Presidenti Trump arriti sukses aty ku BE dështoi: Vrau naftën ruse në Evropë!

Lëvizja surprizë e Presidentit amerikan Donald Trump për të vendosur sanksione ndaj kompanive më të mëdha të naftës në Rusi nuk do ta paralizojë makinën e luftës së Vladimir Putinit, por mund të ndihmojë Bashkimin Evropian të heqë dorë përfundimisht nga varësia nga nafta ruse.

Kujtojmë që Trump njoftoi pardje sanksione të reja “të mëdha” që synojnë Lukoil të Rusisë dhe Rosneft në pronësi të shtetit, të cilat janë sanksionet e para të SHBA-së kundër Moskës që kur ai mori detyrën. Edhe pse detajet e masave janë ende duke u përpunuar, ato, në teori, mund t’i detyrojnë dy kompanitë të shesin asetet dhe të ndërpresin dërgesat e mbetura të naftës përmes tubacioneve në Evropë, shkruan Politico.

“Ky është një hap i rëndësishëm”
“Ky është një hap i rëndësishëm”, tha ekspertja e sanksioneve në grupin e ekspertëve të Këshillit Atlantik, Kimberly Donovan, duke shtuar se ky veprim “do t’i detyrojë vendet dhe kompanitë evropiane që kanë vazhduar të importojnë energji të rishikojnë këto transaksione” deri më 21 nëntor, kur sanksionet hyjnë në fuqi.

Njoftimi vjen një muaj pasi Trump kritikoi Evropën për blerjet e saj të vazhdueshme “të pafalshme” të energjisë ruse, të cilat i sigurojnë Kremlinit një të katërtën e fondeve të saj të luftës, dhe lëshoi ​​një ultimatum: “Unë jam i përgatitur të vendos sanksione të mëdha ndaj Rusisë kur të gjitha vendet e NATO-s të bien dakord të bëjnë të njëjtën gjë, dhe kur të gjitha vendet e NATO-s të ndalojnë blerjen e naftës nga Rusia.” Tani ai e ka dhënë rezultatin.

Një goditje për Moskën, por jo një nokaut
Për Moskën, sanksionet e reja do të nënkuptojnë dhimbje të menjëhershme, por nuk ka gjasa të frenojnë përpjekjet e saj të luftës në Ukrainë. Rosneft dhe Lukoil përbëjnë rreth dy të tretat e 4.4 milion fuçive naftë bruto që Rusia eksporton çdo ditë, sipas David Fyfe, kryeekonomist në konsulencën Argus Media.

Sanksionet kërcënojnë të eliminojnë “gjysmën” e këtyre furnizimeve duke parandaluar shitjet në dollarë, monedha kryesore për tregtinë ndërkombëtare të naftës.

Lukoil në veçanti do të “dëmtohet ndjeshëm”, tha një ish-ekzekutiv i kompanisë që foli në kushte anonimiteti. Kompania ka të ngjarë të duhet të shesë aksione në projekte nga Egjipti në Irak, të cilat mund të ndikojnë deri në 20 për qind të të ardhurave të saj.

“Kjo do t’i ndërlikojë eksportet, por…”
Megjithatë, shumica e blerësve kinezë dhe indianë ka të ngjarë të vazhdojnë të importojnë naftë ruse për shkak të çmimeve më të ulëta dhe alternativave të kufizuara, thotë Homayoun Falakshahi i Kpler.

Pas një ngecje fillestare, “shumica e blerësve do të ktheheshin te blerja” duke gjetur zgjidhje alternative. Vladimir Milov, një ish-zëvendësministër rus i energjisë, pajtohet: “Kjo do t’i ndërlikojë eksportet dhe tregtinë, por këto kompani tashmë kanë skema alternative pune në vend, kështu që dëmi do të jetë i kufizuar.”

Vetë Putin pranoi dje se sanksionet ishin “serioze”, duke i denoncuar ato si një “akt armiqësor”.

Fundi i Lukoil në Evropë?

Një fushë ku masat do të kenë një ndikim të qartë është Evropa. Që kur Moska nisi pushtimin e Ukrainës më shumë se tre vjet më parë, BE është përpjekur të thyejë varësinë e saj energjetike nga Rusia. Brukseli ka vendosur tashmë një embargo për naftën, karburantin dhe qymyrin rus që vijnë nga deti, dhe pjesa e tregut të gazit rus është ulur nga 45 në 13 përqind.
Rosneft është privatizuar kryesisht në Evropë, por Lukoil është një histori tjetër. Kompania më e madhe private e naftës në Rusi operon qindra stacione benzine në të gjithë BE-në, zotëron rafineri në Rumani dhe Bullgari dhe furnizon Hungarinë dhe Sllovakinë, të cilat mbeten shumë të varura nga Moska.

“Një sinjal i madh për bankat evropiane”

Tani gjërat do të ndryshojnë. Departamenti i Thesarit i SHBA-së ka thënë se “mund” të vendosë sanksione ndaj kujtdo që bën biznes me kompanitë ruse, që do të thotë se asnjë bankë evropiane nuk do të përpunojë më pagesa për to.

“Ky do të ishte një sinjal i madh për bankat dhe kompanitë evropiane se ato duhet të tërhiqen vërtet”, tha Donovan. Komisioni Evropian po shqyrton gjithashtu ndalimin e vet të transaksioneve kundër Lukoil.

Për Hungarinë dhe Sllovakinë, kjo ngre frikën e një ndërprerjeje të plotë të furnizimit. Një zyrtar sllovak pranoi se zbatimi i sanksioneve “do të çonte në një ndalim të importeve” dhe se qeveria e tij “ka shumë të ngjarë” të kërkojë një përjashtim nga Uashingtoni.

Efektet tashmë po ndihen: kompania finlandeze e energjisë Neste ka ndaluar furnizimet për një degë të Lukoil. Sekretari i Shtetit Rumun për Energjinë, Cristian Buşoi, tha se Lukoil tani ka një “detyrim” për të shitur rafinerinë e saj Petrotel, ndërsa qeveria holandeze e sheh shitjen e aksioneve të Lukoil në rafinerinë Zeeland si “skenari më i mundshëm”.

Në Bullgari, rafineria Neftochim “do të duhet të ndalojë së funksionuari më 21 nëntor” nëse nuk shitet. “Ata do të duhet të shiten”, përfundoi ish-drejtori ekzekutiv i Lukoil, duke shtuar se kjo do të ishte “katastrofike” për kompaninë.