BE: Kosova refuzoi propozimin e Quintit për zgjedhjet serbe

Zëdhënësi i BE-së për çështje të Politikës së Jashtme dhe Sigurisë, Peter Stano, tha sot se Bashkimi Evropian shpreh keqardhje për vendimin e Kosovës për të refuzuar propozimin e Quintit, Shtetet e Bashkuara, Britania e Madhe, Italia, Gjermania dhe Franca, për votimin e serbëve në territorin e Kosovës për zgjedhjet në Serbi.

“BE-ja ka vepruar si lehtësues, përfaqësuesi i Lartë ishte i angazhuar në kontakte për të gjetur marrëveshje për zgjidhje praktike që do t’u mundësonte qytetarëve me dyshtetësi të marrin pjesë në zgjedhje. Kemi bërë përpjekje të gjejmë zgjidhje praktike duke përdorur analogjitë që ishin vendosur në votime në të kaluarën,” tha zëdhënësi i BE-së në konferencën për shtyp të Komisionit Evropian, duke pohuar se Serbia ka luajtur rol konstruktiv e Kosova ka refuzuar.

“Duke pranuar se Serbia ka qenë e hapur për gjetjen e zgjidhjes, ne shprehim keqardhje se konsensusi mes palëve në fund nuk u arrit pas vendimit të Kosovës për të refuzuar propozimin konstruktiv të Quintit,” tha zëdhënësi i BE-së.

Siç konfirmuan zyrtarë evropianë për RFE, çështja e votimit të serbëve të Kosovës në zgjedhjet parlamentare dhe presidenciale të Serbisë tashmë është mbyllur.

Stano e ka quajtur këtë vendim të jetë në kundërshtim me përkushtimet e Kosovës për rrugëtim evropian dhe të ardhme demokratike dhe kundër parimeve të mbrojtjes së të drejtës demokratike të të gjithë qytetarëve, përfshirë edhe të atyre që i takojnë popullatës joshumicë.

“Tash ne presim nga Kosova dhe Serbia të përmbahen nga veprimet dhe retorika, e cila mund të rrisë tensionet dhe, po ashtu, u bëjmë thirrje të dyja palëve të veprojnë me përgjegjësi dhe të angazhohen në mënyrë konstruktive në negociata në kuadër të dialogut,” tha zëdhënësi i BE-së, Peter Stano duke shtuar se në këtë moment nuk është në gjendje të paralajmërojë ndonjë takim në kuadër të dialogut, porse janë duke punuar në atë drejtim.

“Po punojmë në atë drejtim dhe ftojmë të dyja palët të veprojnë me përgjegjësi, në mënyrë që të jetë e mundur të organizohet një takim i tillë,” tha Stano.

Qeveria e Kosovës për momentin nuk ka ndonjë konfirmim zyrtar se propozimi i vendeve të Quint-it, për mbajtjen e zgjedhjeve serbe në Kosovë, është refuzuar.

Detajet e propozimit, po ashtu, ende janë bërë të ditura .

Zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi, gjatë raportimit para një komisioni parlamentar, tha se ka pasaktësi në konstatimin se Kosova ka thënë se mbajtja e zgjedhjeve të Serbisë do të ishte jokushtetuese.

“Ne nuk kemi thënë që mbajtja e zgjedhjeve të Serbisë në Kosovë është jokushtetuese. Por, mbajtja e zgjedhjeve të Serbisë në Kosovë pa aprovim të institucioneve të Kosovës, si instancë sovrane, pas një kërkese nga institucionet e Serbisë, është jokushtetuese,” tha Bislimi duke shtuar se edhe për praktikat e mëhershme për zgjedhjet serbe në Kosovë, ka “pajtim, konsensus të përgjithshëm edhe brenda Quintit” se ato kanë qenë në kundërshtim me Kushtetutën e Kosovës.

“Përpjekjet e Quintit kanë qenë që të gjejmë një modalitet i cili e tejkalon atë shkelje të Kushtetutës që ka ndodhur përpara,” tha Bislimi duke shtuar:

“Deklarata e Quintit do të thotë se tani jemi më datë 22 mars, 3 prilli është pas 11 ditësh dhe ka brengë që më nuk ka kohë të mjaftueshme për lehtësim të mëtejmë dhe Qeveria e Kosovës nuk ka mundur që ta trajtojë një propozim që nuk ka ardhur nga Qeveria e Republikës së Serbisë.”

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka thënë të hënën pas takimin me ambasadorët dhe shefat e misioneve diplomatike dhe konsullore të Kosovës, se për mbajtje të zgjedhjeve parlamentare dhe presidenciale të Serbisë në Kosovë, duhet të ketë një marrëveshje ndërmjet Republikës së Kosovës dhe asaj të Serbisë.

Kurti u ka thënë ambasadorëve dhe përfaqësuesve diplomatikë se, “ne nuk dëshirojmë që t’ua pamundësojmë të drejtën e votës qytetarëve të republikës sonë që kanë dyshtetësi, por në të njëjtën kohë nuk mund të veprojmë në kundërshtim me ligjshmërinë dhe kushtetutshmërinë e vendit”.

Ai është thënë të jetë në kontakt të vazhdueshëm me përfaqësuesit e vendeve të Quint-it në Kosovë.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiç, tha dje në një aktivitet parazgjedhor, se Qeveria e Kurtit kërkon nga Serbia të pranojë pavarësinë e Kosovës, në mënyrë që të lejohen zgjedhjet, të cilat mbahen më 3 prill.

“Do të merrni nesër përgjigjen,” tha dje Vuçiç.

Autoritetet serbe kanë paralajmëruar që të martën, në ora 12:00 do të mbahet një takim i Këshillit të Sigurisë Kombëtare për të vendosur rreth hapave të ardhshëm.

Më 15 janar, Kuvendi i Kosovës ka miratuar një rezolutë, përmes së cilës është kundërshtuar mbajtja e votimeve në Kosovë për një referendum të Serbisë për ndryshimet kushtetuese.

Vendet e Quint-it dhe BE-ja e patën pritur me keqardhje vendimin e Qeverisë së Kosovës për këtë referendum.

Komuniteti ndërkombëtar i ka bërë vazhdimisht thirrje Qeverisë së Kosovës që të gjejë mënyra për mbajtjen e zgjedhjeve serbe.

Zgjedhjet e fundit parlamentare, që Serbia i ka organizuar edhe për komunitetin serb në Kosovë, kanë qenë ato të 21 qershorit 2020.

Ato zgjedhje janë mbajtur sipas një praktike të mëhershme, ku misioni në Kosovë i Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë i ka grumbulluar votat. Ato vota më pas janë numëruar në Rashkë dhe Vranjë, dy qytete kufitare të Serbisë.

Kjo praktikë është krijuar qysh në vitin 2017 dhe autoritetet e Kosovës e kanë lejuar këtë gjë.

Nga OSBE-ja kanë thënë për Radion Evropa e Lirë se janë të gatshëm t’i grumbullojnë votat edhe për zgjedhjet e 3 prillit, por me pëlqimin e të gjitha institucioneve përkatëse./RFE/