Kürüm International SH.A, deri dje në Shqipëri ishte i njohur si gjigand i ekonomisë. Gjigand është edhe sot por i mashtrimit! Një gjykatë turke akuzon për mashtrim bankar Ish-Menaxherin e kompanisë Kürüm, Besiktas Hasmet Bedia, se me ndihmën e procesit të falimentimit mashtroi 14 banka në Turqi dhe 19 banka të huaja, 5 banka prej të cilave ishin në Shqipëri të cilat i mashtroi me një shumë prej 210.3 milionë euro.
E përditshmja turke Sabah raporton për mashtrimin më të madh bankar në 10 vitet e fundit me bilanc, faturat dhe shitje fiktive të mirëorganizuara. Haşmet Bedii Kürüm, një nga ish-drejtuesit e Beşiktaş, zbrazi llogaritë e kompanisë Kürüm, me transferime të parave tek ish-punonjësit e tij me mjete mashtruese, deri sa Ziraat Bank bëri një denoncim mbi trekëndshin Angli-Turqi-Shqipëri dhe Bordi i Hetimit të Krimeve Financiare, MASAK, filloi një hetim.
Mashtrimi, 65 milionë euro
Kürüm Holding, që vepron në industrinë e hekurit dhe çelikut, deri në vitin 2013 ishte një nga prodhuesit më të mëdhenjë industrial të Turqisë. Pas vitit 2013, kur hekuri filloi të prodhohet nga xehet dhe jo skrapit, çmimi i tij u bë më konkurrues dhe fitimet nuk ishin aq të mëdha. Nga ky vit kompania Kürüm filloi të përballej me humbje, shkruan e përditshmja turke “Sabah”.
Sipas padisë penale të paraqitur në Zyrën e Prokurorit Publik në Anadoll të Stambollit, kompania mbylli humbjet e saj me mashtrime kontabël duke pasyqruar fitimin në vijimësi. Kështu dhe krijoi pasqyra mashtruese financiare duke fryrë bilancet e tij.
Me bilancet fiktive ai tërhoqi më shumë se 500 milionë lira turke ose rreth 65 milionë euro nga 16 banka duke përfshirë këtu Ziraat Bank në Turqi, Banka e Biznesit, Halkbank, HSBC, Garanti Bank, Yapi Kredi. Humbja aktuale e kompanisë ishte mbyllur me disa para nga huatë por shumica u transferua në mënyrë të parregullt në kompani të huaja dhe vendase.
41 ditë para falimentimit …
Kürüm Demir paraqiti falimentimin në vitin 2016. Gjykata ishte përsëri në derën e bankave me një bilanc të rremë 41 ditë para se të merrej vendimi. 75 milionë lira turke ose rreth 10 milionë euro më shumë kredi. Në 2018, u vendos falimentimi i kompanisë.
Para aplikimit të falimentimit, Kürüm kishte ndërmarrje në emër të ish-gruas, vajzës dhe punonjësve të tij. Pas vitit 2015, rritjet e tepërta filluan të shfaqen në numrin e llogarive të debitueshme të Kürüm Demir. Vlen të përmendet se shitjet me premtime u rritën 61 herë brenda një viti përpara aplikimit për shtyrjen e falimentimit. Më vonë u kuptua se faturat fiktive ishin operacioni për evakuimin e kompanisë.
Gjithashtu në padinë penale u sqarua se Kürüm bëri një plan të përsosur për të shmangur çdo kosto ku kishte mashtrim të organizuar. Hasmet Bedia Kurum, ish-punonjës dhe i afërm i tyre në Turqi dhe Shqipëri, transferoi kreditë që kishte tërhequr nga bankat në kompanitë që kishte kontakt duke bërë transferime mashtruese për të rrëmbyer mallrat e kompanisë dhe mallrat personale që ishin kolateral i kredive.
Novometal, i cili kishte një lidhje organike me të, themeloi ndërmarrje si Ceviz A.Ş., ND Tarım A.Ş. Volnat A.Ş. Kürüm, duke bërë sikur këtyre kompanive ajo u shiti tokat dhe pronat e tyre.
Operacioni në Shqipëri
Kürüm kreu operacionin e saj të mashtrimit jashtë vendit me arsyetimin se siguroi lëndë të parë për prodhimin e hekurit.
Haşmet Bedii Kürüm vazhdoi mashtrimin me kompaninë e quajtur Kürüm International SHA, e themeluar në Shqipëri. Përmes kësaj kompanie, janë huazuar 210.3 milion euro nga bankat ndërkombëtare si: IFC, Raiffesein, Credit Europea, Societe Generale, NBG me metoda të ngjashme.
Në Shqipëri ai bëri kërkesë për të shtyrë falimentimin. Regjistrimet u krijuan me kompani të krijuara jashtë vendit, sikur kishte 204 milionë lira turke ose rrteh 30 milionë euro në tregti.
Bankave u deklaruan si 579 milionë lira turke ose rreth 75 milionë euro në lidhje me këtë tregti dhe u dëshmuan si kolateral për kredinë.
Kallëzimi penal
Ziraat Bank ngriti një kallëzim penal pranë Prokurorisë së Përgjithshme Publike Anadoll të Stambollit duke akuzuar Haşmet Bedii Kürüm dhe 7 persona të tjerë për “pastrim të parave të lidhura me krimin”, “falsifikim në dokumentet zyrtare”, “mashtrim të kualifikuar duke përdorur titullin e institucionit publik”.
Kryeprokurori i Prokurorisë Publike anadoliane të Stambollit, raporton e përdithshmja turke Sabah i ka dërguar një letër MASAK për hetimin e parave të pista të Kürüm Demir, ndërmarrje kjo e Haşmet Bedii Kürüm.