1.4 për qind apo “shumë më e vogël” sesa është thënë në fillim.
Gjashtë shtete tjera – Italia, Spanja, Gjermania, Shtetet e Bashkuara, Irani dhe Franca, tani kanë numër më të madh të rasteve aktive me COVID-19, sëmundjen që shkakton koronavirusi i ri në krahasim me Kinën – ku 71,150 persona janë shëruar deri më 20 mars dhe 6,569 janë duke luftuar me sëmundjen.
Duket se këto lajme mbështesin qëndrimet e shprehura në “raportin përfundimtar” të Organizatës Botërore të Shëndetësisë dhe të ekspertëve kinezë të sëmundjeve infektuese, i cili është parë me dyshim nga shumë persona, për shkak të atyre që janë konsideruar të dhëna “shumë bujare”.
”Qasja e ashpër e Kinës për të ndalur përhapjen e shpejtë të patogjenit të ri respirator ka ndryshuar kursin e përshkallëzimit të epidemisë vdekjeprurëse”, ka thënë ky mision në fund të muajit shkurt, kur shkalla e të infektuarve në Kinë ishte ulur, derisa Italia, e cila është shpallur epiqendër e virusit në Evropë, vetëm pati filluar të përballej me shifra të larta të të infektuarve.
Vala e dytë?
Mirëpo ndonëse të dhënat e reja mund të tregojnë shenja se 1.4 miliard kinezë janë pastruar nga kjo sëmundje infektuese, ekspertët vlerësojnë se kthimi i masave të izolimit, është pothuajse i pashmangshëm deri në të paktën, vitin e ardhshëm.
Sipas tyre, një valë e dytë e infektimit ka mundësi të ndodhë në Kinë dhe vendet tjera, që do të mund të menaxhojnë shpërthimin e parë, i cili deri më 20 mars ka prekur më shumë se 250,000 persona dhe ka lënë të vdekur mbi 10,000 të tjerë.
Lajmi i fundit i mirë po ashtu kërcënon të mbetet në hije si pasojë e kritikave të mëdha ndaj zyrtarëve kinezë, pasi ka dyshime se ata janë duke fshehur informacion jetik me shkencëtarët jashtë këtij territori. Ky shtet është qortuar edhe për censurën që ka aplikuar duke i paralajmëruar dhe ndëshkuar qytetarët e vet, nëse këta të fundit kanë folur në kohën e shpërthimit të virusit.
Megjithatë, këto paralajmërime dhe kritika nuk e kanë ndalur Pekinin nga të ofruarit e ekspertizës dhe nga dërgimi i një numri të madh të maskave, respiratorëve dhe pajisjeve të tjera mjekësore në shumë vende të botës.
Brenda një muaji të arritjes së pikut të infektimit, Kina dhe disa qytetarë të mirënjohur kinezë janë kthyer, nga drejtues gishtash drejt fajtorëve për dështim të kontrollimit të pandemisë, në ofrues të ndihmës në Shtetet e Bashkuara.
Këto veprime janë përshkruar si “luftë e propagandës me koronavirus”, e cila sipas revistës Politico është ushqyer “me fushatë jo edhe aq të mprehtë” nga Pekini.
Si përgjigjje, në Shtetet e Bashkuara ka pasur insistim të disa zyrtarëve, sidomos brenda administratës së presidentit amerikan, Donald Trump për referim të sëmundjes si “virus kinez”.
“Shikoni, fushata e dezinformimit që (zyrtarët kinezë) janë duke realizuar, ka për qëllim heqjen e përgjegjësisë”, ka thënë Sekretari amerikan i Shtetit Mike Pompeo, para gazetarëve më 17 mars, teksa vazhdimisht e ka quajtur koronavirusin “virus të Vuhanit”.
Ai më pas ka thënë: “Ne dimë kaq: Ne dimë se qeveria e parë që ka qenë në njohuri për virusin e Wuhanit ka qenë Qeveria Kineze. Kjo gjë përbën përgjegjësi të veçantë sa për të rritur alarmin dhe për të thënë ‘ Ne kemi një problem, kjo është diçka ndryshe dhe përbën rrezik’. Botës i është dashur një kohë tmerrësisht e gjatë për të kuptuar rrezikun me të cilin përballet, teksa ai ka qenë në Kinë”.
Armik i ri dhe i pazakonshëm
Koronavirusi i ri mendohet të ketë kaluar nga kafshët në njerëz, afërsisht në javën e tretë të muajit nëntor, sipas analizave gjenetike, ndërkohë që rastet e para janë raportuar në Wuhan të Provincës Hubei.
Aktualisht nuk ka vaksina të miratura për virusin e transmetueshëm lehtë dhe as trajtim për sëmundjen Covid-19, që përcillet, te disa, me simptoma të pneumonisë.
Shumë ekspertë thonë se prezantimi i një vaksine të sigurt është ende larg të paktën një vit apo 18 muaj.
Në fund të muajit janar, i gjithë fokusi ka qenë në sekretin e Kinës, teksa pjesa tjetër e botës ka tentuar t’i qaset kërcënimit global.
Partia Komuniste e Kinës e ka pranuar më 3 shkurt – kur numri i të vdekurve pati arritur në rreth 400, ndërkohë që shifra e pacientëve rritej me shpejtësi – që shpërthimi mund të jetë “test i madh për sistemin e Kinës dhe për kapacitetin e qeverisjes”.
Partia Komuniste ka dënuar publikisht së fundmi, trajtimin që u kanë bërë zyrtarët një mjeku, i cili ka pranuar rëndësinë që duhet kushtuar shpërthimit të virusit pak pasi ka shpërthyer ai.
Oftalmologu, Li Wenliang, që ishte infektuar në fillim të muajit janar me këtë virus, ka vdekur një muaj më vonë, pasi ka protestuar rreth jogatishmërisë së zyrtarëve për të pranuar problemin e përhapjes së madhe të virusit. Mirëpo protesta e tij online ka ndihmuar në rritjen e shprehjes së pakënaqësieve dhe duket se u ka ndihmuar zyrtarëve kinezë që të ngriten dhe të veprojnë./RFE/