“Tokë e xanun” – Spitali që blen Spitale/ Pse Edi Rama e ndihmon Spitalin Amerikan?!

Në auditimin e Spitalit Universitar të Traumës në Tiranë, nga 18.04.2018 – 28.04.2018 nga Kontrolli i Lartë i Shtetit, njëra ndër gjetjet me dëm ekonomik është edhe ajo qirasë së hartuar në mes të të Spitalit të Traumës Tiranë dhe “American Hospital” sh.a. të datës 30.08.2013 për përdorimin sipas nenit nr. 1, “objekti i kontratës” për 496 m² ambiente brenda godinës Spitalit Universitar të Traumës.  Kjo gjetje e dëmit ekonomik konstaton se “Spitali amerikan okupon ambientet sipërfaqe nën objekt, brenda godinës së Spitalit Universitar të Traumës një sipërfaqe totale 1.696.4 m^2”. “American Hospital” sh.a. për periudhën e auditimit i detyrohet Spitalit Universitar të Traumës qira të papaguar për sipërfaqen e okupuar prej 1.200 m² për periudhën 01.10.2015 deri 31.03.2018, 10.800.000 lekë e cila duhet të arkëtohet, që me kursin aktual (126.2 lekë) i bie rreth 85.600 euro. Dhe jo vetëm kaq!

Ky spital që nuk paguan borxhe dhe vazhdon e blenë spitale, nuk kishte zbatuar detyrat e lëna nga auditimet e mëparshme në Spitalin Universitar të Traumës me shkresën nr. 1115/75, dt. 23.01.2017, kur ishte kërkuar marrja e masave për zbatimin e rekomandimeve në mënyrë që të shpërblehet dëmi 7.560.000 lekë, dhe rezulton e pa zbatuar nga “Spitali Amerikan” edhe pse ishte përdorur pa kontratë dhe pa pagesë sipërfaqja e tepërt prej 1200 m², referuar kontratës së qirasë së datës 28.08.2013, të lidhur me ish Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikes, duke i shkaktuar Spitalit Universitar të Traumës.

Për përmirësimin e gjendjes, është kërkuar marrja e masave për zbatimin e rekomandimeve për dëmshpërblimin, ku nga Spitali Universitar i Traumës, është kërkuar të kontabilizohet dhe të kërkohet në rrugë ligjore shpërblimi i dëmit ekonomik, duke ndjekur të gjitha procedurat e nevojshme administrative dhe procedurat e tjera në të gjitha shkallët e gjykimit

Për vlerën e mësipërme, Spitali Universitar i Traumës me shkresën nr. 39, të datës 18.01.2016 ka njoftuar subjektin për detyrimin prej 7.560.000 lekë për përdorimin pa kontratë dhe pa pagesë të një sipërfaqe prej 1200 m².

Spitali Universitar i Traumës nuk ka depozituar kërkesë padi pranë Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Gjithashtu vlera e mësipërme nuk është kontabilizuar dhe nuk ka filluar arkëtimi.

Nga auditimi i kryer mbi zbatimin e rekomandimeve të lëna nga auditimet e mëparshme rezultoi se Spitali Universitar i Traumës ka raportuar KLSH-në në lidhje me ecurinë e rekomandimeve të lëna nga Kontrolli i Lartë i Shtetit dhe në lidhje me këtë, Spitali Universitar i Traumës ka filluar dhe vazhduar komunikimet dhe takimet me spitalin Amerikan, Ministrinë e Shëndetësisë dhe Ministrinë e Zhvillimit Ekonomik, Turizmit, Tregtisë dhe Sipërmarrjes.

“Në lidhje me këtë pikë Spitali Universitar i Traumës ka filluar dhe vazhduar komunikimet dhe takimet me Spitalin Amerikan, Ministrinë e Shëndetësisë dhe Ministrinë e Zhvillimit Ekonomik, Turizmit, Tregtisë dhe Sipërmarrjes. Pas plotësimit të dosjes me të gjitha kontratat e hershme që janë lidhur midis Spitalit Amerikan dhe Ministrisë së Zhvillimit Ekonomik, Turizmit, Tregtisë dhe Sipërmarrjes (që nga viti 2006), është proceduar me caktimin e një topografi të licensuar për matjen faktike të sipërfaqeve me kontratë, pa kontratë dhe ndërtime pa leje. Pas përfundimit të këtyre matjeve dhe hartimit të planimetrive për të cilat palët kanë rënë dakord, është dërguar shkresa “Kërkesë për prononcim” në Ministrinë e Shëndetësisë në cilësinë e organit të varësisë administrative të Spitalit Universitar të Traumës dhe në dijeni të Ministrisë së Zhvillimit Ekonomik, Turizmit, Tregtisë dhe Sipërmarrjes në cilësinë e pronarit. Vetëm pas saktësimit të këtyre sipërfaqeve mund të procedohet për pagesat e pa kryera nëpërmjet Marrëveshjeve të mëtejshme mes palëve ku detyrimisht përfshihen edhe Ministria e Shëndetësisë dhe Ministria e Zhvillimit Ekonomik, Turizmit, Tregtisë dhe Sipërmarrjes. Spitali Universitar i Traumës është në pritje të një përgjigje në bazë të shkresës së mësipërme,” raporton Spitali Universitar i Traumës pran KLSH me shkresën nr. 1115/75,  të datës 23.01.2017

Ndërkohë me shkresën nr. 1054, të datës 12.09.2017  iu kërkua një prononcim dhe iu ridërgua me shkresën nr. 1486, të datës 13.12.2017, Drejtorit të Spitalit Universitar të Traumës, Arben Zenelaj drejtuar Ministrit të Shëndetësisë, shkresa  nr. 359, e datës 15.09. 2017 për prononcim e Ministrit të shëndetësisë dhe për dijeni ministrit të MZHETTS, ku kërkohet nga Spitali Universitar i Traumës, në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë si ministria përgjegjëse për administrimin dhe me MZHETTS në cilësinë e pronarit:

-Zgjidhja e statusit të sipërfaqeve të tepërta që administron subjekti “Amerikan Hospital” sha deri në lirimin e ambienteve ose lidhjen e kontratave për ambientet e shfrytëzuara jashtë kontratës.

-Zgjidhja e statusit të ndërtimeve pa lejë dhe pa kontratë i sipërfaqeve të ndërtuara mbi objektet  e Spitalit Universitar të Traumës dhe pagesat për sipërfaqet shtesë dhe të përdorura pa kontratë.

-Pagesa e qirasë nga ana e shoqërisë “Amerikan Hospital” sha për periudhën nga viti 2011 e vazhdim, periudhë në të cilën ka vazhduar aktivitetin e saj në ambientet e Spitalit Universitar të Traumës pa kontratë dhe pa paguar qira.

Pas takimeve të realizuar mes palëve e MZHETTS, caktimit të topografit të licencuar me dakordësinë e të dy palëve, auditimi arrinë në këto konkluzione:

Spitali Amerikan okupon ambientet e më poshtme:

-Sipërfaqe nën objekt- brenda godinës së SUT një sipërfaqe totale 1.696.4 m2.

-Sipërfaqe të objekteve të ndërtuara pa leje ndërtimi mbi objektet e SUT-së. Në një sipërfaqe 222.3 m2.

-Sipërfaqe të objekteve të ndërtuara pa leje ndërtimi mbi territorin e SUT-se në një sipërfaqe 45 m2.

Çuditërisht, nga Spitali Universitar i Traumës vjen shpjegimi me shkresën 573/1, të datës 10.04.2018 ku nuk flet për konstatimet në fjalë por i referohet VKM nr. 503, dt. 13.09.2017 “Për përcaktimin e fushës së përgjegjësisë shtetërore të Ministrisë së financave dhe ekonomisë” kreu IV, pika 16: Ministria e Financave dhe e ekonomisë për realizimin e fushës së përgjegjësisë, sipas pikës II, të këtij vendimi është përgjegjëse për 16- ushtrimin e të drejtave që rrjedhin nga të qenit pronar i pronës shtetërore”. Dhe sipas kësja logjike të Spitalit Universitar të Traumës, ajo thekson se “duke mos qenë pronar dhe as organi që ka lidhur kontratën, Spitalit Universitar të Traumës nuk legjitimohet për ngritjen e një kërkese padie në gjykatë”.

Auditimi i Kontrollit të Lartë të Shtetit është i qartë, nuk i merr parasysh këto komente dhe shpjegime dhe duke sqaruar se ndërtesa e Spitalit Universitar të Traumës është në aktivet e qëndrueshme të Spitalit Universitar të Traumës dhe administrohet po nga Spitalit Universitar të Traumës, rekomandon:

– Për vlerën 7,560,000 lekë e përllogaritur si detyrim i “Spitali Amerikan” për sipërfaqet e okupuara ( përtej sipërfaqeve të kontraktuar me qira) SUT duhej të kontabilizonte vlerë dhe të kërkonte në rrugë ligjore shpërblimin e dëmit ekonomik, duke ndjekur të gjitha procedurat e nevojshme administrative dhe procedurat e tjera në të gjitha shkallët e gjykimit. Si subjekt që administron godinën e Spitalit Universitar të Traumës. Nuk bëhet fjalë për detyrim të lindur nga kontrata e lidhur me datën 30.08.2013.

Nga Spitali Universitar i Traumës me shkresën nr. 39, e datës 18.01.2016 është njoftuar subjekti për detyrimin prej 7.560.000 lekë për përdorim pa kontratë dhe pa pagesë të një sipërfaqe prej 1200 m2. Në paragrafin e fundit citohet “Në rast mos pagimi do të ndjekim të gjitha rrugët ligjore për shpërblimin e dëmit”. Në vijimësi Spitali Universitar i Traumës duhej të vazhdonte “të kërkonte në rrugë ligjore shpërblimin e dëmit ekonomik, duke ndjekur të gjitha procedurat e nevojshme administrative dhe procedurat e tjera në të gjitha shkallët e gjykimit”.

Përkundër këtyre konstatimeve në terren dhe gjendjes shkresore, vjen dhe kërkesa e “Amerikan Hospital” sh.a. me nr. 199, dt. 07.02.2017 ku thekson ndër të tjera se qiramarrësi ka marrë në posedim sipërfaqe me qira duke përmbushur të gjitha detyrimet kontraktore dhe duke respektuar në mënyrë të rregullt të gjitha dispozitat e parashikuara në to.

“Me qëllim përdorimin sa më optimal e të qetë të këtyre sipërfaqeve, janë vënë në përdorim nga Qiradhënësi sipërfaqe shtesë të cilat nuk përfshihen në sipërfaqen e përgjithshme të marrë me qira sipas kontratave më sipër dhe për këto arsye në bashkëpunim me Spitalit Universitar të Traumës është rakorduar dhe ngritur grupi i punës me profesionistë të fushës për kryerjen e matjeve dhe përgatitjen e planimetrive përkatëse në lidhje me sipërfaqet e mara me qira sipas kontratave dhe sipërfaqeve shtesë,” theksohet duke kërkuar fillimi i procedurave dhe lidhja e kontratës së qirasë në lidhje me sipërfaqet shtesë të rezultuara nga matjet e përbashkëta, së cilës i janë bashkangjitur planimetritë e ambienteve të Spitalit Universitar të Traumës të okupuara nga Spitali Amerikan, dhe planimetritë e ambienteve të ndërtuara pa leje nga Spitali Amerikan mbi objektet e Spitalit Universitar të Traumës.

Edhe shkresa nr. 312, e datës 19.02.2018 e Drejtorit të Spitalit Universitar të Traumës, Arben Zenelaj drejtuar Ministrit të Financave dhe Ekonomisë për udhëzime të mëtejshme theksohet se “nga vëzhgimet në terren mbi ndërtimet shtesë të kryera nga Spitalin Amerikan në territorin e Spitalit Universitar të Traumës rezulton se janë bërë në pjesën e pasme të spitalit, përkatësisht:

“Platforma në nivelin e katit të parë me konstruksion çeliku në një sipërfaqe 160 m2 dhe 42 m2,” por auditimi nuk konstaton ndonjë shkresë drejtuar Spitali Amerikan për detyrimin që ai ka për sipërfaqet shtesë të okupuara për periudhën e  objektit të auditivit, të cilat nuk përfshihen në sipërfaqen e përgjithshme të marrë me qira sipas kontratave.

                                                     Detyrimet e Spitalit Amerikan

Pra, gjetjet e auditimit theksojnë se bazuar në kontratën e qirasë datë 30.08.2013 për përdorimin e sipërfaqes 496 m2, Spitali Amerikan i detyrohet Spitalit Universitar të Traumës qira të papaguar për sipërfaqen e përdorur, okupuar prej 1200 m2 , për periudhën, 01.10.2015 deri 31.03.2018, gjithsej 10.800.000 lekë.

Gjithashtu, për përdorimin e një sipërfaqe prej 222.3 m², të cilën e ka ndërtuar mbi ambientet ekzistuese të spitalit, për të cilin institucioni nuk ka dokumentacion, si leja ndërtimore apo kontratë, po kështu ka ndërtuar dhe një urë lidhëse ndërmjet godinës së tij dhe spitalit, me sipërfaqe 45 m², ku edhe për të nuk ka dokumente në Spitalin Universitar të Traumës, që bazohet në kartelën e pasurisë bashkëlidhur Çertifikatës së pasurisë së datës 07.04.2015, ku përshkruhen 3 objekte pa leje apo “ndërtime të paligjshme”, për sipërfaqen e përdorur 267.3 m² për periudhën 01.10.2015 deri 31.03.2018 rezulton një borxh i “American Hospital” sha prej 2.405.700 lekë.

Dhe në fund, për periudhën 01 dhjetor 2017 deri 31 mars 2018 “American Hospital” sha ka përdorur sipërfaqe të ndërtuara mbi ambientet ekzistuese të spitalit, si platforma në nivelin e katit të parë me konstruksion çeliku në një sipërfaqe 160 m2 dhe 42 m2. Nga përllogaritja e përdorimit të sipërfaqes së ndërtuar nga vetë “American Hospital” sha për periudhën e mësipërme prej 4 muaj, rezulton një borxh prej 242.400 lekë.

Pra, gjithsej borxhi që Spitali Amerikan i ka Spitalit Universitar të Traumës është 13.448.100 lekë që me kursin aktual të euros i bie rreth 126.310 euro (1 euro – 126.5 lekë).

Përkundër rekomandimit të Kontrollit të Lartë të Shtetit, që për sipërfaqet e okupuara dhe ndërtimet mbi ambientet ekzistuese të Spitalit Universitar të Traumës nga “American Hospital” sh.a., për të cilat nuk ka dokumentacion, si leja ndërtimore ose kontratë, me qëllim mbrojtjen e territorit nga ndërtimet e kundërligjshme, Spitalit Universitar i Traumës ti drejtohet Inspektoratit Kombëtar të Mbrojtjes së Territorit, ai nuk e ka bërë një gjë të tillë.

Kush është truproja e Spitalit Amerikan nuk dihet, por kush është shef zyrtar i Ministrit të Shëndetësisë dhe drejtorit të Spitalit Universitar të Traumës, pronar të tokës së okupuar nga Spitali Amerikan, dihet: Edi Rama!

Për pagesën e borxhit prej 126.310 euro, Spitali Amerikan mund të  jetë me fat, nëse i referohemi akuzave që i bëhen gjyqësorit shqiptar nga kryeministri. Por në këtë rast e keqja nuk është vetëm gjyqësori, sikur akuzat e Edi Ramës edhe të qëndrojnë sepse rasti nuk është proceduar fare në Gjykatë nga ana e Spitalit Universitar i Traumës.

Ndërkohë për “tokën e xanun” nga Spitali Amerikan situata është shumë e qartë. Për lirimin e territorit të okupuar nga Spitali Amerikan mungon vetëm një këkresë drejtuar Inspektoratit Kombëtar të Mbrojtjes së Territorit, i cili në nivel njësie vendore drejtpërdrejt dhe pa asnjë kufizim për ndërtimet/punimet që lidhen me çështje, zona ose objekte me rëndësi kombëtare dhe në territor, ushtron përgjegjësitë e veta bazuar në ligjin nr. 9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit”, Neni 5, “Detyrat e inspektoratit të mbrojtjes së territorit të njësisë vendore;  d) vendos prishjen e ndërtimit të kundër-ligjshëm; Neni 9, “Përgjegjësitë e Inspektoratit Kombëtar të Mbrojtjes së Territorit”. Dhe, kuptohet që zonat dhe objektet me rëndësi kombëtare dhe në territor, në kuptim të këtij ligji, janë edhe spitalet publike.

Pse Spitali Amerikan nuk e liron tokën e okupuar dhe pse nuk paguan borxhin ndaj Spitalit Universitar i Traumës , përgjigja ndoshta mund të gjendet tek PPP-të dhe Dializa që u bë objekt i shumë diskutimeve.

Por, sot pyetja është, pse Edi Rama e ndihmon Spitalin Amerikan?!