Një shqiptar 64-vjeçar qe jeton ne Cleveland eshte vene ne qender te mediave amerikane, per nje padi qe ai i ka bere Doganës dhe Mbrojtjes s Kufirit të SHBA pasi agjentët ne aeroporit, i kane sekuestruar nje shume prej 58,000 dollarë pa e akuzuar atë për ndonjë krim. Se paku keshu lexohet ne nje padi të paraqitur këtë javë në Ohajo.
Behet fjale per shqiptarin Rustem Kazazi. Agjentët doganorë kanë sekuestruar paratë nëpërmjet një procesi të njohur si konfiskimi i pasurive civile, një teknikë e zbatimit të ligjit që lejon autoritetet të marrin para në dorë dhe prona nga njerëz që nuk janë dënuar kurrë apo madje as janë akuzuar për një krim.
Praktika është e përhapur në nivel federal. Në 2017, autoritetet federale kapën më shumë se 2 miliard dollarë në pasuri nga njerëzit, një humbje neto e ngjashme me humbjet vjetore nga vjedhjet e banimit në Shtetet e Bashkuara.
Dogana thotë se dyshon se kërkuesi në këtë rast, Rustem Kazazi, ishte i përfshirë në kontrabandë, trafik droge ose pastrim parash. Kazazi i mohon këto akuza dhe thotë se agjencia po shkel ligjin federal duke mbajtur paratë e tij pa paraqitur ndonjë ankesë zyrtare kundër tij.
Kazazi është një oficer në pension qe ka sherbyer ne olicinë shqiptare që u zhvendos me familjen e tij në Shtetet e Bashkuara në vitin 2005 pas marrjes së vizave përmes programit të lotarisë së Departamentit të Shtetit.
Ata u bënë qytetarë të Uashingtonit në vitin 2010. Pas disa vitesh larg, Kazazi planifikoi një udhëtim në Shqipëri vjeshtën e kaluar për të vizituar të afërmit, për të bërë riparime në një pronë familjare dhe potencialisht për të blerë një shtëpi pushimi.
Ai mori me vete $ 58,100 në monedhën amerikane, produkt i 12 viteve të kursimeve nga Kazazi, bashkëshortja e tij Lejla dhe djali i tij Erald, i cili po përfundon një diplomë inxhinierike kimike në Cleveland State University, sipas padisë. Familja jeton në Parma Heights, një periferi të Cleveland.
Në një intervistë të përkthyer nga djali i tij, Kazazi tha se shqetësimet për sigurinë e bënin atë të merrte para në dorë për udhëtimin e tij, në vend që t’i kalonin fondet një banke vendase.
“Krimi në Shqipëri është shumë më i keq se sa është këtu,” tha ai. “Njerëz të tjerë që kanë bërë tërheqje të mëdha [nga bankat shqiptare] kanë pasur raste qe jane vjedhur. Por edhe taksat e kalimit me bankë dhe përqindjet e kursit të këmbimit janë të larta” – tha ai.
Kontraktuesit shqiptarë shpesh preferojnë dollarë dhe euro, tha Kazazi. Për këto arsye, tha ai, shumë emigrantë që kthehen për të vizituar Shqipërinë sjellin sasi të mëdha parash me ta.
Më 24 tetor, Kazazi arriti në Aeroportin Ndërkombëtar të Cleveland Hopkins për të filluar pjesën e parë të udhëtimit të tij, i cili do ta çonte në Newark për t’u lidhur me një fluturim ndërkombëtar. Ai mbante paratë në tre çanta.
Sipas një deklarate të përkthyer që Kazazi i ofroi gjykatës si pjesë e padisë, punonjësit e Administratës së Transportit të Sigurisë zbuluan paratë në çantën e tij gjatë një kontrolli rutinë të sigurisë dhe njoftuan Doganat dhe Mbrojtjen Kufitare.
“Më kanë bërë disa pyetje, të cilat unë nuk mund ta kuptoj kur flisnin shumë shpejt”, sipas deklaratës së Kazazit. “Unë u kërkoja atyre një përkthyes dhe kërkoja ta thërrisnin familjen time, por ata e mohonin kërkesën time.”
Agjentët e çuan Kazazin në një dhomë të vogël pa dritare dhe kryen kërkime të shumta për të dhe sendet e tij, tha ai. Sipas deklaratës së Kazazit, agjentët e pyetën atë për të hequr të gjitha veshjet e tij dhe i dha atij një batanije për të mbuluar pjesën e poshtme të trupit të tij. Kazazi tha se një burrë me dorashka gome më pas “filloi ta kontrollonte ne trup. Ai tha se u ndje i fyer e me te drejta te shkelura.
Kërkimet nuk gjetën asgjë, as droge, kontrabandë, as dëshmi për asnjë aktivitet të paligjshëm, sipas padisë. Por agjentët morën paratë e Kazazit. Edhe më alarmuese për Kazazin ishte se faturat që agjentët i dorëzuan atij nuk i renditnin vlerën e dollarit të shumes qe kishte.
“Fillova të shqetësohem se ata po përpiqeshin të vidhnin paratë për vete,” tha ai në deklaratën e tij gjyqësore.
Pas lirimit, Kazazi e thirri gruan e tij dhe shpjegoi se çfarë kishte ndodhur. Ajo nuk e kuptoi cfare kishte ndodhur, por Lejla Kazazi i tha burrit të saj se duhej të ishte një lloj keqkuptimi dhe se ai duhet të vazhdonte udhëtimin e tij dhe le ta linte atë dhe Eraldin në shtëpi.
Kazazëve me pas u rrezikohet edhe konfiskimi i pasurisë civile. Mbrojtësit e praktikës, si Prokurori i Përgjithshëm Jeff Sessions, thotë se është një mjet i vlefshëm për të luftuar kartelet e drogës dhe ndërmarrjet e tjera kriminale në rastet kur një dënim penal është vështirë të merret. Por media të tilla si grupet e Washington Post kane gjetur se procesi la shume abuzime, shkruan Panorama.
“Qeveria mund të marrë gjithçka prej jush,” tha Wesley Hottot, avokati i familjes Kazazi. Hottot është me Institutin për Drejtësi, një firmë ligjore për liritë civile që punon për të përmbysur konfiskimin civil.
“Ju duhet të tregoni në mënyrë afirmative që nuk jeni kriminel për të marrë paratë tuaja”, tha Hottot. “Duhet ta provosh”.