Fluturimi mbi folenë e krimit!
nga Agim Popoci
Do t’i nxjerrim “ujë të zi” foleve të krimit të organizuar. Kështu u shprehë dje Kryeministri pas arrestimit të njërit prej atentatorëve të prokurorit të Durrësit, për të cilin deri dje vetëm Edi Rama nuk tha se është kriminel. U dhanë shumë dëshmi si për kërcënim ndaj policit ashtu dhe në pjesëmarrjen e shkatërrimit të provave me rastin e një vrasje, por, Edi Rama, i cili me ose pa dashje i mundësoi “rrajave” të ulen këmbëkryq në këtë vend, sot flet për shfarosjen e kësaj foleje ku tashmë është qëndisur në kryeministri.
Kjo deklaratë e Kryeministrit dhe Kryeinfermierja shqiptare e kësaj çmendinës tonë që vazhdon të jetë gjallë edhe pse 98 vjeçe, na kujton më shumë se askënd, Mildred Ratched, nga romani dhe më vonë edhe filmi “One Flew Over the Cuckoo’s Nest” /lexo shqip: Fluturimi mbi folenë e qyqes/, dhe është tmerrësisht i ngjashëm me realitetin të cilin sot e menaxhon Edi Rama, me çfarë dhe mund të sqarohet uji i zi dhe foleja e tij e krimit.
Ken Kesey në romanin e tij paraqet kreun e fisit, amerikano-indianin Bromden, për të cilin të gjithë besojnë se është shurdh-memec, ashtu si edhe sot që janë me mijëra shqiptarë, duke rrëfyer mbi një institucion psikiatrik i cili drejtohet nga kryeinfermierja e plotfuqishme, Mildred Ratched.
Me rastin e “rënies” së komunizmit tonë vjen një rebel edhe pse pedagog që është kundër të gjithëve, e në roman, në këtë botë të frikshme gri arrin një mashtrues ordiner Randle Patrick McMurphy, i cili me frymën e tij shembë rutinën e përditshme të spitalit, ku në njërën anë kemi të sëmurët dhe nga ana tjetër infermieren e ftohtë dhe të pashpirt.
Ky roman i dalë në jetë në vitin 1962 së shpejti u bë njëri ndër realizimet letrare më të njohura në botë, në bazë të cilit u realizua edhe filmi në vitin 1975, ka rebelin McMurphy, i cili bëhet protagonist i një spitali mendor dhe rebelohet kundër një stafi shtypës dhe të pashpirt; Ndërsa protagonisti jonë fillimisht bëhet ministër kulture, kryetar i bashkisë dhe në fund arrin të futet edhe në spitalin psikiatrik më të tmerrshëm që ka njohur historia e kombit shqiptar, PSSH.
Çmendina, në roman, e cila është një metaforë për shoqërinë moderne, dhe një histori që shtron pyetje komplekse dhe provokuese për normalitetin dhe anormalitetin, përvetëson një status kulti midis të gjithë atyre që kanë ndjerë rezistencë dhe rebelim, një etje për ndryshim dhe lirim nga kontrolli i moralit të rremë. E frikshme por e ngjashme si dy pika uji me çmendinën shqiptare, këtë siç duket, i lexuari dhe shkronjësi i fjalimeve të Ilir Metës e ka kuptuar. Dhe jo vetëm kaq!
Romani dhe Filmi meqë shqiptarët e kanë më shumë për zemër se sa leximin, analizon nëse të çmendurit janë individë me të meta mendore ose individë që me sëmundje i përgjigjen një shoqërie anormale dhe të sëmurë. Filmi gjithashtu shqyrton nëse të çmendurit e vërtetë janë në çmendina apo jashtë tyre, si dhe nëse “normaliteti” i pranuar në përgjithësi është në të vërtetë sëmundja më e rrezikshme.
Këtë realitet, fatkeqësisht e ka krijuar dhe Edi Rama! Partia e Punës nuk është më. Po, të çmendurit e vërtetë janë në çmendinën e cila u pagëzua PSSH; Por, të çmendurit nuk janë vetëm brenda këtij institucioni psikiatrik!
Pas gjashtë viteve terrori psikologjik dhe kriminal të qeverisjes së Edi Ramës, shqiptarët janë infektuar me sëmundjen më të rrezikshme të cilën përmes krimit, Kryeministri arriti ta injektoj në venat e shqiptarëve: Normalitetin!
Shqiptarët e konsideruan normalitet kur partneri i koalicionit qeverisës të Sali Berishës, me zë dhe figurë del duke numëruar një mal me para, çmendina rebelohet dhe i vënë flakën Shqipërisë! Jo, për të ndëshkuar keqbërësin, por që ta detyrojnë të krijoj një koalicion me Randle Patrick McMurphy-n shqiptar.
Normaliteti bëri që koalicioni i Randle Patrick McMurphy-it shqiptar, Edi Rama pra, me të akuzuarin nga McMurphy shqiptar, Ilir Meta, të krijojnë një vend ku krimi nuk është më në folenë e tij, por foleja, Shqipëria, u bë vet krimi.
Normaliteti bëri që droga, armët, prostitucioni dhe vrasja të bëhen shifrat me të cilat merren statistikat e folesë së krimit të menaxhuar nga Rama-Meta, fole së cilës shumë shpejtë do ti del pronari, dhe Ilir Meta do të humb aksionet e tij duke u përjashtuar pa nam dhe nishan.
Sot, normaliteti ka bërë që të vrasin duke blerë bukë, duke pirë kafe e pse jo edhe duke pirë birrë; Normaliteti ka bërë që të çmendurit ta votojnë edhe kriminelin për kryetar bashkie, krimineli të kërcënon policin, krimineli të shkatërroj provat e krimit, krimineli të bëhet edhe prokuror, dhe, në fund, krimineli të arrestohet jo se ka bërë krimin por sepse kështu thotë Kryeministri.
Po, sot, foletë e krimit edhe mund të jenë më të rrezikuarat në këtë çmendinë shqiptare, jo pse mbi to do të fluturoj Kryeministri për t’iu nxjerr ujin e zi, por sepse pushteti i tij është lëkundur dhe Edi Rama tani do ta shpëtojë veten vet!
