Ana Brnabiç mbetet kryeministre, Vuçiç drejtues i Qeverisë së Serbisë

E mandatuara për krijimin e qeverisë së re në Serbi do të jetë kryeministrja e deritanishm,e Ana Brnabiç. Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç thotë se Brnabiç do të ketë një mandat të kufizuar, pasi do të qëndrojë në këtë post vetëm deri në vitin 2024. Por ai nuk e shpjegoi se çfarë do të ndodhë pas vitit 2024 dhe cilat do të jenë ndryshimet, pasi mandati i qeverisë normalisht zgjat katër vjet.

Në mënyrë që shfaqja të paraqitej sa më dramatike, u tha se Ana Brnabiç ka pasur edhe një “kundërkandidat” për këtë post, kryetarin e bashkisë së Novi Sadit, Milosh Vuçeviç. I pyetur për përbërjen e kabinetit të ri qeveritar, presidenti i Serbisë u përgjigj se tani bëhet fjalë vetëm për të mandatuarën por edhe për më të painformuarit është e qartë se lista e ministrave të rinj bëhet në zyrën e presidentit Vuçiç.

Në luftën “e madhe” brenda partisë, Ana Brnabiç fitoi edhe një gjysmë-mandati, por ky me siguri që ka qenë vendimi i Vuçiçit, thotë Dragan Popoviç, drejtor i Qendrës për politika praktike.

“Kjo është një tjetër dëshmi se nuk ka fare rëndësi se kush mban postin e kryeministrit, i cili formalisht do të duhej të ishte posti më i rëndësishëm në Serbi. Institutcionet i ka marrë në duar një parti, më saktë një njeri”, thotë Popoviç për DW.

Paraqitja e kandidaturës së Millosh Vuçeviçit – dhe pohimet e presidentit se ai gjoja po peshonte mes këtyre dy kandidatëve me javë të tëra – është sipas gazetarit Gjorgje Vlajiç vetëm justifikim i presidentit Vuçiq për njerëzit brenda partisë së tij SNS.

“Ai i kontrollon bashkëpunëtorët e tij duke i përballur me konkurrencën. Ana Brnabiç është fituese për momentin, por as Millosh Vuçeviç nuk është humbës – ai do të marrë një vend të rëndësishëm në qeverinë e ardhshme, ku do të jetë zëvendëskryeministër dhe ministër në ndonjë post”, vlerëson bashkëbiseduesi i DW.

Daçiqi në botën e Vuçiçit

Tashmë dihen edhe kornizat e qeverisë së re, pesë muaj pas zgjedhjeve parlamentare. Kjo periudhë kaloi pa konflikte të mëdha, sepse qeveria nuk i mungonte gati askujt. Por ajo që nuk dihej ishte – fati i Partisë Socialiste të Serbisë dhe liderit të saj Ivica Daçiç. Madje u shtrua edhe pyetja nëse SPS-ja do të jetë pjesë e koalicionit të ri qeverisës, por tani është e qartë se pozitat e Ivica Daçiçit dhe socialistëve të tij në “Vuçiçland” janë shumë më të mira sesa mendohej.

Ivica Daçiç do të jetë zëvendëskryeministër në kabinetin e ri qeveritar, por edhe koordinator i shërbimeve të sigurisë. Kjo është një fushë shumë e rëndësishme për Vuçiçin dhe partinë e tij, ndaj zgjedhja e Daçiçit për të kryer këtë punë është pak e papritur.

Gjorgje Vlajiç e sheh këtë vendim “si pagesë të një lloj borxhi ndaj Rusisë, sepse Daçiç është i mirëpritur në Moskë, por ky është edhe një sinjal për njerëzit në partinë SNS të Vuçiçit me të cilët ai duket se nuk është tepër i kënaqur”.

“Kjo do të thotë se do të kufizohet ndikimi i Aleksandar Vulinit dhe Nebojsha Stefanoviçit. Vuçiçi për momentin i beson më shumë Daçiçit sesa kuadrove të partisë së tij”, beson Vlajiç.

Dragan Popoviq thotë se SPS tregoi besnikëri absolute “të cilën çdo autokrat e vlerëson”. Vuçiç, sipas tij, në këtë mënyrë vret dy zogj me një gur: “SPS si opozitë mund të jetë një kundërshtar serioz politik. Por në këtë mënyrë Vuçiç po e shkatërron SPS-në, siç shkatërroi edhe kundërshtarin Aleksandar Shapiç dhe lëvizjen e tij lokale Beogradi i Ri. SNS thjesht po e thith SPS-në”, thotë Popoviç. Përveç kësaj, sigurisht, Vuçiç dëshiron ta ndajë përgjegjësinë për situatën në vend me dikë tjetër”.

Qeveria e re dhe Kosova

Qeverinë e re do ta presin problemet e vjetra, problemet me energjinë dhe çmimet, lufta në Ukrainë dhe problemet e brendshme. Por sipas retorikës nga selia e presidentit, duket se tema numër një do të jetë sërish Kosova.

Deri tani të gjitha negociatat kryesore për Kosovën i ka udhëhequr vetë Vuçiçi, ndërsa kryeministrja dhe ministrat kanë shërbyer më shumë për retorikë dhe dalje në televizion, ku ngjarjet në Kosovë i interpretojnë si analistë politikë.

Ndaj Vuçiç e ka shfrytëzuar edhe nominimin e kryeministres së re/vjetër për të theksuar qëndrimin e Serbisë për Kosovën: Nuk ka njohje dhe nuk ka negociata të mëtejshme deri në themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Gjorgje Vlajiç thekson se “Amerika dhe Bashkimi Evropian duan ta forcojnë pavarësinë e Kosovës dhe se Serbia nuk ka shumë instrumente për ta penguar atë”. “Nuk është hera e parë që Vuçiqi sillet në mënyrë arrogante dhe disi kërcënuese ndaj komunitetit ndërkombëtar, por nuk mendoj se ai sillet kështu në takime të drejtpërdrejta. “Kam përshtypjen se diplomatët e huaj që po përpiqen të parandalojnë destabilitetin në rajon, janë duke treguar shumë më tepër takt për çështjet,” thekson Vlajiç.

Kriza padyshim po troket në derë, vëren Dragan Popoviq. Dhe në këtë situatë Kroacia duhet të fajtori kujdestar për gjendjen, por do të mbahet edhe një lloj konflikti me intensitet të ultë me Kosovën. “Nuk pres një ashpërsim më të thellë të marrëdhënieve derisa nuk arrihet ndonjë marrëveshje për targat dhe dokumentet personale. Rrezik paraqet mundësia që Kurtit dhe Vuçiqit t’u dalin gjërat jashtë kontrollit. Por shpresoj se nuk do të vijë deri këtu,” përfundon Popoviç.