Hartohen rregulloret bazë për tregjet e kapitalit dhe sipërmarrjet e investimeve kolektive

Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare, AMF, ka hartuar një sërë rregulloresh në funksion të ligjeve të reja për tregjet e kapitalit dhe sipërmarrjet e investimeve kolektive, të miratuara nga Parlamenti në maj të këtij viti.

Gjatë muajve të fundit, AMF ka nxjerrë fillimisht në konsultim publik me aktorët e tregut dokumentet e hartuara, ndërkohë që ka miratuar aktualisht katër rregullore të reja, si edhe ndryshimet e nevojshme në njërën nga rregulloret, atë për auditin e jashtëm të shoqërive, të gjitha në funksion të ligjit “Për sipërmarrjet e investimeve kolektive”.

E vlerësuar si një nga rregulloret bazë për tregun e fondeve të investimeve, rregullorja për licencimin, e miratuar nga Bordi i AMF-së në 31 gusht, përcakton piketat, që nga aplikimi për licencë, afatet që duhen respektuar, dokumentat e nevojshme, hapat që duhen ndjekur e deri te finalizimi i licencimit për shoqëritë administruese, sipërmarrjet e investimeve kolektive dhe depozitarët e fondeve. Tek dokumentacioni i nevojshëm përfshihet kërkesa, dokumentacioni mbi shoqërinë, burimin e kapitalit dhe aksionarët, organizimi i aktivitetit dhe plani i biznesit, qeverisja, përputhshmëria dhe konflikti i interesit, procedurat, sistemet dhe kontrollet.

Në fund të shtatorit, Bordi i AMF-së miratoi dy rregullore të tjera të rëndësishme për tregun e sipërmarrjeve të investimeve kolektive, rregulloren për kapitalin dhe atë për komunikimin me investitorët.

Rregullorja për kapitalin përcakton formën, llogaritjen dhe shumën e fondeve që duhet të ketë detyrimisht dhe në çdo kohë shoqëria administruese e fondeve. Sipas nenit 4 të këtij dokumenti, shuma e fondeve që një shoqëri administruese duhet të disponojë vetë në çdo kohë duhet të jetë të paktën 15.8 milionë lekë. Por nëse totali i aktiveve të shoqërisë tejkalon shumën 31.6 miliardë lekë, atëherë fondet e veta të shoqërisë do të rriten me 0.02% të shtesës së vlerës së aktiveve nën administrim, deri në maksimumin prej 1.3 miliardë lekësh.

Ndërsa rregullorja e komunikimit me investitorët përcakton qartë kërkesat ligjore për dhënie informacioni për investitorët nga shoqëria administruese e fondeve të sipërmarrjeve të investimeve kolektive me ofertë publikë, duke specifikuar parimet e përgjithshme për transparencën në veprimtari promocionale, marketim dhe informim për investitorët; përmbajtjen e informacionit të kërkuar dhe kushtet për dhënien e tij; raportet dhe pasqyrat financiare për investitorët, si edhe procesin e trajtimit të ankesave. Rregullorja vlerësohet si një mekanizëm në mbrojtje të investorëve që veprojnë në tregun e fondeve, duke rritur transparencën.

Në mbledhjen e datës 23 tetor, Bordi i AMF-së miratoi rregulloren për administrimin e riskut nga shoqëria administruese e fondeve, e cila përcakton rregullat për organizimin dhe funksionimin e një sistemi për administrimin e riskut, që duhet të krijohet nga shoqëria administruese e fondeve.

Gjithashtu, AMF ka hartuar dhe nxjerrë për konsultim publik 6 projektrregullore. Katër prej tyre janë në funksion të tregut të kapitalit dhe kanë të bëjnë me licencimin e shoqërive komisionere, procedurën e certifikimit dhe kualifikimit të punonjësve të këtyre shoqërive komisionere, vlerësimin e përshtatshmërisë së klientit, si edhe me formën dhe procedurën e regjistrimit të akt-ofertës për emetimin e obligacioneve. Kjo e fundit, përcakton llojin e informacionit dhe të dhënat që duhet të përmbajë akt-oferta, si dokument drejtuar një grupi të përcaktuar investitorësh apo më gjerë, duke i ftuar të investojnë në obligacione.

Rregullorja për licencimin në tregjet e kapitalit zbatohet për shoqërinë komisionere të themeluar si shoqëri aksionare në vendin tonë, për shoqërinë e huaj komisionere, që ofron shërbime në Shqipëri në tregun e titujve, si edhe për Bankën, e licencuar nga Banka e Shqipërisë, për kryerjen e shërbimeve të investimit në tituj.

Rregullorja për certifikimin dhe kualifikimin e punonjësve të shoqërive komisionere përcakton procedurat e certifkimit të aftësisë dhe përshtatshmërisë së punonjësve me funksione kyçe në shoqërine komisionere dhe bankën që ofron shërbime investimi në tituj, si edhe kualifikimet që këta punonjës duhet të disponojnë në përputhje me pozicionin e tyre të punës.

Rregullorja për vlerësimin e përshtatshmërisë së klientit përcakton hapat që duhet të ndjekin aktorët që veprojnë në tregun e titujve për të realizuar nëpërmjet pyetësorëve të caktuar testin e përshtatshmërisë së investitorit, përpara se ai të hyjë në investime që mund të rezultojnë me risk të lartë për të, ose të papërshtatshëm për shkak të njohurive të pamjaftueshme.

Rregullorja “Mbi pezullimin, mbylljen, marrjen në administrim dhe likuidimin” bazuar në Ligjin “Për Sipërmarrjet e Investimeve Kolektive” përcakton në mënyrë të saktë rregullat mbi pezullimin, mbylljen, marrjen në administrim dhe likuidimin e shoqërive administruese të fondeve, depozitarëve dhe sipërmarrjeve të investimeve kolektive me ofertë publike si dhe mbi zëvendësimin e shoqërive administruese të fondeve dhe depozitarit.

Rregullorja “Për funksionimin e sipërmarrjeve të investimeve kolektive, shoqërive administruese të fondeve dhe depozitarëve në Republikën e Shqipërisë” përcakton kërkesat për veprimtarinë e sipërmarrjeve të investimeve kolektive që duhet të zbatohen nga shoqëritë administruese të fondeve dhe depozitarët e licencuar, si dhe nga subjektet të cilave shoqëritë administruese të fondeve dhe depozitarët i kanë deleguar aktivitetet përgjegjëse.

Një nga detyrat e lëna nga Kuvendi në rezolutën për vlerësimin e punës së AMF-së ishte pikërisht hartimi i akteve nënligjore dhe rregulloreve në funksion të zbatimit të ligjeve të reja. Në një takim me aktorët e tregut, Drejtori i AMF Ervin Mete ka deklaruar se janë mbi 50 rregullore që duhet të hartohen nga Autoriteti në zbatim të ligjeve të miratuara nga Kuvendi në muajin maj, sipas AMF./Monitor/