Deputet në Zvicër, çfarë i dallon nga shtetet të tjera?!

Dje Zvicra zgjodhi parlamentin e ri, por anëtarët e sapozgjedhur nuk do të transferohen në Bernë me kohë të plotë, pasi që shumica e tyre kanë “punë të rregullta”, përveç detyrave të tyre parlamentare me kohë të pjesshme, përcjell albinfo.ch.

Sa shpesh takohet Asambleja Federale?

Parlamenti mblidhet katër herë në vit për disa javë për të diskutuar çështje të ndryshme dhe miratimin e legjislacionit. Por në mes të seancave, secili deputet duhet të lexojë propozime për ligje të reja dhe të marrë pjesë në mbledhjet e komisioneve.

Mesatarisht, detyrat parlamentare do të marrin nga 50 deri në 70 për qind të kohës së një deputeti, megjithëse disa ligjvënës punojnë më shumë orë.

Pse anëtarët e Parlamentit zviceran nuk punojnë me kohë të plotë në emër të zgjedhësve të tyre?

Zviceranët besojnë në nocionin thelbësor të “legjislaturës qytetare”, që do të thotë të jesh afër zgjedhësve të tyre dhe të mbash një këmbë në botën “reale”. Kjo u lejon atyre të kenë një kuptim më të mirë të jetës së përditshme të zgjedhësve të tyre dhe çështjeve që prekin ato.

Të jesh politikan “nuk është profesioni ynë kryesor, dhe nuk është profesioni ynë i vetëm”, tha Gerhard Pfister, presidenti i Partisë së Kristian Demokratëve të Popullit, i cili është një mësues në shkollë të mesme.

Cilat janë disa nga punët që deputetët kanë larg parlamentit?

E parashikueshme, ka shumë avokatë, por në radhët bëjnë pjesë mësues, mjekë, fermerë, sekretarë, arkitektë, kuzhinierë, kandidatë post-doktoraturë – praktikisht çdo profesion që është në përputhje me ato që bëjnë përbërësit e tyre.

Sa paguajnë anëtarët e Parlamentit zviceran për punën e pjesës së pjesshme?

Zvicra është ndër vendet me të ardhura më të larta në botë, dhe deputetët paguhen relativisht mirë, midis 130 000 dhe 150 000 franga zvicerane në vit. Sidoqoftë, një përqindje e pagës së tyre i jepet partisë së tyre. Ndonëse deputetët zviceranë nuk punojnë me kohë të plotë, pagat e tyre janë në përputhje me ato të parlamentarëve të tjerë evropianë.

Cilat janë disa aspekte negative të një sistemi që lejon zyrtarët e zgjedhur të mbajnë punë jashtë Parlamentit?

Një nga rreziqet është mundësia e një konflikti interesi midis detyrave parlamentare të një deputeti dhe përgjegjësive të tyre profesionale, gjë që hap derën për lobim.

“Unë nuk mund ta imagjinoj se si një zyrtar i zgjedhur mund të marrë vendime në Parlament që nuk do të ishin në interesin më të mirë të punëdhënësit të tyre”, tha Georg Lutz, një shkencëtar politik në Universitetin e Lozanës.

Sipas një studimi të botuar në Shtator nga Transparency International, 246 anëtarët e parlamentit të mëparshëm kishin pasur interes në 1.700 ndërmarrje – industri farmaceutike dhe bankare kryesore në mesin e tyre.

A ndërhyjnë këto konflikte interesi në një proces të sinqertë të krijimit të politikave?

Si çdo gjë tjetër në Zvicër, edhe lobimi është i rregulluar mirë dhe interesat e caktuara duhet tënshprehen qartë. Deputetët duhet të rendisin lidhjet e tyre me sektorin privat në një regjistër të veçantë, kështu që ka një mbikëqyrje në marrëdhëniet e tyre të jashtme. Me fjalë të tjera, ekziston një shkallë e transparencës dhe përgjegjshmërisë.

A janë të kënaqur zgjedhësit zviceranë me punën e bërë nga përfaqësuesit e tyre me kohë të pjesshme?

Vrojtimi i vlerave botërore për vitin 2018 tregon se zviceranët kanë një nivel shumë të lartë besimi në Parlamentin e tyre. Sidoqoftë, ndërsa Florian Maier, presidenti i Partisë Liberalë të Rinj, ka cicëruar: “Besimi është i mirë. Kontrolli është më i mirë. Politikanët ligjvënës zviceranë e dinë që çdo ligj që ata prezantojnë i nënshtrohet një referendumi. Kështu, ata nuk mund të bëhen elitë”.