Sot në Ditën Ndërkombëtare të Personave Zhdukur, Presidenti i Republikës, Ilir Meta ndërsa vlerësoi me Titullin e lartë “Për Merita të Veçanta Civile” vëllezërit Bujar, Ylber, Halit dhe Seit Petrela, si dhe Shqipjon Topullit (pas vdekjes) tha se kjo ditë është një mundësi për të ngritur zërin për viktimat e zhdukur gjatë regjimeve totalitare, por edhe për ato viktima të zhdukur gjatë ditëve të sotme kudo në botë.
Në një ceremoni të organizuar në Presidencë, ku merrnin pjesë Kryetarja e Autoritetit për Informimin mbi Dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit, Genta Sula, Kryetari i Shoqatës Antikomuniste të Ish-të Përndjekurve Politikë, Nebil Çika, ish-të persekutuar e përfaqësues të familjeve Petrela e Topulli, Presidenti Meta tha se zhdukja është përdorur dhe fatkeqësisht vazhdon të përdoret si mjet presioni ndaj kundërshtarëve politik.
“Duke i zhdukur me forcë kundërshtarët e tyre politik, regjimet totalitare kanë mbjellë terror dhe kanë krijuar pasiguri të përgjithshme, jo vetëm për familjarët e të zhdukurve, por për tërë shoqërinë në përgjithësi.
Sot, në këtë ditë, ne nderojmë djemtë e një familjeje që kanë kaluar kalvarin e tmerrshëm të vdekjes dhe varrosjes së prindërve të tyre, nga regjimi komunist, në fshehtësi dhe pa asnjë shenjë identifikimi. Njëkohësisht nderojmë edhe shumë të tjerë, që u janë zhdukur prindërit, bijtë apo të afërmit pas pushkatimeve, dhe ende sot, nuk i kanë gjetur eshtrat e tyre dhe nuk kanë mundësi t’u ngrenë një vend prehjeje e paqe të përjetshme. ”
Historia e djemve të familjes Petrela: Bujarit, Ylberit, Halilit dhe Seitit mbart tragjedinë e qindra familjeve të deklaruara armike të popullit nga regjimi komunist: burgosje, internim, vdekje, varre pa emër e pa vendndodhje, familje të ndara që nuk dinin fatin e të afërmve të tyre.
“Është e dhimbshme të mendosh 4 fëmijë të vegjël nga 1 deri në 11 vjeç, siç kanë qenë vëllezërit Petrela, të gjendur jetim dhe të internuar në kampin famëkeq të Tepelenës. Fatkeqësisht, prindërit e tyre, Fadil dhe Xhuma vdiqën rrugës për në kampin e Tepelenës në aksident automobilistik, duke u varrosur pa një varr e pa një emër mbi të. Ndërkohë që halla e tyre 24-vjecare u traumatizua nga tragjedia, dhe gjyshja e tyre u dëmtua rëndë në shtyllën kurrizore,” tha Presidenti duke mos harruar edhe kalvarin e tyre gjatë dhe pas kthimit në kryeqytet, ku me damkën e “armiqve të popullit” nuk mund të qëndronin në shtëpinë e tyre, por u duhej të rriteshin në dyert e familjarëve që ndjenin dhembshuri për këta 4 jetimë, duke jetuar edhe 13 veta në një dhomë.
“Por dhimbja më e madhe ka qenë për ta, fakti që nuk mund t’u ofronin një vend prehjeje të përjetshëm e të denjë prindërve të tyre të vdekur. Edhe pse dinin me afërsi vendin e varrosjes së tyre, për regjimin, prindërit e tyre ishin të zhdukur dhe armiq të popullit, e si të tillë nuk e meritonin një vend prehjeje. Por dinjiteti njerëzor, humanizmi, dashuria janë elementët thelbësor në këtë histori njerëzore të dhimbshme.”
Sot, ne nderojmë jo vetëm vëllezërit Petrela, për humanizmin dhe vendosmërinë e tyre për të nderuar prindërit, duke i marrë në fshehtësi eshtrat e tyre dhe duke i ruajtur për shumë kohë në shtëpi, tha Presidenti duke sjellë në kujtesë edhe aktin fisnik të një fshatari të panjohur:
“Njëkohësisht, ne nderojmë e përulemi përpara aktit fisnik të një fshatari të panjohur ende edhe sot, që përmbushi një amanet dhe njoftoi vëllezërit Petrela, në mes të natës, se vendi ku prindërit e tyre ishin varrosur do të shpyllëzohej dhe ata nuk do të kishin më kurrë mundësi t’i gjenin eshtrat e tyre.
Ne përulemi dhe nderojmë aktet fisnike të miqve të vëllezërve Petrela, që i ndihmuan ata, së pari, duke ruajtur në shtëpitë e tyre eshtrat e prindërve e më pas duke i ndihmuar t’i varrosnin pa bujë e zhurmë.
Madhështia e veprimeve, të të gjithë njerëzve të përfshirë në këtë histori të dhimbshme, qëndron në faktin që ata vendosën veten në rrezik në një kapitull shumë të errët e të rrezikshëm të historisë sonë,” tha Presidenti i Republikës Ilir Meta duke shtuar se asnjëri prej tyre nuk ka menduar që do të vinte një ditë që humanizmi, vendosmëria dhe dinjiteti i tyre njerëzor do të vlerësoheshin ndërsa përfundoi:
Titujt dhe dekoratat janë vlerësimet më minimale për t’u shprehur atyre mirënjohjen, mirëkuptimin dhe mbështetjen tonë dhe njëkohësisht, për të njohur vuajtjet që ata kanë kaluar.
Nderim përjetë të gjithë viktimave të zhdukur me forcë, të gjithë disidentëve dhe të gjithë ish-të përndjekurve politikë të Shqipërisë!
Rroftë Shqipëria Europiane!