Prezenca e Kryetarit të Bashkisë Tiranë, Erion Veliaj, në ekspozitën “E shkuara e pakryer” dedikuar të zhdukurve me forcë gjatë diktaturës komuniste shkaktoi një reagim të ashpër nga familjarët duke e akuzuar kryebashkiakun për “ekspozitën” në Bulevardin Dëshmorët e Kombit.
“Ti ke varur portretet e kriminelëve në Bulevard,” janë dëgjuar zëra nga salla gjatë fjalimit të tij kur ai u mundua ti qetësonte duke thënë se ishte vetëm 10 vjeç kur ra sistemi komunist.
Me protestë u shoqërua dhe fjala e kreut të Komisionit të Ligjeve, Ulsi Manja, i cili tha se ai garantonte se Komisioni do të mbështeste çdo iniciativë për gjetjen e të zhdukurve në komunizëm, që sipas tij, pa u zgjidhur kjo nuk mund të kishte qetësi për ndërgjegjen shoqërore shqiptare.
Disa prej të afërmve të viktimave të komunizmit u larguan të revoltuar, ndërsa një prej zotërinjve që i drejtohej Veliajt nga salla tha për Mapo se fjalimi i tij dhe i deputetit socialist Ulsi Manja ishte një fyerje për ta.
“Unë flas këtu si qytetar, më kanë arrestuar babanë dhe vëllanë, por këtu kam ardhur si qytetar dhe nuk mund të flasë për të zhdukurit e diktaturës Veliaj, i cili në Bulevard gjithë muajin nëntor na vari portretet e disa kriminelëve të komunizmit, ish-drejtues të sigurimit të shtetit,” tha Tarif Hysa.
Kryetari i Shoqatës Antikomuniste e të Përndjekurve Nebil Çika protestoi gjithashtu dhe doli jashtë sallës në shenjë proteste. Ai thapër Mapo se nuk mund të garantojë Ulsi Manja se shteti do të vihet në dispozicion të gjetjes së të zhdukurve kur në komisionin e ligjeve që ai drejton ka Spartak Brahon, një Ish-Gjykatës i diktaturës që ka dënuar njerëz me vdekje.
Sipas shifrave zyrtare llogariten të jenë rreth 6 mijë të shpërndarë në 37 varre masive në gjithë vendin. Vendi ynë ka ratifikuar një konventë të OKB-së që e detyron të punojë për gjetjen e tyre, por që nga ratifikimi nuk është bërë pothuajse asgjë në këtë drejtim.
Përfaqësuesi i OKB-së në këtë ekspozitë, Bernard Duhaime, tha se ky cilësohet një krim i vazhdueshëm që vijon deri në momentin që fati i të zhdukurit sqarohet dhe identifikohet.
Asnjë zhvarrim zyrtar me urdhër të prokurorisë nuk është bërë deri më sot në Shqipëri edhe pas një marrëveshje të posaçme me ICMP-në institucion ndërkombëtar që merret me zhvarrimet dhe identifikimin e të zhdukurve me forcë nga regjimet totalitare.
Prokurori i ri i Përgjithshëm Olsion Çela ishte i pranishëm në këtë aktivitet, por nuk bëri asnjë deklaratë, ndërkohë që institucioni i prokurorisë është ai që duhet të japë urdhërat për nisjen e zhvarrimeve në vendet e piketuara tashmë nga familjarët ku besohet se janë varrosur të afërmit e tyre të pushkatuar apo të vdekur në burgjet komuniste. Ekspozita “E shkuara e pakryer” është hapur në Muzeun Kombëtar nga Autoriteti për Hapjen e Dosjeve të Sigurimit të Shtetit.