Parlamenti miratoi emrin e ri, Maqedonia e Veriut

Me 81 vota “për”, Parlamenti i Maqedonisë ka miratuar ndryshimin e Kushtetutës për zbatimin e marrëveshjes me Greqinë për zgjidhjen e kontestit 27 vjeçar të emrit.

Ndryshimet kushtetuese janë miratuar pas negociatave të gjata më opozitën shqiptare lidhur me disa amendamente të saj për pozitën e shqiptarëve në Kushtetutën, raporton RFE.

Kryeministri Zoran Zaev dhe kryetari i Lëvizjes Besa, Bilall Kasami, pas katër ditë negociatash janë marrë vesh që kërkesat e opozitës shqiptare të realizohen përmes ligjit kushtetues dhe jo përmes amendamenteve plotësuese.

Sipas marrëveshjes, çështja e shtetësisë në dokumentet personale për maqedonasit, do të jetë sipas formulimit maqedonas/ qytetar i Maqedonisë së Veriut, ndërsa për shqiptarët e Maqedonisë, qytetar i Maqedonisë së Veriut.

Opozita kishte kontestuar variantin e parë, pasi sipas saj, predikonte përkatësinë etnike të shqiptarëve si maqedonas.

Marrëveshja parashikon që me ligj të rregullohet edhe çështja e letërnjoftimet me çka do të shtohet një grafi e përkatësisë etnike. Për kujdesin ndaj diasporës pranohet amendamenti i Lëvizjes Besa që të përmenden të gjitha bashkësitë etnike të pranuara me Kushtetutë.

Kryeministri i Maqedonisë, Zoran Zaev, vendimin e Parlamentit e ka vlerësuar si shumë të rëndësishëm për të ardhmen vendit, pasi me këtë mbyllet kontesti 27 -vjeçar me Greqinë për çështjen e emrit, që ka mbajtur për aq kohë të bllokuar edhe anëtarësimin e Maqedonisë në NATO dhe në Bashkimin Evropian.

“Parlamenti i Maqedonisë që nga pavarësia ka sjellë vendime të shumta, vendime të mira për të mirën e vendit, por vendimi i sotëm është ndër më të rëndësishmit. Është vendim i rëndë, por vendimi më i mirë i mundshëm me Greqinë për të ardhmen e vendit. Edhe VMRO DPMNE-ja e di se vendim më i mirë nuk mund të arrihej. Ajo, gjithashtu, e di se pa një marrëveshje me Greqinë nuk mund të ketë as NATO, e as Bashkim Evropian”, ka deklaruar kryeministri Zoran Zaev.

Opozita nuk ka marrë pjesë në seancë, ndërsa drejtuesit e saj për tre ditë me radhë sa edhe kanë zgjatur bisedimet për sigurimin e votave, kanë protestuar para Kuvendit, duke e kritikuar marrëveshjen si “kapitulluese për kombin, identitetin, gjuhën dhe kulturën maqedonase”.

Nga VMRO DPMNE-ja, gjithashtu, e kanë akuzuar Qeverinë për forma të ndryshime të kërcënimeve ndaj deputetëve dhe të gjithë të tjerëve që në forma të ndryshme e kanë kundërshtuar marrëveshjen.

“Në lojë janë para, premtime për lirim nga përndjekja politike që në këmbim të mbështesin ndryshimet kushtetuese për ndërrimin e emrit kushtetues të Republikës së Maqedonisë. Maqedonia po bëhet shtet i okupuar nga njerëz në pushtet dhe po e ndryshojnë emrin me dhunë. Ish-zyrtarë të partisë sonë tash janë vënë nën presion që të punojnë për Zoran Zaevin, ka akuza të konstruktuara dhe raste gjyqesore, ka deklaruar zëdhënësi i VMRO-së, Naum Stoillkovski.

Me ndryshimin e Kushtetutës, zbatohet edhe marrëveshja për emrin me Greqinë e arritur më 17 qershor të vitit të kaluar në Prespë.

Që të jetë e plotfuqishme, Marrëveshja për emrin duhet të ratifikohet edhe nga Parlamenti i Greqisë. Marrëveshja parasheh ndërrimin e emrit të Maqedonisë, në Maqedonia e Veriut, maqedonasit e sotëm të mos kenë lidhshmëri me maqedonasit antik, ndërsa gjuha maqedonase të pranohet se i takon grupit të gjuhëve sllave.

Kontesti mes dy vendeve daton që nga viti 1991, kur Maqedonia kishte shpallur pavarësinë, ndërsa Greqia kishte bllokuar integrimin e saj në NATO dhe BE, me arsyetimin se fqinji i saj mund të ketë pretendime ndaj territorit të saj verior që, po ashtu, quhet Maqedoni.

Marrëveshja e arritur mundëson anëtarësimin e saj në NATO me emrin Maqedonia e Veriut si dhe nisjen bisedime për anëtarësim në BE, në qershor të këtij viti,