Milorad Dodik kërcënon sërish me separatizëm, por kësaj radhe planet e tij duhet të merren seriozisht, shkruan Neue Zürcher Zeitung. Beogradi kërkon një lloj kompensimi për humbjen e Kosovës.
“Milorad Dodik, presidenti i entitetit serb në Bosnjë-Hercegovinë, planifikon sërish të shkëputet nga shteti. Këto kërcënime janë dëgjuar shpesh nga ai. Por këtë herë është e rëndësishme të dëgjosh më me kujdes atë që thotë Dodik, dhe mbi të gjitha të shikosh më me kujdes atë që po bën. Sepse, me përshkallëzimin e problemeve rreth Kosovës, u përkeqësuan edhe kushtet kornizë për Bosnje Hercegovinën,” shkruan gazeta zvicerane Neue Zürcher Zeitung, NZZ.
“Dodik po flet për organizimin e një referendumi para fundit të këtij viti,” shkruan NZZ dhe kujton:
“Parlamenti i RS në 2021 hodhi edhe hapat e parë në këtë drejtim. Por pushtimi rus i Ukrainës në shkurt 2022 ndaloi planet e Dodikut. Dodik vuri në dukje se në BE dhe SHBA kanë zero tolerancë për eksperimentet në Ballkanin Perëndimor. Hapësira e palës serbe për manovrim është zvogëluar shumë shpejt në zero.”
Nuk është BeH në krizë – është sundimi i Dodik
“Çfarë ka ndryshuar prej kohëve të mëparshme, që Dodik po e vendos sërish referendumin në tavolinë?”, pyet autori dhe menjëherë pas kësaj thotë se “kjo ndoshta nuk është krizë serioze e Bosnje Hercegovinës”.
“Nuk është vendi në krizë, por sundimi i Dodikut. Në vjeshtën e vitit 2022, ai fitoi me një rezultat të ngushtë. Është e pasigurt nëse ai mund ta përsërisë këtë sukses në zgjedhje. Për dy dekada, ai formësoi politikën e vendit dhe gjatë kësaj arriti së bashku me familjen e tij një pasuri të madhe. Shumë qytetarë thjesht janë të ngopur me Dodikun. Kështu, kriza e vetë-skenuar i shkon për shtat babait kontrovers të vendit”.
Edhe Vuçiçit do t’i përshtatej kriza në Bosnje Hercegovinë
“Përveç kësaj, ka edhe diçka tjetër: Konflikti ndërmjet Serbisë dhe Kosovës po hyn në fazën e tij përfundimtare,” beson Andres Ernst.
“Kriza në Bosnje Hercegovinë do t’i përshtatej edhe presidentit serb Aleksandar Vuçiç. Ai mund të paraqitet edhe një herë si garantues i stabilitet dhe ndoshta të shtyjë sërish njohjen e Kosovës”.
“Përveç kësaj,” shkruan NZZ, “Aleksandar Vuçiç mund ta ngrejë edhe një herë çështjen serbe: sipas llogaritjes së Vuçiçit, nëse e humbim Kosovën dhe serbët atje, atëherë duhet të kompensohemi me territorin e serbëve të Bosnje Hercegovinës”.
Autori më pas shpjegon, “se kjo ide, konkretisht – shpërbërja e Bosnje Hercegovinës, është jashtëzakonisht e rrezikshme.” Zbatimi i kësaj ideje do të çonte ndoshta në luftë. Megjithatë, është e qartë se eksperimente dhe mendime të tilla po gëzojnë edhe një herë njëfarë pranimi tek diplomatët në Perëndim”.
Sanksione vetëm ndaj Dodikut
“BE duhet ta kundërshtojë me forcë këtë,” beson Ernst dhe vazhdon: “Por jo duke dërguar më shumë trupa në Bosnje Hercegovinë, siç kërkojnë parlamentarët britanikë. Dhe jo duke miratuar masa nga Përfaqësuesi i Lartë, që ai nuk mund t’i zbatojë për shkak të mungesës së legjitimitetit dhe autoritetit.”
Në fund të komentit, NZZ shkruan:
“Nuk është Bosnje Hercegovina në krizë, por Dodiku. Ai duhet të sanksionohet personalisht. Një ndalim udhëtimi në BE dhe një hetim mbi situatën e tij financiare do të ishte një fillim i arsyeshëm. Edhe Vuçiçit duhet t’i bëhet e qartë:
Humbja e Kosovës nuk mund të kompensohet në Bosnjë-Hercegovinë”./DW/