Samiti, Deklarata: BE vendos të heqë të gjitha masat ndëshkuese ndaj Kosovës

Kusht për qasjen e Kosovës në Instrumentin e BE-së për Reforma dhe Rritje Ekonomike është normalizimi i marrëdhënieve Kosovë-Serbi, theksohet në deklaratën e BE-së pas Samitit BE–Ballkani Perëndimor.

Bashkimi Evropian vendosi të heqë të gjitha masat ndëshkuese ndaj Kosovës deri në fund të muajit janar 2026. Në këtë mënyrë, Kosova do të përfitojë miliona euro ndihmë financiare. Sipas presidentes së Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, vendimi i BE-së për heqjen e masave vjen pas kalimit të pushtetit lokal në mënyrë paqësore në veriun e banuar me shumicë serbe. Ishin pikërisht tensionet në këtë pjesë të Kosovës që shtynë BE-në të vendoste masa ndëshkuese në vitin 2023.

Presidentja e Kosovës,  Vjosa Osmani  ishte e para që njoftoi, se BE-ja vendosi t’i heqë të gjitha masat, pas Samitit BE–Ballkani Perëndimor që u zhvillua në Bruksel. “Gjatë bisedimeve intensive me partnerët tanë u mor vendimi që të gjitha masat t’i hiqen Kosovës, ku një pjesë e madhe i hiqet sot, kurse pjesa tjetër në fund të janarit. Rrjedhimisht, edhe fondet do të zhbllokohen, një pjesë shumë e madhe menjëherë e një pjesë tjetër në fund të janarit”, tha presidentja Osmani.

Ndërkohë, vetë presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, shkroi në platformën X se BE-ja po i heq masat pasi kalimi i pushtetit lokal në veri pas zgjedhjeve të fundit lokale u zhvillua në mënyrë paqësore. “Jam e lumtur të njoftoj se po ecim përpara për të hequr masat ndaj Kosovës. Po programojmë 216 milionë euro ndihmë financiare dhe kemi ndërmend të lëshojmë 205 milionë euro në fillim të vitit të ardhshëm,” u shpreh Von der Leyen përmes rrjetit social X.

Masat ndëshkuese i kanë sjellë Kosovës humbje të mëdha financiare

Masat ndëshkuese të BE-së për rreth dy vite i kushtuan Kosovës humbje në rreth 613.4 milionë euro, për shkak të projekteve të pezulluara ose të shtyra për afat të pacaktuar. Por edhe për shkak të kalimit të afateve, tashmë 7.1 milionë euro kanë humbur tërësisht, thuhet në një analizë të Institutit për Studime të Avancuara, GAP.

Në Samitin BE–Ballkani Perëndimor që u zhvillua më 17.12 në Bruksel, në një deklaratë të përbashkët u theksua se  “lidhjet e BE-së me Ballkanin Perëndimor përbëjnë një raport të fortë strategjik”. Përfaqësuesit e Serbisë nuk morën pjesë në samit, por, në deklaratë në pjesën për Kosovën dhe Serbinë, Bashkimi Evropian tha se mungesa e normalizimit të marrëdhënieve mes dy vendeve po i mban peng ato drejt përparimit në integrimin evropian.

“Mungesa enormalizimit të marrëdhënieve mes Prishtinës dhe Beogradit vazhdon t’i mbajë prapa të dy partnerët në rrugën e tyre evropiane. Të gjitha marrëveshjet e arritura nga dialogu i lehtësuar nga BE-ja duhet të zbatohen, veçanërisht Marrëveshja për normalizim dhe Aneksi për zbatim. Mbështetja në kuadër të Instrumentit për Reforma dhe Rritje për Ballkanin Perëndimor është e kushtëzuar nga angazhimi konstruktiv i partnerëve me progres dhe rezultate të prekshme në normalizimin e marrëdhënieve të tyre”, thuhet në deklaratë.

Në samitin BE–Ballkani Perëndimor u diskutua për integrimin gradual të Ballkanit, në veçanti në tregun e vetëm të BE-së, ku u tha se sjell përfitime konkrete për qytetarët, përfshirë këtu përmes nismave digjitale, uljes së kostove të roamingut e të tjera./DW/