nga Agim Popoci
Po të jetë se vini në Shqipëri, për ndonjë punë më të kthjelltë se kontrabanda, mbasi të keni shijuar bukuritë pa shoq të këtij vendi të qetë edhe gazet e jetës të të gjallëve… duhet ta fillosh përshkrimin e realitet të hidhur i cili u krijua në Shqipëri, siç e fillonte Dhimitër Pasko reportazhin e tij epik “Në Prizren, midis të vdekurve dhe të gjallëve”, ku në mes të gjallëve nuk shikon më asgjëkundi Të Përndjekur Politikë që protestojnë, bëjnë grevë urie dhe kërkojnë këstin e radhës, ndonëse jetojnë në shtetin më të varfër në Evropë; Sepse, sot, pak rëndësi ka kjo, mjaftohen që nuk është Saliu në pushtet, dhe mjafton që është një i sërës së atyre që i përndjekën për tashmë plotë 80 vjet, Edi Rama!
Për fat të keq, edhe midis të vdekurve do jenë po këta protagonistë të tranzicionit që do të përballen me një realitet të trishtë, atë të cilin refuzuan ta pranojnë midis të gjallëve!
Pas 46 viteve të terrorit komunist, përveç Dedës, djalit të Gjon Marka Gjonit dhe shumë pak kokrrave, askush nga Të Përndjekurit Politikë nuk ishte i qartë se çfarë ishte ky tmerr, pse ishin arrestuar, pse kishin vuajtur, pse familja e tyre ishte përndjekur, dhe, pandehur gjetën zgjidhjen e problemit të vuajtjes nga komunizmi tek Partia Demokratike dhe Sali Berisha! Dhe, që ky absurditet shqiptarë të jetë edhe më i tmerrshëm, lejuan që të mos përfaqësohen në këtë betejë për të drejtën e tyre nga ajka që ishte bashkëvuajtëse, por nga llumi që me shumë kujdes i kishte përzgjedhë, krimineli komunist Enver Hoxha!
Për shumë pak kohë, ndër të përndjekurit politik filloi të gumëzhinte zbulimi për pozitën e tyre sociale në shoqëri “Fajet i ka Saliu” dhe nuk kishte njeri që po kërkonte më të dashurit e tyre të zhdukur ose të irritohej nga prezenca e persekutorëve në administratën e shtetit, që pretendohej se ishte shkëputur nga komunizmi!
Entuziazmi i rikthimit të lirisë ishte shumë më i fortë se propaganda e Sigurimit të Shtetit që vazhdonte me altoparlantit të saj të përsëriste “Fajen e ka Saliu”, por kjo nuk e bëri Sigurimin që të dorëzohej!
Ligji 7501, firmat piramidale, Katovica, revolucioni 1997, protestat kundër Rrugës së Kombit dhe anëtarësimit në NATO, Gërdeci dhe rebelimi i 21 Janarit, ishin operacione shumë komplekse për shtetin e brishtë shqiptar ku Të Përndjekurit Politikë do të mund të gjejnë vend për të kuptuar të vërtetën dhe të drejtat e tyre ti fitojnë me Shoqatat e tyre, Institutin për Studimin e Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit dhe Autoritetin e Dosjeve të Sigurimit të Shtetit!
Dhe, për t’u shndërruar në armë kundër të menduarit në lidhje me këtë të vërtetë dhe të drejtat e Të Përndjekurve Politikë, erdhi ndër këtë pjesë të shoqërisë, dëmshpërblimi, derisa persekutorët e tyre po gëzonin pensione që u garantonin një jetë të dinjitetshme!
Sigurimi e kishte të gatshëm fajtorin, dhe, përmes mediave që të gjitha i ka nën kontroll e bëri pjesë të jetës shqiptare edhe këtë fajtor, Saliun; Por, agjenda të cilën e realizoi Sigurimi, që nga rënia e bustit të kriminelit komunist Enver Hoxha i dhuroi shqiptarëve, një realitet shumë më të trishtë!
Nëse në gjithë itinerarin e rrjedhjes së tranzicionit, Saliut mund ti drejtohet gishti si fajtor, është mënyra e dëmshpërblimit, por, nuk ka asnjë rast të vetëm nga Të Përndjekurit Politik që e kanë refuzuar këtë dëmshpërblim, sepse për refuzimin kolektiv as që bëhet fjalë! Madje këtë dëmshpërblim nuk e kanë refuzuar as ata të grevave që i sponsorizonte Lali Eri, për të dëshmuar se vërtetët fajet i ka Saliu!
Pse Të Përndjekurit Politikë nuk kërkuan të vërtetën e vuajtjes së tyre dhe dënimin e fajtorëve ndërsa persekutorët po u bënin karshillëk edhe me qëndrimin në administratë, gjykata e prokurori, vetëm sa dëgjohej “Fajet i ka Saliu”, u bë fenomen shqetësues kur në krye të tyre brenda PD-së u emërua nga Lulzim Basha, personi që kishte shprehur jo vetëm urrejtjen ndaj tyre, Jonila Godole!
Ndoshta nuk do të ishte katastrofa më e madhe pse Zotni Lafsha emëroi si Sekretare për të Përndjekurit Politik, Jonila Godolen e celulës “Koha Jonë”, por, padyshim, katastrofa e katastrofave ishte mosreagimi i këtyre të përndjekurve që nuk pushonin duke gërthitur “Fajet i ka Saliu” edhe kur në krye të Shoqatës së tyre u zgjodh një ish-deputet i Partisë Socialiste, si dhe në rastin kur nuk i pyeti njeri por nga departamenti i Godoles u vendosën emrat për bordin e Institutit Studimit të Krimeve të Komunzimit dhe Autoritetin e Dosjeve!
Ky realitet i hapi rrugë edhe Partisë Socialiste, fillimisht me punësimet e Lali Erit, të fshijë vuajtjet gjysmëshekullore komuniste me vetëm një vend pune duke e lënë në jetë nga po këta njerëz që shkelën mbi gjakun e të parëve, akuzën “Fajet i ka Saliu”!
Bastardimi i Të Përndjekurve Politikë nga vetë të përndjekurit politik me rolin e pakontestueshëm të regjimit të Edi Ramës, futi Shqipërinë në një realitet të ri ku më e rëndësishme ishte akuza ndaj Saliut se sa e vërteta e krimeve të komunizmit!
Kjo bëri që edhe Të Përndjekurit Politik në Shkodër të heshtin kur qytetin e tyre e morën në dorë komunistët, duke i vjedhur fitoren të birit të doktorit të përndjekur politik model, Dr.Ali Spahia, jo vetëm për profesionin që kishte dhe dinjitetit që tregoi edhe kur ju vunë prangat, por, dhe për drejtat që kërkonte për të përndjekurit sa ishte në krye të Partisë Demokratike, nga po ky Sali që vazhduan ta shajnë edhe kur Shkodra ra!
Kur komunistët u shfaqën në përvjetorin e parë të Kryengritjes së Postribës, Të Përndjekurit Politikë e kuptuan peshën e turpit, por ky ishte varri që i kishin hapur vetes!
Dhe, në ditët e fundit, kur Edi Rama vazhdoi me punësimin jo pa qëllim në administratë, pasardhës Të Përndjekurve Politikë duke i angazhuar edhe si patronazhistë, ra edhe qyteti i flamurit, Vlora! Këtu madje goditja e Edi Ramës ishte edhe më e rëndë, ku futi në gjirin komunist Kryetarin e PD që humbi zgjedhjet, Genc Deromemaj, me dhurimin e postit të Drejtorit të Kadastrës së Vlorës!
Dhe jo vetëm kaq! Genc Deromemajt iu bashkua edhe anëtarja e Kryesisë së PD, Zamira Sinaj, e cila u bë deputete e PS, dhe pas këtij akti, gjithë lëvizjet tjera drejt administratës së Edi Ramës u konsideruan normalitet ndonëse ishte një turp që nuk e mbajnë mbi supe Deromemaj-Sinaj, por, i gjithë ai elektorat i djathtë duke përfshirë Të Përndjekurit Politikë në Vlorë që mburreshin me Kryetarin por nuk harronin refrenin e Sigurimit: Fajet i ka Saliu!
Dedë Gjon Marka Gjoni ishte i qartë pas 46 viteve heqje lirie nga persekutori sepse e ndihmonte fisnikëria familjare e pandikuar nga Sigurimi! Marangoz i shkreti, e gjitha ishte çfarë mendonte për Tuk Jakovën dhe në mes vdekurve do të jetë shumë më i qetë se sa ata që ikën dhe do ikin pasi kanë bërë pis gjakun e të parëve për hirë të mbajtjes në pushtet të partisë së Edi Ramës!
Ndërsa Të Përndjekurit Politik që i shërbyen Mehmet Shehut, Hysni Kapos, Koçi Xoxes, Ramiz Alisë, Aranit Çelës dhe kriminelëve të këtij rangu, duhet të jenë të sigurt se edhe në midis të vdekurve, ku një ditë do të takohen edhe me Edi Ramën, do të jenë aty ku e ka vendin ky llum, në ferr, dhe, nuk do të kenë shansin si persekutorët që me krenari do të rrufisin kafen me kriminelin komunist, Enver Hoxha!
Në këtë realitet të trishtë ku pasardhësit e Të Përndjekurve po i bëjnë konkurrencë në luftë për pushtetin e Edi Ramës, atyre të kriminelëve komunist, kur të pushton një ndjenë dhembjeje ku nuk ndërhyjnë dot as këta shërbëtor të mjerë të Edi Ramës me Shëndetësinë falas të Kryeministrit të Spaçit, Qafë Barit, Burelit e gjithë Shqipërisë, nuk ke se si e përfundon ndryshe, përveç se sikur Dhimitër Pasko midis të vdekurve dhe të gjallëve!
Po mua më zotëron tani një valë dhembjeje. Dhe jo për jetën time që m’u bë fije – fije nër mërgime, as për të vdekurit e panjohur që pata folur më lart. Po për këtë Shqipërinë time që këndon këtu, e qan përtej…