Hendeku në prodhim, eksportet e ushqimeve në rënie, importet në rritje
Deficiti tregtar në grupin e ushqimeve ka pësuar përkeqësim të fortë teksa eksportet në vlerë kanë shënuar ulje të lartë dhe importet po rriten shpejt.
Të dhënat nga tregtia me jashtë tregojnë se sektori bujqësor po ndeshet me vështirësi për të plotësuar kërkesën e brendshme dhe të jashtme.
Të dhënat zyrtare nga tregtia e jashtme referojnë se eksporti i ushqimeve dhe pijeve alkoolike në vlerë shënoi rënie me 8.8% në janar -gusht 2024 dhe në të njëjtën periudhe importet u rritën me 9.1%.
Për 8 mujorin e këtij viti ekonomia humbi rreth 33 milionë euro të ardhura nga eksporti i ushqimeve dhe pijeve në raport me një vit më parë dhe gjithashtu ekonomia shqiptare nxori jashtë vendim më 1.4 miliardë euro për importin e ushqimeve 91 milionë më shumë se në 8 mujorin e vitit të kaluar.
Deficiti tregtar në grupin e ushqimeve dhe pijeve u zgjerua me 18 për qind në 8 mujor. Importet e ushqimeve ishin 3 herë më të lartë se eksportet. Ky raport në 8 mujorin 2023 ishte 2.5.
Rritja e importeve po kthehet në trend. Vitin e kaluar, Shqipëria importoi 1,1 milionë tonë ushqime, ose 102 mijë tonë më shumë se në vitin 2022, me rritje vjetore 10%. Të dhënat më të detajuara tregojnë se, rritja më e madhe e importeve gjatë vitit 2023 në sasi ishte për drithërat, ndërsa këtë vit për zarzavatet.
Importet po rriten nga zhvillimet në turizëm dhe nga reduktimi i prodhimit vendas, por sektori i turizmit nuk po ndikon pozitivisht në prodhimin vendas, pasi një pjesë e mirë e vlerave monetare po ikën sërish jashtë vendit për importin e lëndës së parë. Turizmi është në shans i mirë për bujqësinë nëse konsumi i tij lidhet me prodhimin.
Drejtuesit e njësive të agro-turizmit në vend vënë në dukje se oferta ushqimore ndaj turistëve duhet të jetë me prodhim vendas, pasi edhe kërkesa e tyre është e tillë. Turistët ndër të tjera kërkojnë receta tradicionale të bazuara në prodhim vendas. Por është e qartë se me zhvillimet aktuale në bujqësi, prodhimet tona nuk arrijnë të përmbushin kërkesën e turistëve, duke bërë që këta të fundit të bëhen shkak për rritjen e importeve.
Shqipërisë iu deshën gati dy dekada për të konsoliduar markën “Made in Albania”, e cila po shkatërrohet shumë më shpejt se sa u ngrit. Kanalet e importit të ushqimeve janë rizgjuar dhe po intensifikohen, duke dekurajuar edhe më tepër fermerët dhe blegtorët të ushtrojnë profesionin e tyre. Zbrazja e fshatrave nga
popullsia po tkurr sipërfaqet e mbjella në fusha në disa kultura dhe, nga ana tjetër, turizmi po nxit rritjen e kërkesës për produkte ushqimore. Për të plotësuar nevojat ushqimore, vendi po i drejtohet importit, i cili po rritet me shpejtësi kohët e fundit./Monitor/
