Në bisedën e fundit të Presidentit të SHBA, Joe Biden, dhe atij afgan, Ashraf Ghani, para se talibanët ta marrin Afganistanin nën kontroll, dy liderët kanë biseduar rreth ndihmës ushtarake, strategjisë politike dhe taktikat e pëcjelljes së mesazheve, por si Biden ashtu dhe Ghani nuk ishin të vetëdijshëm dhe as të përgatitur për rrezikun e mundshëm nga talibanët. Këtë e dëshmon transkripti i kësaj bisede të cilën e publikoi Agjencia e lajmeve Reuters.
Biden dhe Ghani kanë biseduar rreth 12 minuta më 23 Korrik. Më 15 Gusht Ashraf Ghani iku nga Presidenca e talibanët u futën në Kabul. Prej asaj kohe shumë afganë të zhgënjyer ikën nga vendi i tyre, e 13 ushtarë amerikanë e dhjetëra civil afganë u vranë në sulmet kamikaze në Aeroportin e Kabulit gjatë evakuimit amerikanë.
Agjencia e lajmeve Reuters kontrolloi bisedën e regjistruar telefonike në mes të Bidenit dhe Ghanit dhe konfirmoi autenticitetin e bisedës.
Gjatë bisedës Biden i ofroi ndihmë Ghanit në mënyrë që ta bind opinionin se ka plan për kontrollin e situatës në Afganistan.
“Do të vazhdojmë të ofrojmë mbështetje ajrore nëse e dimë se cili është plani,” tha Biden. Disa ditë para kësaj bisede SHBA ka kryer sulme ajrore për të mbështetur forcat afgane të sigurisë, veprime për të cilat talibanët thanë se po shkelin marrëveshjen paqësore të Dohas.
“Vendos luftëtarin në krye”
Presidenti amerikan gjithashtu këshilloi Ghanin që të bëjë përpjekje të përfitoj mbështetjen e njerëzve të fuqishëm në Afganistan për strategjinë e tij dhe në krye të ushtrisë ta vendos një “luftëtar”, duke ju referuar ministrit të mbrojtjes, gjeneralin Bismillah Khan Mohammadi.
Biden lavdëroi forcat afgane të sigurisë të cilat u aftësuan dhe financuan nga qeveria amerikane.
“Është e qartë se keni ushtrinë më të mirë. Keni 300.000 forca të sigurisë të armatosura mirë përballë 70-80.000 njerëzve shumë të aftë për të luftuar,” i tha Biden presidentit afgan
Disa ditë pas kësaj bisede ushtria afgane filloi të shpërbëhet në qytetet kryesore dhe thuajse nuk luftuan fare kundër talibanëve.
“Problemi i perceptimit”
Gjatë shumicës së bisedës së zhvilluar Biden u përqendrua në atë që ai e quajti problem me “perceptimin” e qeverisë afgane.
“Nuk kam nevojë tu flas se në gjithë botën si dhe në disa pjesë të Afganistanit është krijuar perceptimi se gjërat nuk po shkojnë mirë, në kuptimin e luftës kundër talibanëve,” tha Biden duke shtuar:
“Duhet krijuar tjetër imazh, pavarësisht nëse kjo është e vërtetë ose jo.”
Biden i tha Ghanit që nëse theksoni personalitetet politike afgane që së bashku të mbajnë një konferencë për media, duke mbështetur strategjinë e re ushtarake, “kjo do të ndryshonte perceptimin”.
Biden e bëri të qartë se nuk priste një revoltë masive dhe kolaps i cili do të ndodhë pas 23 ditëve.
“Do të vazhdojmë të luftojmë fuqimisht në mënyrë diplomatike, politike, ekonomike, në mënyrë që të sigurojmë që qeveria juaj jo vetëm të mbijetoj por edhe të qëndroj dhe rritet,” tha Biden.
Këtë bisedë telefonike Shtëpia e Bardhë refuzoi ta komentoj.
Për Karzain
Deri sa dy presidentët po zhvillonin bisedime, kryengritësit talibanë kishin nën kontroll rreth gjysmën e qarqeve afgane, që tregon në përkeqësimin shumë të shpejtë të situatës së sigurisë.
“Nuk jam ushtar, dhe nuk ju flas dot se si duhet të dukej saktë plani, do të përfitoni jo vetëm ndihmë shtesë por do të krijohet një perceptim ndryshe për ju,” tha Biden.
Kur Biden e luti Ghanin që ta përfshijë Ish-Presidentin e Afganistanit, Hamid Karzai, në konferencën për media, Ghani e refuzoi.
“Karzai nuk do të ndihmonte asgjë,” tha ai duke shtuar: “Me muaj të tërë kemi bërë përpjekje me presidentin Karzai. Herën e fundit jemi takuar për 110 minuta, më ka mallkuar dhe më ka akuzuar për bashkëpunimin me SHBA,” tha Ghani.
Biden ndaloi për momentin para se të përgjigjej, dhe vazhdoi:
“Mendimin që kisha lidhur me këtë, qëndron.”