Sot nis viti i ri shkollor, nga mësimi me turne te tkurrja e nxënësve!

Viti i ri shkollor 2025-2026 nisi sot për 345 mijë nxënës që rikthehen në shkolla në të gjithë vendin. Fillimi i këtij viti shënohet jo vetëm me masa të reja sigurie dhe etikë, por edhe me sfida të vjetra të sistemit arsimor, që lidhen me mësimin me dy turne, mungesën e investimeve në infrastrukturë dhe pagat e ulëta të mësuesve.

Ndërkohë që autoritetet kanë shtuar patrullimet pranë shkollave dhe kanë miratuar Kodin e ri të Etikës, që ndalon përdorimin e telefonave celularë gjatë orarit mësimor, ekspertët paralajmërojnë se problemi kryesor mbetet menaxhimi i shkollave, mungesa e investimeve dhe ulja e numrit të nxënësve. Ky vit shkollor është një pasqyrë e sfidave dhe mundësive për arsimin shqiptar, duke përfshirë mbështetjen për nxënësit me aftësi të kufizuara, bursat dhe transportin falas, por gjithashtu duke nxjerrë në pah nevojën për reforma strukturore dhe motivim të mësuesve për të garantuar një edukim cilësor dhe të qëndrueshëm.

Mësimi me turne

Kryetarja e Sindikatës së Bashkuar të Arsimit, Alma Lama, tha se shkollat e kryeqyteti këtë vit as nuk janë lyer për të pritur nxënësit. “Problematika të mbartura në sistemin arsimor ne vazhdojmë të kemi. Këtë vit në fakt shkollat nuk morën vëmendjen e duhur nga bashkia në lidhje me parapërgatitjen me lyerjen apo me një higjienë të domosdoshme për fillimin e vitit të ri shkollor”.

Ky vit i ri shkollor do t’i gjejë sërish një pjesë të madhe të institucioneve arsimore me mësim me dy turne, kjo për shkak të mungesës së investimeve në zonat periferike.

“Janë dy shkolla në Fresk që nuk i mbulojnë nevojat e komunitetit. Nga ana tjetër, po ashtu Astiri është një zonë që atje që të investohet në shkollë”, – shton Lama.

Ndërkohë që sa i përket udhëzimit për ndalimin e telefonave, ekspertja e arsimit thotë se ky nuk është problemi kryesor i shkollave. Policia e Shtetit ka përgatitur një paketë sigurie, që parashikon patrullime të shtuara në afërsi të institucioneve arsimore si dhe kontrolle të rregullta në transportin e nxënësve.

Ndërkohë, Ministria e Arsimit ka miratuar një Kod të ri Etike, i cili ndalon mbajtjen dhe përdorimin e telefonave celularë gjatë orarit mësimor. Nxënësit duhet t’i dorëzojnë pajisjet në administratën e shkollës në fillim të ditës dhe mund t’i përdorin vetëm në raste urgjente. Mësimi do të zgjasë deri më 12 qershor 2026 për shumicën e nxënësve, ndërsa për maturantët përfundon më 29 maj, për t’u lënë kohë përgatitjes së provimeve të maturës shtetërore.

Pagat

Nga ana tjetër, Lama tha se gati 12 mijë mësues në sistemin arsimor vijojnë të kenë problemin e pagës së grupit, e cila iu është ulur me 2 mijë lekë. Duke paralajmëruar se ky demotivim po reflektohet edhe te studentët që zgjedhin degët e mësuesisë.

“Çmimet janë jashtëzakonisht të larta dhe pagat janë të pamjaftueshme. Dyfishimi i rrogës do të ishte një motivim për mësuesit dhe një motivim për të zgjedhur degët e mësuesisë nga studentët. Kemi problematika të mëdha lidhur me regjistrimet në degët e mësuesisë. Pas katër vitesh, ne nuk do të kemi mësues matematike, nuk do të kemi mësues shkencash dhe mësues cikli”.

Ministri e Arsimit ka bërë të ditur se për një siguri më të madhe në shkolla ka shtuar numrin e oficerëve të sigurisë në shkolla, duke arritur në 390, por sërish kjo shifër mbulon vetëm 30% të shkollave në mbarë vendin.

Tkurrja

Vetëm në qarkun e Korçës, një prej më të mëdhave në vend, viti nis me një rënie të ndjeshme të numrit të nxënësve. Krahasuar me një vit më parë, janë 3 726 më pak, duke e ulur shifrën nga 21 080 në 17 354 nxënës. Kjo situatë ka bërë që në qytetin e Korçës disa shkolla të bashkohen, ndërsa dhjetëra klasa të para nuk janë hapur pasi nuk kanë pasur regjistrime. Rreziku më i madh është për shkollat 9-vjeçare në zonat rurale, të cilat gjatë dy viteve të ardhshme mund të mbyllen për shkak të uljes së lindshmërisë dhe largimit të familjeve në emigracion.

Sipas nënkryetarit të Sindikatës së Mësuesve në Korçë, reduktimi me gati një të katërtën e nxënësve është një tregues alarmant, që kërkon ndërhyrje emergjente në sistemin arsimor. Ulja e numrit të nxënësve reflektohet edhe tek mësuesit, të cilët mbeten pa ngarkesë mësimore. Një pjesë e tyre pritet të kalojë si mësues ndihmës ose të angazhohet në programe pas shkollore.