Eksportet rënie, 11 mujori mbyllet edhe me rënien e importeve

Pas një përmirësimi të lehtë në tetor, eksportet e mallrave shqiptare jashtë vendit shënuan rënie vjetore me 6.9 për qind në nëntor, teksa në të gjithë 11-mujorin tkurrja ishte 7 për qind, sipas të dhënave zyrtare të INSTAT.

Në këtë 11-mujor eksportet e mallrave arritën vlerën 319 mld lekë, duke u ulur me 24 miliardë lekë ose 7 për qind.

Më herët, INSTAT kishte raportuar se vlera zyrtare e eksporteve ishte rritur me 3.5 për qind në 8 mujor. Kjo rritje kishte ardhur tërësisht për shkak të përfshirjes në llogaritje të mallrave që kalojnë nga Shqipëria tranzit drejt Kosovës, çka pothuajse dyfishoi artificialisht shitjet drejt Kosovës, duke ndikuar dhe në përmirësimin e shifrës totale.

Por, rritja e fortë e eksporteve me Kosovën kishte të bënte me faktin se që nga 1 janari 2025 tranzitet e karburantit drejt Kosovës raportohen edhe si ri eksporte, duke ndikuar në zgjerimin e fortë të eksporteve në vlerë, konkretisht të grupit minerale, lëndë djegëse dhe energji.

Sipas të dhënave të rishikuara të INSTAT, ndikimin në tendencën rënëse si në shtator dhe për 11 mujorin e ka dhënë grupi materiale ndërtimi e metale, si rrjedhojë e mbylljes së aktivitetit të Kurum dhe më pak minerale, lëndë djegëse e energji. Eksportet e tekstileve e këpucë u rikuperuan në shtator dhe për 11 mujorin janë me një rënie -1.2 për qind.

Si njëmbëdhjete mujor, importet janë ulur me 1.0%, krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2024

Gjatë muajit Nëntor 2025, në rënien e eksporteve prej 6.9 për qind, negativisht kanë ndikuar grupet: “Minerale, lëndë djegëse, energji elektrike” me -4,0 pikë përqindje dhe “Tekstile dhe këpucë” me -1,0 pikë përqindje. Pozitivisht kanë ndikuar grupet: “Makineri, pajisje dhe pjesë këmbimi” me +0,4 pikë përqindje dhe “Produkte kimike dhe plastike” dhe “Materiale ndërtimi dhe metale” me nga +0,3 pikë përqindje.

Deficiti tregtar arriti vlerën 488 mld lekë në 11 mujor, duke u rritur me 3.4 për qind, krahasuar me të njëjtën periudhë të 2024.

Eksporte e tekstile e këpucë në rënie të vazhdueshme

Eksportet e tekstile e këpucë kanë shënuar luhatje të shumta përgjatë muajve të parë të këtij viti, me rënie e rritje të lehta. Në nëntor eksportet në këtë grup ranë me -3.2 për qind, pas rritjes se lehtë në shtator. Bizneset e sektorit pohojnë se situata po bëhet gjithnjë e më vështirë nga rënia e kërkesës në tregjet ndërkombëtarë dhe rritja e kostove të brendshme që po largon klientët nga Shqipëria. Për 9-mujorin tendenca është negative e lehtë, me një rënie prej -1.2 për qind me bazë vjetore.

Sektori është në vështirësi dhe falimentet po shtohen dita e ditës. Sipas tyre prodhimi i veshjeve dhe këpucëve në të gjithë Europën dhe në Shqipëri është në vështirësi për shkak të konkurrencës së veshjeve nga aplikacionet Kineze Shein dhe TEMU.

Materiale ndërtimi i kthehen rritjes

“Materialet e ndërtimit dhe metalet”  pas një rënie të vazhdueshme këtë vit u rriten në tetor dhe nëntor. Gjatë muajit të kaluar eksportet në këtë grup u rriten me 2.7 për qind. Për 10–mujorin, ky grup ra me 27.6 për qind. Sektori po vuan nga kërkesa e dobët rajonale dhe tkurrja e çmimeve.

Ushqime pije e duhan  me rënie në nëntor

“Ushqime pije e duhan”, një nga grupet me ecurinë më të mirë vitet e fundit po shënon rritje, por në nëntor edhe eksportet në këtë grup ranë me -5.2 për qind.  Fermerët pohuan se sezoni i ngrohte në Rajon ka ulur kërkesën për prodhim nga vendi ynë. Në janar-nëntor, ky grup u rrit me 5.8 për qind, teksa në nëntor eksportet në këtë grup ranë.  Eksportet e ushqimeve  dhe pijeve u rriten në sasi  më shumë se në në vlerë në janar -nëntor me rreth 5.8 për qind më shumë se njëjta periudhë e vitit të mëparshëm, për shkak të shtimit të shitjeve jashtë vendit të shalqirit. Rritja e eksporteve të bostanorëve shtoi sasinë por jo vlerën, pasi një kilogram prej tyre shitet me lirë se sa një kilogram perime.

Minerale, lëndë djegëse, energji, përmbyset rritja!

Deri për 8 mujorin, INSTAT raportoi një rritje prej 51 për qind për grupin e mineraleve, lëndëve djegëse e energjisë, që në fakt u ndikua nga llogaritja e ri eksporteve drejt Kosovës, si eksporte shqiptare.

Pas rishikimit të shifrave, për 11 mujorin, INSTAT raportoi që shitjet e këtij grupi, që realisht ndikohen kryesisht nga nafta e Bankers Petroleum dhe energjia elektrike, kanë rënë me -8.6 për qind, duke u kthyer në realitet. Në nëntor eksportet në këtë grup shënuan rënie vjetore me -25.6 për qind.

Makineritë e pajisjet rriten në nëntor

Grupi “Makineri, pajisje, pjesë këmbimi”  iu kthye rritjes në nëntor me 3.5 për qind, ndërsa për 11 mujorin zgjerimi është 5.5 për qind. Ky grup po vuan zhvlerësimi i euros, rritja e kostove dhe mungesa e fuqisë punëtore.

Rritet deficiti tregtar

Deficiti tregtar i këtij muaji është 49 mld lekë, duke u rritur me 5.4 për qind, krahasuar me Tetor 2024 dhe me 1.6 për qind, në krahasim me Shtator 2025. Në këtë dhjetëmujor eksportet e mallrave arritën vlerën 291 mld lekë, duke u ulur me 7.0 për qind, ndërkohë importet e mallrave arritën vlerën 737 mld lekë, duke u ulur me 0.8 për qind, krahasuar me një vit më parë. Deficiti tregtar arriti vlerën 445 mld lekë, duke u rritur me 3.8 për qind, krahasuar me të njëjtën periudhë të 2024.

Bien eksportet me Italinë dhe Kosovën

Në muajin Nëntor 2025, vendet me të cilët Shqipëria ka pasur uljen më të madhe të eksporteve, në krahasim me Nëntor 2024 janë Italia 7.6 për qind, Gjermania 22.1 për qind, Spanja 17.6 për qind, etj.

Ndërsa vendet me të cilat eksportet kanë pasur rritjen më të madhe, janë: Kosova 6.9 për qind, Greqia 6.2 për qind, Kina 0.1 për qind, etj. Gjatë këtij njëmbëdhjetëmujori vendet me të cilët Shqipëria ka pasur uljen më të madhe të eksporteve, në krahasim me një vit më parë, janë: Italia 10.7 për qind, Kosova 11.2 për qind dhe Kina 0.1 për qind.

Ndërsa vendet me të cilat eksportet kanë pasur rritjen më të madhe, janë: Greqia 6.7 për qind Gjermania 2.3 për qind dhe Spanja 23.6 për qind.

Në muajin Nëntor 2025, vendet me të cilët Shqipëria ka pasur uljen më të madhe te importeve, janë: Italia 1.5 për qind, Greqia 2.8 për qind, Gjermania 8.9 . Ndërsa vendet me të cilat importet kanë pasur rritjen më të madhe, janë: Kina 7.4 për qind, Turqia 17.0 për qind, SHBA 10.3 për qind etj.

Në Nëntor 2025, eksportet drejt vendeve të BE-së zënë 74.8 për qind të eksporteve gjithsej dhe importet nga vendet e BE-së zënë 51.8 për qind të importeve gjithsej.

Në periudhën Janar-Nëntor 2025, eksportet drejt vendeve të BE-së zënë 73.1 për qind të eksporteve gjithsej dhe importet nga vendet e BE-së zënë 51.3 për qind të importeve gjithsej. Partnerët kryesorë tregtarë janë: Italia 27.2 për qind, Kina 10.4 për qind, Greqia 7.7 për qind dhe Turqia 7.3 për qind.

Ulen importet nga Turqia dhe Italia rriten nga Kina

Gjatë këtij 11–mujori, vendet me të cilët Shqipëria ka pasur uljen më të madhe të importeve, në krahasim me një vit më parë, janë: Italia 1.8 për qind, Turqia 12.5 për qind dhe Gjermania 6.2 për qind. Ndërsa vendet me të cilat importet kanë pasur rritje më të madhe janë: Kina 22.6 për qind, Greqia 3.5 për qind dhe Kosova 2.2 për qind./Monitor/