Epidemia e të qeshurit, ja kush e shkaktoi dhe si u përhap në vitin 1962
Tanganjika, sot e njohur si Tanzania, është njëra ndër vendet e populluara më të vjetra në platin tonë, me dëshmi mbi paraardhësit tanë që këtu kanë jetuar me miliona vjet. Përveç kësaj që dëshmon mbi njerëzit më të vjetër në tokë, Tanganjika para pak kohësh ishte dhe dëshmitare e një ngjarje të pazakontë dhe unike – Epideminë e të qeshurit.
Më 30 Janar të vitit 1962, tri vajza ndërsa po shkonin në shkollë në fshatin e vogël Kashasha, filluan të qeshin. Natyrisht, kjo nuk ishte asgjë e jashtëzakonshme sepse është e pamundur të gjesh një shkollë ku fëmijët nuk qeshin. Por në këtë rast, e qeshura u bë problem serioz.
E qeshura, shumë shpejtë filloi të përhapet në shkollë, dhe shumë shpejtë u përfshinë 95 nga 159 nxënës sa kishte shkolla, të cilët po qeshnin me zë pa kurrfarë arsye. Tek disa fëmijë e qeshura zgjati vetëm disa orë, deri sa tek të tjerët ka zgjatur deri në 16 ditë. Për shkak të këtij rasti të pazakontë, shkolla u mbyllë dhe të gjithë nxënësit u kthyen në fshatrat e tyre përreth.
Së shpejti pas kësaj ngjarje, epidemia u përhap edhe në fshatrat fqinje. Në muajt Prill dhe Maj kanë qeshur më shumë se 200 fëmijë. Deri në Qershor, epidemia u përhap edhe në shkollat tjera, dhe infektoi edhe 50 nxënës të tjerë. Në muajin Korrik u mbyllën edhe dy shkolla tjera, dhe epidemia nuk pushoi deri sa u infektuan gati 1.000 nxënës dhe u mbyllën 14 shkolla, ndërsa arsimtarët dhe të rriturit në përgjithësi shikonin në heshtje, pa pasur mundësi t’iu ndihmojnë.
Epideminë e të qeshurit nuk e shkaktoi ndonjë batutë ose ngjarje komike. Në fakt, edhe sot nuk dihet arsyeja e vërtetë pse fëmijët po qeshnin pa kontroll, pa pushim. Siç duket e qeshura është përhapur rastësisht, sikur virusi.
Sipas studiuesit Christian F. Hempelmann, fshatrat përreth Kashashit kanë përjetuar kohë pas kohe sulme të qeshurave për më shumë se një vit, e ndoshta edhe 18 muaj.
Hempelmann beson se fëmijët e Tanganjikës, në atë kohë ishin nën stres të madh, shumë më të madh se stresi i studentëve tipik, e epidemia e të qeshurit ishte thjeshtë nënprodukt i domosdoshëm, diçka si rubinetë e prishur për çlirimin e stresit.
Por, ky është vetëm supozim.
Shkaku i vërtetë është mister, dhe për momentin sqarimi i vetëm mjekësor është “histeria masive” ose “sëmundje masive psikogjenë”.
Sipas raporteve, Epidemia e të qeshurit ishte gjithçka vetëm qesharake jo. Fëmijët i ka bë tërësisht të paaftë të bëjnë diçka, shkaktonte dhimbje të mëdha, gjendje të fikti, probleme me frymëmarrjes, skuqje si dhe kohë pas kohe edhe kriza qarjesh.
