Me 518 vota për, 96 kundër dhe 24 abstenime, Parlamenti Evropian, PE, mbështeti sot në një seancë plenare në Strasburg, rishikimin e mekanizmit të pezullimit të vizave në Bashkimin Evropian, duke shtuar kushtet për heqjen e udhëtimit pa viza nga vendet që paraqesin rrezik sigurie ose shkelje të të drejtave të njeriut.
Mekanizmi i ri
Mekanizmi i ri mbulon 61 vende, qytetarët e të cilave aktualisht mund të udhëtojnë në zonën Schengen pa vizë për qëndrime të shkurtra (deri në 90 ditë), dhe i lejon Komisionit Evropian të rivendosë kërkesat për viza, së pari përkohësisht dhe pastaj potencialisht përgjithmonë, në rastet e rreziqeve të sigurisë ose një rritjeje të konsiderueshme të mbërritjeve të parregullta.
Reforma shton kushte të reja për shkaktimin e pezullimit: kërcënime hibride (të tilla si instrumentalizimi i migrantëve të sponsorizuar nga shteti), skemat e shtetësisë së investitorëve (ose “pasaportat e arta”) që ngrenë shqetësime për sigurinë, mungesë koherence me politikën e vizave të BE-së, shkelje të Kartës së Kombeve të Bashkuara, shkelje të rënda të të drejtave ndërkombëtare të njeriut ose të ligjit humanitar dhe mosrespektim të vendimeve të gjykatave ndërkombëtare.
Reagimet e raportuesve dhe komisionerëve
Reporteri Matjaž Nemec theksoi në debatin e së hënës se bota është më e paqëndrueshme se kurrë që nga Lufta e Dytë Botërore dhe se në kohë krize globale, BE duhet të jetë në gjendje të reagojë kolektivisht dhe nuk mund të mbetet imun ndaj rrethanave të reja.
“Për herë të parë, BE-ja do të jetë në gjendje të pezullojë regjimin e vizave edhe në rast të shkeljeve të të drejtave të njeriut”, tha Nemec, duke theksuar se politika e vizave është “instrumenti kryesor i politikës së jashtme dhe duhet të shërbejë si levë”, dhe se ndryshimet do t’i sjellin më shumë fleksibilitet Komisionit Evropian.
Komisioneri për Migracionin i Komisionit Evropian, Magnus Brunner, shpjegoi se me këto ndryshime Komisioni u përpoq të “përballonte” situatat në të cilat dikush hyn në BE pa vizë, qëndron shumë gjatë dhe më pas paraqet një kërkesë për azil.
Ai shtoi se BE pret që partnerët e saj të harmonizojnë politikat e tyre të vizave me politikën e ashkimit Evropian, sepse përndryshe ato mund të bëhen qendra tranziti për migrim të paligjshëm në BE, gjë që “nuk mund ta pranojmë”.
“Ne nuk mund të pranojmë partneritete me vende që kanë programe për shtetësinë e investitorëve, sepse kjo përbën gjithashtu një rrezik për sigurinë tonë të brendshme. Programe të tilla mundësojnë infiltrimin e krimit të organizuar, korrupsionit në BE dhe pastrimit të parave,” tha Brunner.
Debati në Parlamentin Evropian
Futja e rregullave të reja për hyrjen në Bashkimin Evropian u mirëprit nga shumica e eurodeputetëve në debat, duke theksuar, ndër të tjera, se BE duhet të kishte ndaluar abuzimet me hyrjen pa viza më herët.
Duke folur në emër të Grupit Socialist, spanjolli Juan Fernando Lopez Aguilar vlerësoi raportuesin Nemec për “punën e tij të mirë” dhe e quajti lajmin domethënës.
“Ju përmendët pezullimin e regjimit të vizave me ato vende që përfshihen në praktika të papranueshme të pasaportave të arta. Ky Parlament e ka kritikuar ashpër këtë… E njëjta gjë vlen edhe për vendet e treta që kryejnë kërcënime hibride kundër BE-së dhe shkelin rëndë ligjin ndërkombëtar ose humanitar”, tha ai, duke shtuar se është ende e nevojshme të diskutohen sanksionet kundër Izraelit dhe qeverisë së Kryeministrit Benjamin Netanyahu, i cili “kryeu krimin e gjenocidit në Gaza”.
Kritika nga të Gjelbrit
Megjithatë, të Gjelbrit e kanë kritikuar mekanizmin e ri.
Përfaqësuesja holandeze nga radhët e të Gjelbërve, Tineke Strik, tha se politika e përbashkët e vizave shërbeu për të forcuar kontaktet ekonomike, kulturore dhe sociale me shoqëritë jashtë Bashkimit Evropian dhe se “është një gabim i madh të përmbyset kjo prirje tani në bazë të frikës së pavërtetuar nga migrantët”.
“Shndërrimi i këtij instrumenti në sanksione shkel parimin e reciprocitetit, i cili është thelbësor në marrëdhëniet e shëndetshme ndërkombëtare. Zgjatja e zbatimit ndoshta do të jetë gjithashtu joefektive sepse vendosja e detyrimit për të marrë viza për qytetarët në tranzit nuk do të çojë në një numër të reduktuar të azilkërkuesve, do të jetë vetëm një ndëshkim për qytetarët”, tha ajo, duke shtuar se ekziston rreziku i arbitraritetit duke pasur parasysh përkufizimet e paqarta të kërcënimeve hibride dhe diskrecionin e lartë të Komisionit.