Një ditë para seancës parlamentare ku Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, do ti përgjigjet pyetjeve të deputetëve rreth planit evropian për zgjidhjen e çështjes së Kosovës, ekspertët vlerësojnë se ai plan tashmë është pranuar nga Vuçiçi.
Nga seanca e nesërme ata nuk presin asgjë në lidhje me këtë Marrëveshje, ndërsa në ditët në vijim Presidenti i Serbisë, vlerësojnë për të përditshmen serbe “Danas”, Kryetarja e Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut, Sonja Biserko, dhe historiani serb, Milivoj Beshlin, që janë dhe firmëtar të Apelit për pranimin e propozimit evropian për zgjidhjen e çështjes së Kosovës, se regjimi i Vuçiçit do ta drejtoj propagandën e tij mediatike nga miratimi i elektoratit për firmosjen e këtij propozimi që Kosovës i jep të drejtën të anëtarësohet në OKB.
“Me firmosjen e propozimit të ofruar evropiano-amerikanë për Kosovën fillon procesi i cili hap perspektivën evropiane si të Serbisë ashtu dhe Kosovës. Hapet dhe hapësira për pjesën tjetër të Serbisë e cila mendon për Evropën,” tha Sonja Biserko duke saktësuar se propozimi evropian nuk është një ofertë e thjeshtë.
“Duhet të kemi parasysh rrethanat në të cilat ajo ofrohet. Lëvizjet gjeostrategjike ka kohë që po ndodhin por janë kristalizuar tashmë me agresionin rus në Ukrainë. Duke ju falënderuar Ukrainës është aktualizuar Kosova si çështje e papërfunduar në oborrin e Evropës. Kjo më në fund, shpresoj, do të konsolidoj Ballkanin, e Serbia më në fund do të dijë se cilët janë kufijtë e saj, që është dhe parakusht për një shtet modern,” vlerëson Biserko.
Vuçiç “përpunoi” anëtarësinë e tij kur kërcënoj me dorëheqje
Objektivisht, thekson Kryetarja e Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut, Serbia është pjesë e hapësirës evropiane, aq më shumë që rrethohet me vendet që janë anëtare të NATO dhe BE-së.
“Nuk pres ndonjë befasi gjatë debatit në Parlamentin e Serbisë lidhur me porpozimin që presidenti tashmë e ka pranuar. Ai tashmë ka “përpunuar” anëtarësinë e tij kur kërcënoi me dorëheqje, që do të ishte dhe fundi i partisë së tij SNS. Ka filluar edhe ofensiva mediatike që do të jap rezultate, siç dha edhe në kahjen e kundërt. Për klimën toksike në të cilën jetojmë me vite të tëra, përgjegjësia është e tyre, dhe është e drejtë që ata të bëjnë dhe dekontaminimin e kësaj hapësire publike dhe mediatike,” thotë Biserko duke parashikuar votën kundër të një pjese të opozitës me protesta të zëshme dhe akuza kundër Presidentit të Serbisë për tradhëti.
“Ndonëse shumica e tyre është nën ‘mbikëqyrjen’ e presidentit, nuk duhet harruar se ata janë edhe nën presionin e Rusisë. Rusia me siguri se do të bëjë obstruksione të ndryshme sepse mbyllja e çështjes së Kosovës i shkatërron argumentin e vetëm që ka, sikur mbron ‘interesin e Serbisë’. Kjo nuk do të thotë se nuk do ta përdor pozicionin që ka në Këshillin e Sigurimit. Mirëpo, duke pasur parasysh shpejtësinë e ndryshimeve për të cilat jemi dëshmitar, si dhe paparashikueshmërinë për luftën në Ukrainë, problemet ruse vetëm sa po grumbullohen,” thekson Kryetarja e Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut, Sonja Biserko, duke shtuar se një pjesë e mirë e bashkësisë akademike e cila është shprehur kundër firmosjes së propozimit evropiano-amerikanë, do jetë e zëshme por nuk do të ketë ndikimin vendimtar, ndërsa përfundon:
“Botëkuptimi i tyre nuk është në përputhje me zhvillmet aktuale. Pritshmëritë e tyre janë joreale, se Serbia do të jetë në situatën për të realizuar ‘botën serbe’ kur të ndryshojnë rrethanat ndërkombëtare ku Rusia do ta ketë ndikimin kryesor. Për Serbinë është fatale që elitat e saj mbijetojnë me dekada të tëra në kuptimin e shtetit nëntëmbëdhjetëshekullor.”
Milivoj Beshlin thotë se nga seanca e Parlamentit nuk pret shumë sepse shefi autokrat i shtetit, para organit më të lartë ligjvënës dhe përfaqësues, ka dhënë llogari tashmë para kreut të Kishës shtetërore të Serbisë, Porfirije Periç.
Deputetët proevropian dhe opozita e oligarkëve
“Nesër në seancë Vuçiç do të tregoj besnikërinë e tij ndaj të ashtuquajturit betimit kosovar dhe se është në garë me nacional-populizmin e përfaqësuesve të opozitës nacionaliste. Do jetë kjo një performancë për shikuesit dhe parakalim para mitomanëve të djathtë si dhe fshehje nën ulëset parlamentare të atyre që nuk janë. Deputetët e shumicës parlamentare do jenë me vullgaritet banal, dukshëm të habitur, sepse ju duhet të mbrojnë shefin e tyre i cili, tashmë është e qartë, po shkon drejt pranimit të marrëveshjes evropiane. E për ta, nuk është e rëndësishme mbështetja për çfarë do lloj zgjidhje racionale paqësore,” thotë historiani serb.
Prej atyre pak deputetëve proevropian, vlerëson Milivoj Beshlin, padyshim se pret që ta mbështesin propozimin evropian për zgjidhjen e çështjeve kontestuese në mes të Serbisë dhe Kosovës dhe ti parashtrojnë pyetje të qarta Vuçiçit, për dhjetëra vjetët e jetës që na ka marrë, sepse nga ndryshimet që nuk i dimë kjo ishte në tavolinë edhe para një dekade.
“Nga përfaqësuesit e populistëve-opozitës së oligarkëve pres pazare dhe përpjekje për shkatërrimin e propozimit paqësor evropiano-amerikan, e vetë as që e kanë idenë se çfarë do të bënin me nyjën kosovare,” shprehet historiani serb, Milivoj Beshlin, duke përfunduar:
“Dhe, në fund, nga përfaqësuesit e opozitës ruso-kuislinge dhe profashiste pres që të provokojnë dhe egërsohen në parlament, sepse urdhërat që kanë marrë nga Moska mbi domosdoshmërinë e hapjes së frontit ballkanik , janë shumë të qartë.”