Inflacioni bazë u rrit, arriti nivelin më të lartë në shtatë muajt e fundit

Inflacioni bazë e mbylli vitin 2024 në rritje. Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, inflacioni bazë për dhjetorin arriti në 2.5 për qind, nga 2.34 për qind që kishte për nëntorin.
Niveli i dhjetorit ishte njëkohësisht më i larti që prej muajit mars 2024. Me bazë vjetore, megjithatë, inflacioni bazë rezultoi sidoqoftë në rënie. Në fund të vitit 2023, ky tregues kishte qenë në nivelin 3.2 për qind.
Inflacioni bazë llogaritet nga Banka e Shqipërisë për një grup mallrash dhe shërbimesh që zënë 69% të peshës në shportën e përgjithshme të Indeksit të Çmimeve të Konsumit.
Inflacioni bazë përjashton ato produkte që zakonisht kanë luhatshmëri të lartë, kryesisht produktet ushqimore dhe ato energjetike. Qëllimi i llogaritjes së inflacionit bazë është ta zhveshë rritjen e përgjithshme të çmimeve nga luhatjet me natyrë më afatshkurtër. Në veçanti, inflacioni bazë lidhet me presionet e brendshme inflacioniste, që në vitet e fundit janë ndikuar shumë prej rritjes së kostos së punës të bizneseve.
Përkundrejt rritjes së inflacioni bazë, inflacioni bazë neto për dhjetorin pësoi një rënie të lehtë në 2.21 për qind, nga 2.22 për qind që kishte qenë për nëntorin. Edhe inflacioni bazë neto është në rënie vjetore krahasuar me nivelin 3.38 për qind të një viti më parë.
Inflacioni bazë neto përjashton më tej nga inflacioni edhe nëngrupet e ushqimeve të përpunuara, përfshirë bukën dhe drithërat, dhe matet mbi 44.6 për qind të shoqërisë së IÇK-së.
Ndërkohë, inflacioni që përjashton të gjitha produktet ushqimore dhe energjetike për muajin dhjetor ishte në nivele të përafërta, me 2.2 për qind.
Të dhënat e mësipërme tregojnë se sinjalet e kthimit të rritjes së inflacionit bazë në dhjetor ngelen kryesisht të lidhura me produktet ushqimore dhe ato energjetike.
Sipas INSTAT, inflacioni mesatar në ekonomi e mbylli vitin 2024 në nivelin 2.1 për qind, në rënie të ndjeshme nga niveli prej 4 për qind i fundit të vitit 2023.
Vitin e kaluar, inflacioni pësoi një rënie më të madhe se pritshmëritë. Kjo solli edhe ndryshimin e kursit të politikës monetare të Bankës së Shqipërisë, që iu kthye uljes së normës bazë të interesit. Norma bazë u ul dy herë gjatë vitit 2024, në nivelin 2.75 për qind.
Pas mbledhjes së dhjetorit, Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë u shpreh se kushtet monetare aktuale janë të përshtatshme për kthimin e inflacionit në objektiv gjatë viti 2025.
Sipas analizave të Bankës së Shqipërisë, rënia e inflacionit gjatë vitit të kaluar janë diktuar nga ecuria e ngjashme e këtij treguesi në partnerët tanë tregtarë, nga çmimet e ulëta të artikujve bazë në tregjet botërore, si dhe nga forcimi i mëtejshëm i kursit të këmbimit. Por, nga ana tjetër, nivelet më të qëndrueshme të inflacionit të gjeneruar brenda ekonomisë së brendshme kanë pasqyruar kërkesën e lartë për mallra e shërbime dhe rritjen e shpejtë të pagave dhe të kostove të prodhimit./Monitor/