Traditat më të veçanta të Pashkëve në Europë
Pashkët janë një nga festat fetare më të rëndësishme për të krishterët.
Kjo është dita kur besimtarët festojnë ringjalljen e Jezu Krishtit. Në Evropë, ka shumë mënyra tradicionale për t’i festuar ato, si për shembull vajtja në meshën e së dielës së Pashkëve, lyerja e vezëve, dhuratat e lepurushëve prej çokollate, por ka gjithashtu edhe disa tradita jo aq të zakonshme për festimin e Pashkëve.
- Lojërat me ujë në Poloni dhe në Hungari
Në Poloni dhe Hungari, të hënën e Pashkëve, djemtë e rinj derdhin kova me ujë mbi kokat e vajzave të reja, për të ndihmuar fertilitetin e tyre. Ndërkohë që i lagin ato me ujë, djemtë recitojnë një poezi dhe vajzat duhet t’u japin atyre vezët e lyera të Pashkëve.
- Shtrigat dashamirëse nga Finlanda dhe Suedia
Në Finlandë dhe në Suedi, fëmijët vishen si shtriga dhe enden rrugëve me shkopinj fshesash, duke kërkuar ëmbëlsira. Sipas besimit të tyre të vjetër, gjatë kohës së Pashkëve, shtrigat fluturojnë për të komunikuar me Satanain. Kjo është arsyeja pse fëmijët vishen kështu dhe pranojnë ëmbëlsira nga çdo familje, për të përdorur degët e shelgut që të largojnë shpirtrat e këqij.
- Festimet me detektivë në Norvegji
Në Norvegji, periudha e Pashkëve nënkupton periudhën e krimit. Norvegjezët i pëlqejnë shumë romanet dhe filmat me detektivë. Të gjitha kanalet televizive transmetojnë shfaqje me kriminelë dhe detektivë, ndërsa libraritë mbushen plot me romane me detektivë. Edhe kutitë e qumështit përmbajnë tregime të shkurtra me detektivë gjatë periudhës së Pashkëve.
- Letrat misterioze në Danimarkë
Gjatë periudhës së Pashkëve, danezët dërgojnë letra anonime. Tradita e vjetër daneze për festën e Pashkëve përfshin dërgimin e “letrave ngacmuese” me një gjëegjëzë. Letra është e zbukuruar me lulebore dhe nënshkruhet me pika që korrespondojnë me numrin e shkronjave të emrit të dërguesit. Nëse marrësi arrin ta gjejë se kush ia ka dërguar letrën, ai do të marrë një vezë çokollate. Nëse nuk arrin ta gjejë, do të jetë ai që duhet t’i japë një vezë çokollate dërguesit.
- Karroca e fishekzjarrëve në Firence, Itali
Në Firence, vendasit i festojnë Pashkët duke ndezur një karrocë me fishekzjarrë. Ata mbushin një karrocë të madhe plot me fishekzjarrë dhe më pas e tërheqin atë nëpër të gjithë qytetin deri në Duomo, ku Kryepeshkopi i Firences e ndez atë pas meshës.
- Thyerja e qeramikës në Korfuz, Greqi
Shmangni rrugët e Korfuzit të dielën e Pashkëve rreth orës 11:00. Në këtë ditë, njerëzit mblidhen në dritaret e tyre për të hedhur të gjitha llojet e enëve të qeramikës nëpër rrugë. Ky zakon i zhurmshëm me sa duket rrjedh nga tradita veneciane kur, në ditën e Vitit të Ri, ata hodhën objektet e tyre të vjetra nga dritarja me shpresën se do të merrnin të reja.
- Nuk ka vezë shumëngjyrëshe në Greqi
Vezët shumëngjyrëshe janë pjesë e shumicës së traditave lindore, por jo në Greqi. Aty do të gjeni vetëm vezë të kuqe, pasi ngjyra e kuqe përfaqëson gjakun e Krishtit. Vezët e kuqe përfaqësojnë gjithashtu triumfin e fitores mbi vdekjen.
- “Vallja e Vdekjes” në Verges, Spanjë
Në qytetin mesjetar të Verges, vendasit kërcejnë vallen tradicionalen “dansa de la mort” ose “vallen e vdekjes”. Të Enjten e Madhe, të gjithë vishen me kostume që ngjajnë si skelet dhe mbajnë kuti me hi. Ky kortezh në Verges është një paraqitje teatrale e jetës dhe e kryqëzimit të Jezu Krishtit.
- Kortezhet e mëkatarëve në Spanjë
Festimet e Pashkëve në Spanjë zhvillohen gjatë gjithë Javës së Shenjtë. Ato përfshijnë kortezhe me një jehonë simbolike të rrëfimit të Dhiatës së Re për kapjen dhe kryqëzimin e Jezusit. Njerëzit që marrin pjesë në këto kortezhe mbajnë kapuçin tradicional “kapirote”, i cili është dizenjuar në mënyrë të tillë për të fshehur identitetin e personit që e ka veshur. Kjo traditë e ka origjinën që nga Inkuizicioni spanjoll. Njerëzit e shpallur fajtorë për krime fetare duhet të ecnin në rrugë me këto kapele, ndërkohë që talleshin dhe ofendoheshin nga turmat.
- “Fshikullimi me kamxhik” i grave në Republikën Çeke dhe në Sllovaki
Në Republikën Çeke dhe në Sllovaki, të hënën e Pashkëve burrat shkojnë shtëpi më shtëpi duke fshikulluar në mënyrë simbolike gratë dhe vajzat me kamxhik. Ata thonë se kjo bëhet për të nxitur shëndetin dhe bukurinë. Dhe, në shenjë mirënjohjeje, gratë u japin burrave një vezë ose çokollatë.
- Pema e Vezëve të Pashkëve në Gjermani
Gjermanët, austriakët dhe popujt e tjerë të vendeve baltike pëlqejnë t’i përmbahen zakonit të tyre të dekorimit të pemëve. Nuk është aspak befasi duke pasur parasysh se koncepti i pemës së Krishtlindjes lindi gjithashtu në këto vende.
Ostereierbaum, ose Pema e Vezëve të Pashkëve është një tjetër traditë shumë e lashtë. Siҫ mund të merret me mend, objektet e përdorura për dekorime janë vezët e Pashkëve me shkëlqim.
Në Bavari dhe në disa pjesë të Gjermanisë veriore, njerëzit dekorojnë gjithashtu puset dhe shatërvanët. Në qytetin e Lügde, vendasit hedhin “rrota zjarri” poshtë një shpati të njohur si Kodra e Pashkëve./Monitor/
