Euro i rikthehet rënies, bizneset të shqetësuara nga luhatjet e mëdha

Monedha e përbashkët Euro ka shënuar sërish rënie në tregun e brendshëm gjatë ditës së sotme, për të dytën ditë radhazi, duke arritur në 126.15 lekë, 0.83 lekë më pak se një ditë më parë. Vetwm dy ditët e fundit euro ka humbur 2.2 lekë, duke u larguar nga niveli më i lartë i prillit prej 128.34 lekë, që arriti në 11 qershor.

Në rënie ishin dhe të gjitha valutat e tjera. Dollari ra me 0.3 lekë, në 107.33 lekë, paundi me 1.15 lekë, në 143.05 lekë.

Ekspertët e tregut pohojnë se tregu po i rikthehet normalitetit, pas efektit psikologjik që krijoi lajmi për ndërhyrjen e Bankës së Shqipërisë, që ndikoi në mbiçmimin e fortë të euros brenda pak ditëve dhe nxiti njerët të blinin valutë, nga frika se euro do rritej. Por aktorët e tregut pohojnë se ky efekt ka mbaruar tashmë.

Sezoni turistik ka filluar të japë efektet e veta dhe pritet që hyrjet e valutës të rriten më shumë javën e ardhme, teksa mbarimi i muajit të Ramazanit do të shtojë fluksin e turistëve që vijnë nga Kosova.

Problem për bizneset, sidomos ato eksportuese nuk është niveli i raportit të euros dhe dollarit në vetvete, por paqëndrueshmëria e tyre  dhe vështirësia për të bërë parashikime. Për një biznes që kryen afërsisht rreth 1 milion euro këmbime në një muaj,  rënia e euros ka pasur ndikim domethënës. Arif Daçi, administrator i “Agroherbal”, që merret me eksport të bimëve mjekësore, thotë se kjo do të tkurrë fitimet e kompanive të bimëve medicinale. Kursi i këmbimit është i disfavorshëm për të gjitha bizneset në rast se është i paqëndrueshëm, edhe në rast ulje drastike, por edhe ngritje drastike, pohon ai ndaj bizneset kërkojnë stabilitet të tij.

Prej më shumë se pesë vitesh, bizneset ishin mësuar me një kurs relativisht të qëndrueshëm në rreth 139-140 lekë, që u mundësonte atyre të bënin parashikime dhe të kishin humbje të ulëta nga konvertimet, ndërsa prej dy vitesh, trendi i euros është vështirë i parashikueshëm. Vetë Banka e Shqipërisë pohoi se rënia e monedhës së përbashkët në muajin maj shkoi përtej parashikimeve, çka e detyroi atë të njoftonte planet për ndërhyrje.

Edhe vetë agjencitë valutore kanë rritur marzhin e tregtimit të shit-blerjes në 1-2 lekë (nga 0.5 lekë që ishte më parë) për shkak të luhatjeve të mëdha.

Në krahasim me fillimin e vitit, euro ka rënë me gati 7 lekë.

Ndërkohë, të dhënat e fundit të publikuara nga banka e Shqipërisë për bilancin e llogarisë korente (i  cili mat transaksionet ndërkombëtare të një vendi me pjesën tjetër të botës, pra mat hyrje-daljet e valutës) tregojnë për një përkeqësim të tij në tremujorin e parë të vitit në raport me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, çka tregon se nga burimet zyrtare nuk ka hyrë më shumë valutë në Shqipëri, duke mos justifikuar rënien e fortë të euros.

Edhe një tjetër tregues, Mjetet e rezervës valutore për shkak të veprimeve në bilancin e pagesave ka rënë më me 143 milionë euro milionë euro. Kjo do të thotë që nga veprimet e Shqipërisë me pjesën tjetër të botës, të pasqyruara në bilancin e pagesave nga vendi ka dalë valutë, çka teorikisht duhet të kishte çuar në një nënçmim të lekut, jo forcim të tij siç ndodhi në tre muajt e parë të vitit dhe ka vijuar edhe aktualisht./Monitor/