Raporti i kredive me probleme e fillon vitin me rritje 

Raporti i kredive me probleme e filloi vitin 2024 me një rritje të lehtë.

Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, për janarin ky tregues u rrit në 4.88%, nga 4.74% që kishte qenë në fund të dhjetorit. Megjithatë, raporti i kredive me probleme vazhdon të jetë në nivele më të ulëta krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, kur shënonte nivelin 5.1%.

Pjesërisht, rritja e raportit të kredive me probleme mund të shpjegohet me tkurrjen e portofolit total të kredisë për ekonominë gjatë janarit, me tre miliardë lekë më pak krahasuar me dhjetorin.

Megjithatë, për momentin raporti i kredive me probleme ngelet në nivele të kontrollueshme dhe efektet negative nga ngadalësimi i ekonomisë dhe rritja e normave të interesit kanë qenë të vogla.

Të dhënat që disponohen deri tani tregojnë se ekonomia shqiptare u rrit me afërsisht 3.1% për nëntë muajt e parë të vitit 2023. Përtej asaj që tregojnë statistikat zyrtare, sektori i turizmit vlerësohet të ketë pasur një efekt të rëndësishëm në kërkesën për mallra dhe shërbime dhe në shëndetin e sektorit privat të ekonomisë, megjithëse ky efekt mund të mos jetë plotësisht i dukshëm për shkak të informalitetit të lartë.

Një ndikim të rëndësishëm në mbajtjen nën kontroll të raportit të kredive me probleme besohet se e ka dhënë edhe rritja e vogël e normave të interesit nga Banka e Shqipërisë gjatë vitit të kaluar, por edhe forcimi i Lekut në kursin e këmbimit.

Banka e Shqipërisë e rriti normën bazë të interesit vetëm dy herë në 2023 dhe niveli prej 3.25% është ndër më të ulëtit në Europë, larg prej normave të aplikuara nga bankat qendrore në Europë dhe në rajon. Kjo bëri që yield-et dhe normat e interesit të kredive të qëndronin në nivele të ulëta, madje duke e korrigjuar në një masë të madhe rritjen e fortë të fundit të vitit 2022.

Të dhënat e para të vitit 2024 po tregojnë një rënie të mëtejshme të inflacionit. Për shkurtin, inflacioni vjetor zbriti në 2.6%, duke zbritur poshtë objektivit prej 3% të Bankës së Shqipërisë për herë të parë që nga tetori i vitit 2021. Një zhvillim i tillë për momentin e largon një rritje të mëtejshme të normave të interesit. Rrjedhimisht, edhe pritshmëritë për një rritje të kostove të huamarrjes tashmë duken më të largëta.

Mosrritja e normave të interesit është kijon pritshmëri optimiste edhe për vijimësinë e kreditimit të ekonomisë me ritme të kënaqshme. Portofoli i kredisë në fund të vitit të kaluar shënoi një rritje vjetore me 4.2%, pavarësisht efektit statistikor negativ të kursit të këmbimit. Zmadhimi i portofolit të kredisë është një faktor që ka një ndikim pozitiv në mbajtjen të ulët të peshës specifike të portofolit të kredive me probleme./Monitor/