Tregu vuan për punonjës, por një e katërta e të rinjve 15-29 vjeç, as në punë, as në shkollë

Tregu i punës shfaqi kërkesë të lartë për punonjës dy vitet e fundit, por ende një e katërta e të rinjve 15-29 vjeç nuk janë as në punë, as në shkollë.

Të dhënat zyrtare të INSTAT tregojnë se vitin e kaluar 24.6 për qind e të rinjve nga 15-29 vjeç po shpenzonin kohën kot pasi as nuk po punonin dhe as nuk po shkolloheshin, apo po ndiqnin ndonjë trajnim. Treguesi qëndroi i lartë edhe më 2023 me rënie 0.6 pikë për qind në raport me vitin 2022, në një kohë që bizneset po konsiderojnë mungesën e punonjësve si shqetësimin kryesor për ecurinë e aktivitetet.

Të grupuara sipas nivelit arsimor, të rinjtë me arsim të mesëm kanë një nivel të lartë të mungesës së angazhimit. Të dhënat tregojnë se 28.6 për qind e të rinjve deri në 29 vjeç me shkollë të mesme nuk ishin në punë dhe as nuk po ndiqnin ndonjë nivel tjetër të arsimit dhe trajnimit. Në vitin 2023 përqindja e të rinjve me arsim te mesëm as në punë dhe as në shkollë u rrit me tej me 1 pikë për qind.

Gjithashtu të rinjtë me arsim 8-9-vjeçar të paangazhuar me asgjë pësuan rritje më 2023. Të rinjtë në këtë nivel arsimi, që nuk janë as në punë as në shkollë, ishin 22.9 për qind nga 21.9 për qind që ishim më 2022.

Treguesi i “dembelizmit” duket se shënoi përmirësim të fortë tek të rinjtë deri ne 29 vjeç me arsim të lartë, të cilët në vitin 2023 përbenin 21.2 për qind nga 27 për qind që ishin në vitin 2022.

Në totalin e të rinjve e grup moshës 15-29 vjeç as në punë dhe as në shkollë 24.6 për qind, rreth 49.4 për qind e tyre janë të papunë. Pjesa tjetër janë jashtë tregut të punës për arsye se janë të dekurajuar 2.0 për qind, duke përmbushur detyra dhe përgjegjësi familjare 13.4 për qind, ose për arsye të tjera 35.3 për qind.

Duke analizuar të rinjtë, të cilët nuk janë të punësuar, nuk janë duke ndjekur shkollën apo trajnim profesional sipas gjinisë dhe statusit të tyre në tregun e punës, vihet re se meshkujt janë më aktivë në treg sesa femrat 60.9 për qind e meshkujve janë në kërkim të një pune dhe të gatshëm për të punuar, ndërsa tek femrat kjo përqindje është 39.0 për qind.

Gjatë vitit 2023, numri i të papunëve në Shqipëri është 158.801 persona. Shkalla zyrtare e papunësisë është 10.7 për qind dhe u ul me 0.2 për qind krahasuar me vitin 2022. Shkalla zyrtare e papunësisë për meshkujt është 10.5 për qind dhe për femrat është 10.9 për qind. Shkalla e papunësisë për grup-moshën 15-24 vjeç është shumë me lartë në 25.6 për qind. Krahasuar me vitin paraardhës, shkalla e papunësisë për këtë grupmoshë u rrit me 0.7 për qind.

Personat e papunë, prej një viti a më shumë, përbëjnë 71.2 për qind të të papunëve gjithsej. Krahasuar me vitin e mëparshëm, pesha që zënë të papunët afatgjatë në papunësinë gjithsej është rritur me 4.3 për qind. Duke analizuar shkallën e papunësisë, sipas nivelit arsimor në vitin 2023, vihet re që shkalla e papunësisë është më e lartë për personat me arsim të mesëm 12.7 për qind, ndjekur nga ata me arsim 8-9-vjeçar 9.6 për qind./Monitor/