Pse Norvegjia refuzon të anëtarësohet në BE?!
Në 25 shtatorin e vitit 1972 Norvegjia refuzoi të bashkohet me organizatën internacionale, Komuniteti Evropian, KE. Ndonëse të gjithë fqinjët e saj u anëtarësuan ose ishin pranë anëtarësimit në Komunitetin Evropian të ardhshëm, popullsia norvegjeze refuzoi ofertën, që konfirmuan rezultatet e referendumit.
Norvegjia në shekullin XX
Norvegjia në vitin 1905 e fitoi pavarësinë nga Suedia, pas dekadave të tëra tensionesh në mes të dy shteteve. Në shekullin XX Norvegjia u përkushtua në zhvillimin e ekonomisë dhe diplomacisë në mënyrë që të jetë konkurruese në politikën evropiane. Një politikë e tillë ishte në stanjacion gjatë luftërave botërore, në veçanti gjatë luftës së dytë botërore kur ishte nën okupim.
Pas luftës, Norvegjia shumë shpejtë u anëtarësua në NATO në mënyrë që të sigurohet nga pushtimet e ardhshme. Politikanët vendas vazhduan të zhvillojnë ekonominë me theks të veçantë shtetin social.
Në atë kohë Norvegjia ndërtonte shumë spitale dhe shkolla dhe punoi shumë në uljen e varfërisë në vend.
Viti 1970: Nafta, zhvillimi dhe KE
Më pas, në vitin 1969 u zbulua nafta në detet përreth Norvegjisë. Për vendin, ekonomia e të cilit bazohej në peshkim dhe sektorin bazë, zbulimi i naftës simblizonte fillimin e zhvillimit si fuqi industriale. Deri në vitin 1972 u inicuan disa projekte që i financoi vetë shteti norvegjez.
Në të njejtën kohë filloi të flitet për anëtarësim në Komunitetin Evopiane, i cili në atë kohë ishte gjithnjë e më relevant në ekonominë politike evropiane. Kryeministrja norvegjeze Gro Harlem Brundtland ishte ithtare e kësaj ideje dhe konsideronte që përmes privilegjeve ekonomike, Norvergjia në KE do të prosperoj edhe më shumë.
Shumica në referendum, kundër anëtarësimit
Norvegjia duhet të anëtarësohej në KE me Britaninë e Madhe, Irlandën dhe Danimarkën. Idea erdhi nga Londra, ku politikanët anglez me vite të tëra po luftonin të futen në KE. Britania e Madhe pengohej nga presidenti francez i asaj kohe, Charles de Gaulle, i cili dy herë i ndaloi hyrjen, dhe ishte viti 1972 kur britanikët i thanë KE ti pranojnë të gjitha shtetet ose asnjëra nuk do të futet në këtë organizatë.
Britania e Madhe ia arriti qëllimin dhe u fut në KE vitin e ardhshëm, por Norvegjia më 25 shtator të vitit 1972 mbajti referendum në të cilin 53.5 për qind e qytetarëve e refuzuan këtë ide. Shumica e norvegjezëve konsideronte se anëtarësimi do të ndikoj negativisht në peshkimin norvegjez dhe bujqësi, e gjithashtu kërkonin “mbrojtjen e veçorisë norvegjeze dhe stilin e jetës”.
Norvegjia bëri përpjekje që të futet në këtë organizatë edhe më 1992 me një referendum të ri, por as ky nuk kaloi. Sipas të dhënave norvegjeze, sot opinioni është edhe më pak i interesuar për anëtarësim në BE, ku 70 për qind e popullsisë mbështet vendin jashtë Bashkimit Evropian.
