Ndihma ekonomike gati sa një e treta e kufirit të varfërisë së të ardhurave

Nëse të ardhurat e një personi që jeton vetëm janë më pak se 186, 242 lekë në vit (510 lekë në ditë, ose 15,300 lekë në muaj) ai konsiderohet si i varfër, raporton INSTAT në një botim të fundit për nivelin e të ardhurave në familje.

Nëse në një familje me katër persona dy të rritur dhe dy fëmijë niveli i të ardhurave është më pak se 391,108 lekë në vit (32,145 lekë në muaj, ose rreth 1,000 lekë në ditë) ata konsiderohen të varfër.

Një familje me një person konsiderohej e varfër në vitin 2017 nëse kishte 145 mijë lekë të ardhura në vit (450 lekë në ditë), ndërsa një familje me katër persona konsiderohej e varfër nëse kishte 304 mijë lekë të ardhura në vit (880 lekë në ditë). Por me rritjen e të ardhurave mesatare kufiri që kategorizon si të varfër shqiptaret u rrit me rreth 28% për të dyja kategoritë, por pagesat ne formën e ndihmës ekonomike nuk kanë ndjekur këto ritme.

Sipas të dhënave zyrtare, niveli mesatar i ndihmës ekonomike për person në vitin 2020 ishte mesatarisht 6200 lekë për person (rreth 200 lekë në ditë), ose gati 1 e 3-ta e kufirit të varfërisë.

INSTAT e përkufizoi ‘Kufirin e rrezikut për të qenë i varfër” me përcaktimin e të ardhurave më të ulëta vjetore të disponueshme që një person të mos konsiderohet i varfër. Kufiri i rrezikut për të qenë i varfër është përcaktuar në 60 % të medianës së të ardhurave disponibël për të gjitha familjet në vend.

Kufiri i të ardhurave që ndan kufirin e varfërisë u rrit disi në vitin pandemik për shkak të rritjes totale te të ardhurave në familjet shqiptare sipas verifikimeve të INSTAT.

Të ardhurat që ndajnë kufirin e varfërisë janë një lloj minimumi jetik që mund të shërbejë qeverisë për të politikat e mbrojtjes sociale.

Qeveria nuk ka një përllogaritje zyrtare të minimumit jetik në Shqipëri, por sipas studimit të Avokatit të Popullit të këtij viti, minimumi që i duhet një personi për të garantuar nevojat bazë në Shqipëri ishte 17, 875 lek në muaj me 2021.

Por të dhënat mbi pagat dhe pensionet tregojnë se, një pjesë e madhe e popullsisë në të dhënat zyrtare kanë të ardhura shumë pak këtij niveli.

Sipas vlerësimeve të anketës së forcave të punës për vitin 2020, rezulton se 46,1 % e të punësuarve janë të punësuar me pagë, 33,3 % janë të vetë-punësuar (punëdhënës ose të vetëpunësuar pa të punësuar të tjerë) dhe 20,6 % janë punëtorë pa pagesë në biznesin e familjes.

Gjithashtu ndihma ekonomike dhe pensioni mesatar në vend janë shumë poshtë këtij niveli. Të dhënat e INSTAT mbi kufirin e varfërisë ne vlerë janë një dhënë e rëndësishme për politik bërësit sidomos për politikat e mbrojtjes sociale për shtresat vulnerabël.

Treguesi i rrezikut për të qenë i varfër në Shqipëri, në vitin 2020 është 21.8 %, duke pësuar një rënie prej 1.2 pikë përqindje krahasuar me vitin 2019, 1.6 pikë përqindje, krahasuar me vitin 2018 dhe 1.9 pikë përqindje, krahasuar me vitin 2017./Monitor/