Kroaci, Ligji i ri, risi pensioni i 13-të

Ligji i ri i Sigurimeve Pensionale, ZOMO, i cili u dorëzua sot në e-Konsultime, parashikon miratimin e një formule të re për llogaritjen e pensioneve, shtesën vjetore të pensionit, si dhe masat për të qëndruar më gjatë në punë.

“Qëllimet e reformës janë rritja e pensioneve në Kroaci, zvogëlimi i diferencave, mundësimi i pjesëmarrjes më të madhe të pensionistëve në tregun e punës sepse trendet janë në rritje dhe besoj se ka interes, si dhe inkurajojmë qëndrime më të gjatë në punë,” tha Ministri i Punës, Sistemit Pensional, Familjes dhe Politikës Sociale i Kroacisë, Marin Piletiç, duke prezantuar ligjin e propozuar.

ZOMO është planifikuar të hyjë në fuqi në muajin korrik ndërsa Piletiç thekson domosdoshmërinë e përshtatjes me dinamikën e ndryshimeve në tregun e punës, kushteve ekonomike dhe sfidave demografike, duke u fokusuar në moshën mesatare ende të shkurtër të pensionit, e cila në Kroaci është 31 vjeç.

Pensioni i 13-të

Një nga risitë që ata propozojnë është formula e njohur tashmë për përshtatjen e pensioneve sipas një indeksi më të favorshëm të rritjes së pagave apo çmimeve dhe vendosja e një norme 85:15 sipas indeksit më të favorshëm, që do të prekë të gjithë pensionistët në Kroaci.

“Ka gjithashtu një rritje të shërbimit shtesë në 12 muaj për çdo fëmijë të lindur apo të adoptuar, që është gjithashtu një masë demografike dhe pensionale që synon zvogëlimin e hendekut gjinor ndërmjet pensioneve të grave dhe burrave, që do të jetë rreth tre për qind rritje e pensioneve për fëmijë,” tha Piletiç.

Për të gjithë përfituesit e pensionit po futet një shtesë pensioni vjetor ose pensioni i 13-të, i cili lidhet me vitet e pensionit, duke theksuar më tej se sa e rëndësishme është të qëndrosh sa më gjatë në punë dhe pagesa e parë pritet në fund të vitit.

Sa i përket bonusit për të qëndruar më gjatë në botën e punës, hiqet kërkesa për 35 vjet shërbim dhe kufiri pesëvjeçar, që do të sjellë një rritje mesatare prej 40 euro. Gjithashtu, propozohet heqja e dënimit për pension të parakohshëm para moshës 70 vjeçare, e cila do të sjellë rritje mesatare të pensionit prej 57 euro për 127 mijë përfitues.

Rritja e pensionit të invaliditetit

Puna në pension është ende e mundur, por Piletiç deklaroi se ata dhe partnerët e tyre pensionistë besojnë se ka ardhur koha, për shkak të nevojave të tregut të punës, të mundësohet puna në pension të plotë, por me gjysmën e pensionit të paguar pas mbushjes së moshës 65 vjeç.

Rritje e pensionit të invaliditetit është planifikuar edhe me rritje të faktorit të pensionit nga 0.8 në 0.9, që do të sjellë rritje prej 74 euro për 218 mijë përfitues.

Gjithashtu, propozohet rritja e pensionit minimal nga 103 për qind së në 106 për qind, ndërsa për pensionet familjare, po fshihet kushti për ekzistencën e marrëdhënies jashtëmartesore jo më herët se data 28 mars 2008, në mënyrë që të mund të përdorin pensionin familjar edhe partnerët e zakonshëm.

Piletiç thotë se po bëjnë gjithçka për të përmbushur programin e qeverisë, përkatësisht që në fund të këtij mandati, pensioni mesatar i përgjithshëm në Kroaci të jetë 800 euro.

Përfaqësuesit e pensionistëve përshëndetën ndryshimet pozitive, por gjithashtu theksuan se ka ende vend për përmirësim. Pensionistët nuk heqin dorë nga kërkesa e tyre për harmonizim 100% të pensionit
Kryetarja e Shoqatës së Pensionistëve Kroatë, Vishnja Fortuna, tha se nuk do të heqë dorë nga kërkesa për harmonizim 100% të pensioneve, ndërsa edhe kryetari i Bashkimit Social Demokrat Kroat, Veselko Gabriçeviç deklaroi se do të angazhohet që kjo të përmirësohet edhe më tej.

Lidhur me shtesën vjetore, Sekretari i Përgjithshëm i Sindikatës së Pensionistëve, Igor Knezheviç deklaroi se po kërkojnë përcaktimin ligjor të vlerës së një viti të shërbimit pensional, në raport me vlerën aktuale të pensionit.

Duke folur për nënat, si të tjerat, ai paralajmëroi se vetëm nënat e sapo pensionuara do të marrin 12 muaj shërbim shtesë për fëmijë, pra do të kemi tri kategori nëna pensioniste, ku ato që kanë dalë në pension para vitit 2019 nuk do të marrin asgjë, gjë që konsiderohet diskriminuese.