Komisioni Hetimor/ “Duke u mbytur”, Meta: Kur dy veta çmenden, çfarë të bëjë…
Në seancën dëgjimore para Komisionit Hetimor parlamentar për shkarkimin e tij, Presidenti i Republikës, Ilir Meta, duke u përgjigjur në pyetjet e deputetëve tha se vendimi për të shtyrë zgjedhjet me Dekret, ishte zgjidhja e vetme në kushtet kur të dyja palët politike siç kishin marrëveshje për konflikt.
“Kur dy veta çmenden dhe duan t’i çojnë njerëzit drejt përplasjes, çfarë të bëjë Presidenti?! Atë mundësi ka Presidenti, Dekretin, çfarë ka tjetër?! Unë besoj se kam bërë detyrën time në mënyrën më të mirë,” ishte i bindur Ilir Meta edhe pas lumit me pyetje të deputetëve që në shumicën e rasteve ishin politike dhe nuk kishin të bëjnë as me Kushtetutën dhe as logjikën juridike, duke kaluar fajin sa nga Lulzim Basha dhe me raste tek Edi Rama.
Kushtet e vendosura si nga Kryetari i PD Lulzim Basha që të mos ulej në dialog me Ramën kryeminisitër, e po ashtu edhe kushti i Kryeministrit për të mos negociuar një datë të re zgjedhjes, qoftë edhe brenda muajit korrik, ishin të papranueshme tha Ilir Meta duke shprehur dhe një shqetësim të tepruar që nuk është konfirmuar në postet e tij qeveritare, se në bazë të informacioneve sekrete që kishte, nuk mund të priste që të humbte jetën një polic, pasi një police humbi gishitn, përballë demonstruesve të acaruar edhe nga gjuha shpesh helmuese e kryeministrit.
“Kush tha që zgjedhjet e reja nuk mund të bëheshin brenda muajit korrik nëse s’do ishte vullneti i mazhorancës? Qëllimi im ishte për datën më të shpejtë por me gjithëpërfshirje.
Edhe OSBE e përmendi në raport që Presidenti bëri thirrje të vazhdueshme për dialog. Bëra përpjekje por kishte dy pengesa, e para kokëfortësia e Kryeministrit për të mos diskutuar munsësinë e shtyrjes së dt 30 qershor dhe së dyti kokëfortësia e kryetarit të PD për të mos u ulur në një tryezë me zotin Rama si Kryeministër, të dyja për mua ishin të papranueshme, se opozita, e cila ishte larguar nga Kuvendi, nëse do ulej në dialog për çfarë do fliste?
E papranueshme ishte edhe kërkesa e Bashës që të mos ulej me Ramën Kryeministër. Kur mora këtë vendim ishte një situatë e çmendur, të dy palët nuk mbanin asnjë lloj përgjegjësie, s’jam dakort me opozitën, me zgjedhjet që bënë dhe thonin nuk mbajmë përgjegjësi për popullin që del në demonstrata, por po kështu skam qenë asnjëherë dakort as me mitingjet që në thelb ishin antimitingje, që sa herë opozita vinte në protestë në bulevard, edhe ai organizonte mitingje kundër opozitës pa marrë parasysh që kishte një detyrë më të rëndësishme, e pa marrë parasysh se gjuha e tij shpesh helmuese acaronte protestuesit. Çmund të bënte Presidenti kur të dyja palët donin konfrontim, një police e humbi gishtin, presidenti s’mund të priste të humbte jetën një polic për të nxjerrë dekret. Kjo do ishte një faturë e madhe për stabilitetin dhe besueshmërinë e vendit.
Të shtunën para se të merrja një akt të tillë, pasi u njoha edhe me dokumentet shtetërore sekrete që mund të digjej Kuvendi i Shqipërisë, në këtë moment kam bërë aktin më të mirë, e kam pasur të pamundur të thërras një tryezë, kur të dy palët kishin një marrëveshje për konfrontim ishte detyra ime të evitoja pasoja që do i vuanin qytetarët shqiptarë. Për këtë qëllim kam nisur menjëherë diskutimet, me zotin Milo dy herë, edhe pas shfuqizimit të dekretit”.
Presidenti Meta duke u përgjigjur në pyetjet e Vasilika Hysit, fillimisht sqaroi deputeten socialiste dhe jo vetëm, se në cilin nen të kushtetutës është bazuar:
“Nuk ma jep asnjë nen në mënyrë të qartë, atëherë, në cilin nen të kushtetutës i jepet e drejta për shfuqizimin e ligjeve, apo qeverisë të shfuqizojë vendimet e saj. Nëse do pranojmë se kam bërë shkelje, atëherë të gjithë presidentët e mëparshëm e kanë bërë, ndërkohë që nuk e kanë bërë, sepse kriza të tilla kanë sjelle gjakderdhje, jo vetëm përplasje, nga 2 prilli te 21 janari, nuk mund të priste presidenti të ndodhte një gjë e tillë prapë.”
Por Vasilika Hysi kërkoi nga Presidenti të sqaroi se cila ishte arsyeja se me 13 Tetor do të garantohet gjithëpërfshirja:
“Qëllimi im ka qenë të garantoja zgjedhje të standardeve, për pjesëmarrjen e opozitës unë nuk jap garanci por që të ishte koha e mjaftueshme për të reflektuar po, plus që opozita e re të gjente dhe promovonte kandidatët e vet.”
Meqë Ilir Meta foli për sigurinë dhe informacionet për precipitimin e ngjarjeve nëse nuk do të bënit zhdekretimin, Hysi pyeti se cilat janë masat që ka marrë Presidenti për të adresuar këto informacione:
“Mund t’ju them se nuk është sekret se me përgjegjësi shumë të madhe e kam mbledhur Këshillin e Sigurisë para nje viti, se kisha shqetësim që mund të përsëritej një vjedhje e bankave në Rinas, si ka ndodhur, pyesni Xhafaj dhe GJiknurin, dhe për të parandaluar këtë u bë mbledhje e vecantë, u dhanë porositë të veçanta, dhe kjo ka ndodhur, 30 minuta pasi presidenti të zbriste nga avioni. Kështu që nuk mund ta ndaja këtë, cdo vonesë mund të sillte pasoja dhe të avanconte krizën.
Kryeministri ka qenë në fushatë, unë kam qenë në Gjermani, në datën 8 kur kam marrë vendimin, kam telefonuar kryetarin e Kuvendit për ta ndarë këtë vendimarrje me të, por ai ka qenë në Tepelenë për një angazhim, kështu që një cështje e tillë përvecse me ekipin tim të sigurisë kombëtare nuk mund ta ndaja me askend tjetër. Cdo vonesë mund të sillte pasoja dhe të avanconte krizën.”
Ilri Meta tha me këtë rast se i vetmi instuitucion që nuk mban asnjë përgjegjësi dhe më vjen keq ta them është presidenti se i ka bërë të gjitha përpjekjet për të para ndaluar që vendi të ishte pa gjykatë kushtetuese e të zgjidhte krizën.
“Zgjidhja e vetme është të mos flasim në emër të shqiptarëve, por tu japim mundësinë të shprehen, për vendoret, parlamentin dhe presidentin, nëse ata mendojnë se Meta ka dëmtuar interesin kombëtar, unitetin e popullit, ka sfiduar kushtetutën e vendit patjetër gjykimi më i mirë është ai me votë.
Ç’do të bëj unë me dekretin e 13 tetorit? Ftoni ministrin e Drejtësisë, lejoni botimin e dekretit në fletoren zyrtare si e parashikon ligji dhe si shprehet raporti i OSBE ODIHR që vëzhgoi zgjedhjet me ftesë të qeverisë. Të gjithë presidentët kanë vepruar në të njëjtën mënyrë me shtyrjen e zgjedhjeve kanë dekretuar dhe kanë dekretuar shfuqizimin enjë date dhe caktimin e një date të re, në tërësinë e vet është praktikë e konsoliduar që bëhet për arsyet madhore që i kam shpjeguar në shfuqizimin e 30 qershorit
Pyetje për Ilir Metën kishin edhe deputetët e “Opozitës së Edi Ramës”. Halit Valteri pyeti se ku e ka bazuar vendimmarrjen e tij për të anuluar Dekretin e tij për datën e zgjedhjeve ndërsa Meta ka kujtuar se ndryshimi i datës së zgjedhjeve ka ndodhur nga dy Ish-Presidentët e Shqipërisë. Dhe jo vetëm kaq!
Ndonëse ishte njëri ndër Kryeministrat më diktatorial të Republikës së Shqipërisë dhe shkatërruesi më i madh i zgjedhjeve, Ilir Meta, duke abuzuar se ishte student i dhjetorit, tha se nuk mund të pranonte që të kthehen votime si në kohën e diktaturës me një kandidat.
“Janë dy President të Republikës që kanë vepruar në mënyrë të tillë për të çtensionuar situatë dhe për të garantuar pjesëmarrjen e opozitës në zgjedhje. Ka dhe deputetë me eksperiencë që mund t’ua shpjegojnë. Precedentin e parë e ka bërë Ramiz Alia në vitin 1991, ku i dha mundësi opozitës së sapo krijuar dhe që i jepte mundësi të merrte pjesë në zgjedhjet për rrëzimin e tij.
Ne i kërkuam Ramiz Alisë pluralizimin politik, por ai e pranoi dhe me dekretin e shtyrjes së zgjedhjeve, tregoi se të gjithë duhet të viheshim në shërbim të pluralizmit demokrat njëherë e përgjithshmen.
Kjo është e tepërt, përveç argumentave ligjor dhe konventave, t’i kërkosh një ish-studenti të dhjetorit të heshtë pas 30 vjetësh, të hesht dhe të kthehet në votime me një kandidat si njëherë e një kohë.”
I pyetur nëse kishte rrugë të tjera për ta nxjerrë vendin nga kriza, Presidenti Ilir Meta dukshëm i zemëruar me trajtimin që i bënë Edi Rama me këtë Komision Hetimor për shkarkimin e tij, duke “u mbytur” u përgjigj me një kundërpyetje të pakuptimtë jo vetëm për deputetët anëtarë të këtij Komisioni:
“Unë kam një pyetje: Kur dy veta çmenden dhe duan t’i çojnë njerëzit drejt përplasjes, çfarë të bëjë Presidenti?! Atë mundësi ka Presidenti, dekretin, çfarë ka tjetër?! Unë besoj se kam bërë detyrën time në mënyrën më të mirë.”
