Kryediplomatja e SHBA në Tiranë: Arrestoni bosët kriminelë ose zyrtarë…

E ngarkuara me punë e Ambasadës së SHBA­ në Tiranë, Leyla Moses­Ones, në një intervistë ekskluzive për gazetën “Panorama” shprehet se autoritetet shqiptare, në luftën e tyre kundër krimit të organizuar duhet të godasin përfituesit e vërtetë të kësaj veprimtarie, pavarësisht nëse ata janë kriminelë apo zyrtarë.
Sipas zyrtares së lartë të ambasadës së SHBA në Tiranë, kërkohet që të ketë ndjekje penale të bosëve të njohur të krimit, vazhdimin e hetimeve të profilit të lartë dhe në fund arrestimin e peshqve të mëdhenj si Klement Balili.

Sa i përket përkushtimit të Shteteve të Bashkuara, sapo BKH­ dhe SPAK të jenë formuar, qeveria e amerikane do të ndihmojë me këshillim, trajnim dhe pajisje për BKH­-në nëpërmjet Departamentit të Drejtësisë dhe FBI­-së, thekson kryediplomatja amerikane duke shtuar se ka edhe prokurorë federalë këtu që do të këshillojnë dhe ofrojnë ndihmë për krijimin e SPAK-­ut.

Ditët e fundit, ambasada nxori një deklaratë ku bëhej thirrje për një Ministri të Brendshme plotësisht funksionale. Çfarë nënkuptoni me plotësisht funksionale?

Deklarata jonë ishte mjaft e qartë në lidhje me faktin që jemi të inkurajuar nga përparimi që kemi parë këtu në Shqipëri në luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit, por edhe që ka më shumë punë për të bërë. Kemi nevojë për një Ministri të Brendshme plotësisht funksionale, e cila funksionon jashtë politikës për të vazhduar ecjen përpara. Presim që partnerët tanë shqiptarë të ligjzbatimit të vazhdojnë të bëjnë përparim për të mposhtur krimin e organizuar – duke arrestuar, ndjekur penalisht dhe futur bosët e
krimit të organizuar në burg – dhe për t’i dhënë fund korrupsionit. Siç e thamë, Qeveria e SHBA­ve qëndron e gatshme për të vazhduar e ofruar ndihmë kudo që të jetë e mundur për t’i mbështetur këto
përpjekje.

A mendoni se Shqipëria është në rrugën e duhur për të luftuar krimin e organizuar?

Operacionet policore madhore të kohëve të fundit kudo në Shqipëri, që kanë çuar në arrestimin e individëve të përfshirë në krimin e organizuar, janë një hap i parë i rëndësishëm. Por, shpresojmë që ky
aksion nuk do të ndalet këtu. Për të luftuar vërtet krimin e organizuar, është e rëndësishme që populli shqiptar t’i shohë këta individë të ndjekur penalisht, të dënuar dhe në fund prapa hekurave.

Është po ashtu e rëndësishme që këto aksione të Policisë të mos kufizohen te kriminelët e nivelit të ulët dhe të mesëm. Autoritetet duhet t’iu kundërvihen përfituesve të vërtetë të veprimtarisë së krimit të organizuar, pavarësisht nëse këta janë kriminelë apo zyrtarë. Kjo do të thotë ndjekje penale të bosëve të njohur të krimit, vazhdimin e hetimeve të profilit të lartë dhe në fund arrestimin e peshqve të mëdhenj si Klement Balili.

Gjatë muajve të fundit, ju dhe zv. ambasadori keni folur publikisht lidhur me nevojën për t’iu kundërvënë politikanëve të korruptuar. A ka pasur një ndryshim në politikën e SHBA që kur keni marrë ju drejtimin?

Nuk ka pasur asnjë ndryshim në politikën e SHBA-­ve në Shqipëri lidhur me sundimin e ligjit. Kemi mbështetur dhe do t’i mbështesim gjithmonë ata që synojnë të krijojnë një Shqipëri që është e drejtë dhe e lirë për të gjithë shqiptarët. Muajin e kaluar keni dëgjuar një mesazh pozitiv nga ne ndaj avokatëve, gjykatësve dhe prokurorëve të ardhshëm të Shqipërisë që do të jenë në vijën e parë të luftës kundër
korrupsionit dhe krimit të organizuar.

Gjithmonë kemi thënë se Shtetet e Bashkuara do të jenë në krah të atyre që synojnë drejtësi të vërtetë, ndershmëri dhe korrektësi. Përkushtimi ynë ndaj tyre, si dhe ndaj të gjithë shqiptarëve, për të mbrojtur sundimin e ligjit është i palëkundur. Do të na shihni ta bëjmë këtë publikisht, duke vëzhguar nga shumë afër gjyqin e Shullazit, si dhe privatisht, në bashkëpunimin me operacionet e zbatimit të ligjit.

Po lidhur me zyrtarët e korruptuar?

Nuk ka dyshim që një synim qendror i Reformës në Drejtësi ka qenë lufta kundër korrupsionit të nivelit të lartë në mënyrë që të gjithë shqiptarët më në fund të mund të kërkojnë dhe presin drejtësi të vërtetë nga gjykatat e tyre si dhe llogaridhënie nga zyrtarët e tyre të zgjedhur. Vetingu po bën përparim – gjykatësit dhe prokurorët e korruptuar janë pa punë dhe më shumë do të bëhet në luftën kundër korrupsionit sapo të formohen SPAK­-u dhe BKH-­ja. Përveç mbështetjes së këtyre proceseve dhe institucioneve, Shtetet e
Bashkuara do të vazhdojnë të përdorin çdo mjet që kemi për të luftuar korrupsionin, përfshi mohimin e vizave për zyrtarë të korruptuar.

Përmendët mohimin e vizave. Sekretari i Shtetit ua ka ndaluar përgjithmonë Ish-Prokurorit të Përgjithshëm, Adriatik Llalla dhe deputetit Tom Doshi, si dhe familjeve të tyre për të hyrë në Shtetet e Bashkuara. A do ta bëjë këtë Sekretari i Shtetit edhe me zyrtarë të tjerë shqiptarë të korruptuar?

Vendimi për të ndaluar një zyrtar aktual apo ish­zyrtar për të hyrë në SHBA bëhet në Washington nga Sekretari i Shtetit. Duke pasur parasysh angazhimin e Shteteve të Bashkuara për të luftuar korrupsionin në Shqipëri, të gjithë zyrtarët e mëparshëm dhe aktualë që kanë përdorur postet e tyre për pasurim personal dhe janë të njollosur nga korrupsioni, mund të jenë duke pyetur veten “Kush e ka radhën?”.

Kur do ta shohim ngritjen e SPAK-­ut dhe BKH-­së? Çfarë duhet të ndodhë dhe çfarë po bëni ju për këtë synim?

Kemi vërejtur në mënyrë konsekuente se Reforma në Drejtësi ka dy faza. E para, duhet të ndodhë vetingu i gjykatësve dhe prokurorëve. Më pas, mund të krijohen SPAK­-u dhe BKH­-ja. Vetingu gjyqësor është
në proces, funksionon dhe teksa vetingu pastron gjykatësit dhe prokurorët e korruptuar dhe të paaftë, po bëjmë përparim drejt Këshillit të Lartë të Prokurorisë, SPAK dhe BKH. Jemi të kënaqur që i vetmi hap që mbetet përpara se Këshilli i Lartë i Prokurorisë të fillojë punën e tij, është vetingu i pak kandidatëve nga Prokuroria. Sapo të ketë përfunduar ky veting, ky institucion i rëndësishëm do të jetë i aftë të formojë SPAKun dhe BKH-­në.

Për sa i përket përkushtimit tonë, sapo BKH­-ja dhe SPAK-u të jenë formuar, ne, qeveria e SHBA­-ve, do të ndihmojmë me këshillim, trajnim dhe pajisje për BKH­-në nëpërmjet Departamentit të Drejtësisë dhe FBI­-së. Kemi edhe prokurorë federalë këtu që do të këshillojnë dhe ofrojnë ndihmë për krijimin e SPAK-­ut. Me t’u ngritur dhe me të filluar punë këto institucione, presim që aftësia e Shqipërisë për të luftuar krimin e organizuar dhe korrupsionin e nivelit të lartë të rriten në mënyrë
domethënëse.