Mosrespektimi i ligjeve si burim i shkeljes së të drejtave të njeriut

Kosova ka shënuar përparim të ngadalshëm në mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Këtë konstatim e ka nxjerr edhe këtë vit organizata ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, Human Rights Watch, raporton RFE.

Sipas kësaj organizate, raportet ndëretnike, respektimi i të drejtave të komuniteteve joshumicë, dhuna në familje, gjuha e urrejtjes ndaj komunitetit LGBT-i dhe liria e mediave, janë ndër problemet kryesore me të cilat përballet Kosova në fushën e mbrojtjes të së drejtave të njeriut.

Duke komentuar të gjeturat e raportit, anëtarja e Komisionit Parlamentar për të Drejtat e Njeriut në Kuvendin e Kosovës, Lirie Kajtazi thotë se Kosova përballet me probleme serioze në respektimin e të drejtave të njeriut, si pasojë e mosrespektimit të ligjeve.

“Kemi shumë probleme të cilat besoj edhe si Komision për të Drejtat e Njeriut duhet të kërkojë më shumë monitorim nga institucionet, agjencionet dhe qoftë nga forume të ndryshme të cilat do të ishin sjell më ndryshe, do t’i kryenin detyrat e veta. Vet fakti që ligjet tona nuk respektohen as 50 për qind e asaj që është e shkruar, flet që ne jemi larg respektimit të disa të drejtave të njeriut në përgjithësi”, tha Kajtazi.

Raporti i Human Rights Watch, po ashtu ka identifikuar si problem edhe dhunën në familje dhe reagimin e dobët të institucioneve të sigurisë.

Adelina Berisha nga Rrjeti i Grave të Kosovës thotë për Radion Evropa e Lirë se gjatë vitit të kaluar kanë qenë tetë vrasje si pasojë e dhunës në familje, njëra ndër to edhe vrasja e Valbona Markut dhe vajzes se saj, vrasje kjo, që sipas Berishës, ndodhi nga neglizhenca e policisë dhe prokurorisë.

“Sistemi i drejtësisë ka ngecje duke filluar nga zinxhiri i parë që është policia, pastaj edhe deri te shqiptimi i dënimeve nga gjykatat. Kemi parë shpesh që gjyqësia nuk i dënon ushtruesit e dhunës në familje karshi Kodit Penal edhe dënimeve që parashihen për dhunën në familje”, tha Berisha.

Mes tjerash, Human Rights Watch ka përmendur edhe problemet me të cilat përballen komunitetet pakicë.

Deputeti nga radhët e komunitetit egjiptian, Veton Berisha, thotë se komunitetet joshumicë, kryesisht nga ai rom, ashakli dhe rgjiptian, përballen me probleme ekzistenciale.

Berisha thotë se të gjeturat e raportit duhet t’u shërbejnë institucioneve të Kosovës si një tregues për përmirësimin e gjendjes.

“Sidomos në fushën e punësimit, ende është niveli i njëjtë. Nuk ka ndonjë ndryshim të madh. Përfaqësimi ynë në sektorët e sigurisë siç është Policia, siç është FSK-ja, gardianët e burgut, siç janë institucionet në të cilat ne do të duhej të përfshiheshim, nuk numërojmë numër të caktuar që institucioni ka ndërmarr ndonjë veprim që mund të konsiderohet si rezultat”, thotë Berisha.

Ai thekson gjithashtu se progres i vogël është duke u shënuar në arsimimin e pjesëtarëve të këtyre komuniteteve, pasi sipas tij, është zvogëluar numri i personave që nuk vijojnë mësimin, të paktën atë fillor dhe të mesëm.

Në raportin e publikuar më 17 janar nga Human Rights Watch, përmenden diskutimet mbi ndryshimet e mundshme te kufirit  mes Kosovës dhe Serbisë si dhe shqetësimet për të drejtat e njeriut, në rast të transferimit të popullatës.

Organizata thekson se tensionet ndëretnike në Kosovë kanë vazhduar edhe në vitin 2018, sidomos në pjesën veriore.

Raporti po ashtu flet edhe për gjuhë të urrejtjes kundër aktivistëve të të drejtave të lesbikeve, homoseksualëve, biseksualëve dhe transgjinorëve.

Sipas të njëjtit, kërcënimet dhe sulmet kundër gazetarëve kanë vazhduar edhe në vitin 2018, ndërsa hetimet dhe përndjekjet kanë qenë të ngadalshme.

Mes tjerash, raporti ka përmendur edhe dëbimin e gjashtë shtetasve turq nga Kosova në muajin mars të vitit 2018, duke thënë se ata kanë pasur vendbanim të ligjshëm në Kosovë dhe se janë dëbuar pa ndonjë proces paraprak dhe duke shkelur masat kundër dëbimit të dhunshëm.

Për problemet me të cilat përballet Kosova në këtë fushë vazhdimisht ka alarmuar edhe institucioni i Avokatit të Popullit në Kosovë.

Avokati i Popullit kishte konstatuar se administrata publike është një nga shkelësit më të mëdhenj të të drejtave të njeriut.

Ky institucion ka pranuar numër të lartë të ankesave nga qytetarët kundër gjykatave, që kryesisht kanë të bëjnë me zvarritje të procedurave gjyqësore në vendosjen e rasteve të tyre.