Diabeti, kriza e shekullit XXI! Shkencëtarët: Po del jashtë kontrollit!
Nëntori si muaji i rritjes së ndërgjegjes mbi diabetin, sëmundje e cila po bëhet njëra ndër krizat në rritje të shekullit XXI, sepse këto trende vazhdojnë, deri në vitin 2045, rreth 800 milionë njerëz do ta kenë diabetin, e 730 milionë të rritur paradiabetin, thonë shkencëtarët.
Pikërisht për këtë situatë të krijuar, Federata Ndërkombëtare Diabetike, RDF, flet për nevojën e një parandalimi të hershëm, zbulimit të kurimit të diabetit. Thekson se diabeti është bërë “pandemi e përmasave të papara e cila po del jashtë kontrollit dhe është njëra prej krizave shëndetësore në rritje të shekullit XXI”.
Dita botërore e diabetit, 14 Nëntori, këtë vit është përqëndruar në përmirësimin e aksesit të kujdesit, që përfshinë aksesin me kohë të ndërhyrjes, dhe i bëhet thirrje qytetarëve që të shfrytëzojnë përparësitë e tekonologjive moderne, aplikimeve të reja dhe ato që ofron sistemi shëndetësor dhe me kohë të parandalohet rreziku u paradiabetit dhe diabetit.
Vlerësohet se vetëm vitin e kaluar si pasojë e diabetit kanë vdekur 6.7 milionë njerëz, e gati gjysma prej tyre që aktualisht jeton me diabet nuk janë të vetëdijshëm se vuajnë nga kjo sëmundje
“Shifrat e fundit, që janë trefishuar gjatë dy dekadave të fundit, janë alarmante duke pasur parasysh në problemet serioze shëndetësore që mund të shkaktohen nga diabeti, duke përfshirë ato kardiovaskulare, sëmundjet nervore, verbëria, bllokimi i veshkave, komplikimet në zgavrën e gojës dhe amputimi i gjymtyrëve të poshtme,” alarmon IDF.
Diabeti i tipit 2.90% e rasteve në botë
Diabeti është gjendje serioze dhe kronike e cila shfaqet kur organizmi nuk mund të prodhoj më insulinë të mjaftueshme (tipi 1) ose nuk mund të shfrytëzoj në mënyrë efikase insulinën që prodhon (tipi 2).
Diabetin e tipit 2 e kanë 90 për qind e rasteve në botë, dhe ka dëshmi të shumëta se ai mund të paradalohet me një ndërhyrje të duhur.
“Për këtë arsye duhet të mendohet me kohë, të shqyrtohen rreziqet e mundshme dhe të zbulohet nëse personi vuan nga paradiabeti, gjendje kur niveli i sheqerit në gjak është mbi normalen, por më e ulët nga niveli i shkallës së duhur për diagnostifikimin e diabetit, sepse pa veprimin deri në 70 për qind, njerëzit me paradiabet zhvillojnë diabetin në afat prej disa viteve. Nëse nuk kurohet, mund të shkaktoj komplikime brenda enëve të gjakut dhe të rrënojë seriozisht shëndetin ose të rrezikoj jetën e personit,” thekson IDF.
