nga Agim Popoci
“Unë jam me kancer!” Ky realitet rrëzoi njerëz, familje dhe fise të tëra, por lufta me këtë realitet zbuloi edhe kodin i cili hap portën e një jete të re.
Këtë portë të jetë së re, përkundër përkushtimit mund ta hapin vetëm ata që janë përballur më këtë realitet ndërkohë dashamirësit për të ndihmuar në hapjen e saj, mbeten asgjë më shumë se dashamirës.
Ne, që jemi përballur me këtë realitet, e kemi për borxh të ndihmojmë të gjithë ata që do të përballen me këtë realitet të ri në jetën e tyre, që ta hapin këtë portë sa më shpejtë në mënyrë që dashuria për jetë dhe jetesa në këtë jetë të re, të shijohen sa më shumë.
Në këtë oqean të dhimbjeve, humbjes dhe pikëllimit, unë po sjell humbjen më të madhe të jetës sime deri më sot, të Nënës, Shokut, Shoqes, gjithçkaje në botë, e cila ra në dallgët e oqeanit “Kanceri i Gjirit”, dhe asnjëri nga ne nuk po dinim not. As ajo dhe as ne që dëshironim shpëtimin e saj!
Në Oqeanin “Kanceri i Gjirit”…
Mëngjesi i marsit të vitit 2008! Po nxitoja për të shkuar në punë. Këtë nxitim e godet një zile aspak e mirë për orën 7:40. I afrohem derës ku ishte dhe celulari, shoh Mamaja. Ku të vete mendja përveç se për keq, aq më shumë kur Babai mu ankua para ca ditësh.
-Mirëmëngjes, i them.
-Mirëmëngjes. Si je, ma kthen Mamaja.
-Ja po bëhem gati për në punë. Çfarë ka ndodhë, ku je?! I them çfarë ka ndodhë, se zakonisht bisedojmë rreth orës 12:00.
-Mirë, mirë, mirë, ja në banesë, në Mitrovicë, më tha ajo, jo me zërin e ëmbël që isha mësuar ta dëgjoja.
-Çfarë ka ndodhë, vazhdojë unë…
-Isha te mjeku, dhe po dyshon… se jam me kancer… kancer në gji…
Heshtje! Celulari djersitet më shumë se dora, frymëmarrja çrregullohet tashmë jo nga duhanpirja. Nuk bëzanë njeri! Dy njerëz që nuk kanë sekrete, nuk flasin, më përmbyset bota dhe dalin ca fjalë nga goja tashmë e tharë…
-Çfarë thua moj Mama…
-Nuk e di çfarë të them, ma kthen…
-Mirë, bëjë sikur e marrë veten dhe i them merr avionin nesër dhe nisu për Tiranë.
Zbres tek makina, e ndez dhe nisem ndërsa në mendjen time gjithçka ishte përmbysur, puna, jeta, kujtimi, ëndrra…Kanceri, dhe pse pikërisht tek Mamaja ime që vuajti shumë këto vite, nga shkau, lufta…
Për dreq e kuqja në semafor! Kohë për tu rikthyer në kujtime… Unë që kalova gjithë ato sfida, u dorëzova. U dorëzova edhe pse këtë nuk e kisha bërë as si i burgosur politik i Serbisë, kur lufta po gëlonte në Kosovë. Kur kallashnikovi dhe snajperi më shumë qëndronin në gojën time, se sa në duart e paramilitarëve, ushtarëve dhe policëve serbë. U dorëzova… Uhhh, po, ti them Mirës. Skena përsëritet:
-Fola me Mamanë, nuk është puna mirë!
-Çfarë ka ndodhë?!
-Mamaja është me kancer…
-Çfarë thua…
Heshtje… jeshilja ishte ndezur për trurin tim, isha në unazë drejtë punës, përshëndes policin në kryqëzim, duke vendosur gishtat në sy më thotë:
-Çfarë ke…
I them Mirës flasim, ajo vjen nesër me avionë se më ndali polici.
-Çfarë ke që qanë, më thotë polici, njëri nga më të edukuarit në Tiranë…
-Asgjë, një lajm i keq, flasim i thash, xhirova gomat pa dashje dhe sërish e kuqja! E ç’na gjeti… thellohem në mendime sërish, ku të vete, ku të mbytem kur rrugëzgjidhjen duhet shpikur. Parkoj makinën te puna dhe filloj kërkimin e një onkologu të mirë, disa prej tyre më thonë Adelina Mazreku, celulari nuk më pushonte, shoh Mira:
-Po…
-Fole me njeri?!
-Më thonë për Adelina Mazrekun si mjeke më e mirë për kancerin e gjirit…
-Po edhe mua ma sugjeruan, për atë të thirra!
-Ok, se flasim në shtëpi!
Lam një orar për vizitë, dhe pasnesër në orën 09:00, do të përballeshim me një realitet, që duhej ta vuloste mjekja, të cilës i besova njeriun më çmuar që kisha në këtë botë.
Dita më shkoi shumë pa lidhje, mendjen e kisha te Mamaja, si ushqehet, çfarë mendon për jetën, për vdekjen për përballjen më të re. Nuk e di si gdhiu dita, nisem drejt Rinasit, del më në fund, duke u munduar si gjithmonë ta fshehë shqetësimin dhe dhimbjen, por, sot, jo. Të dy ishim të shqetësuar, të rrëzuar, çfarë ti thoshim njëri tjetrit, mos ki merak. Heshtje…Fillova i pari:
-Si ndodhi…
-Si ndodhi, nuk e di, duke bërë dush e pash, u shqetësova… po fliste njeriu që higjienën, jo vetëm të trupit, e kishte shumë fiksim. Dhe shkova te mjeku që më sugjeroi një vizitë në Prishtinë.
Dhe vazhdoi përshkrimi i kalvarit të vuajtjeve nëpër spitale, vizitës nga një kirurg dhe analizën e një patologu.
-Si kirurg, nuk ishte onkolog, gjejë unë gjilpërën në kashtë!
-Kirurg, më tha, është i mirë, bënë këto operacionet e gjirit!
Nejse vazhdon ajo me detaje, mbërrijmë në shtëpi, dhe shoh konstatimin e patologut. Orën nuk e shtyjë dot, por mëngjesi erdhi, dhe drejtë e te mjeku.
Dy të mpirë po dëgjonim mjeken, zërin e saj të butë, i cili sikur filloi të më qetësoj, të më jap shpresë. Filluam procedurat deri në përgatitjen për operacion, dhe Mamaja si në të gjitha rastet, e heshtur, pa gojë, pa ankesa dhe me besim te Zoti.
Operacioni shkoi mirë, mjekja më tha se duhet edhe ca seanca kimioterapie dhe për këtë duhet të presim rezultatet. E mora nga spitali, shkuam në shtëpi por çehrja nuk po i kthehej dot.
-A je mirë, i thashë.
-Mirë, mirë, po kur do të bëhen ato seanca të kimioterapisë.
-Mos ki merak, mjekja më tha se gjithçka ka shkuar mirë, dhe do të na thotë ajo edhe për këtë punë!
-Do të më bijn flokët, më tha me gjysmë zëri…
-Nuk e di do ta pyes!
Mjekja na sqaroi situatën, tha se duhet të bëjmë 4 seanca kimioterapie dhe shpresonte se Mamaja do të shërohej. Na tregoi edhe efektet anësore, dhe meraku i Mamasë kishte epilog fatal:
-Po flokët do të bien, por mos ke merak ato shumë shpejtë do të dalin, je vetëm 66 vjeçe kështu që…
Për gjirin, mjekja më tha se ka gji artificial dhe ku mund ta blej, ndërsa për flokët më sugjeroi edhe paruke deri në rikuperimin e plotë të flokëve. Gjirin artificial e zgjidhëm shumë shpejtë, e paguam tha pasnesër mund ta merrnim, ndërsa parukën e porositëm me blerje online, pasi e përzgjodhëm me shumë kujdes.
Seanca e parë shkoi mirë, efekte anësorë nuk kishte por në mbrëmje pati shqetësime te plaga. Thirra mjeken dhe më la orar nesër në mëngjes, si pacienti i parë. Parukën që porositëm duhej pritur ca ditë, dhe në mëngjes rrugës drejtë spitalit mora dhe gjirin artificial.
U futëm në spital, para Zyrës së mjekes. Po shikoja vërdallë Oqeanin e Kancerit të Gjirit përplot me gra, nëna, motra… athua kanë filluar të notojnë gjithë këto bashkëvuajtse të Mamasë time. Pranë Mamasë ishte një gocë e re, shumë e buzëqeshur që jo vetëm notin por më dukej se edhe drejtimin e anijes në këto dallgë e kishte përvetësuar.
-Ç’ke moj Nana kështu që je e mërzitur, i thotë Z…
-Asgjë, ja si e sëmurë, kam filluar me kimioterapi…
-Z… më kthehet mua, djali jeni ju?!
-Po, i thash, duke buzëqeshur me zor.
-Nana, mos ki merak, do shërohesh, po buzëqesh moj aman, sa e bukur je.
-Mamaja i “shiti” një buzëqeshje…
-Moj Nana, po që një vjet jam bërë operacion, mirë jam, edhe unë bëjë kimioterapi, dhe vappp bluzën lartë…
Z… nuk kishte gji, vappp hoqi shaminë e bukur me flamur amerikan nga koka dhe Z… nuk kishte as flokë!
-Mamaja hapi sytë, e përqafoi duke e pyetur sa vjeçe është.
-20 i mbushi pasnesër, do hamë edhe tortën, qeshte Z… me plotë zemër, pa u shtirur, një të qeshur që Mamasë i dha çelësin e portës së jetës së re. E hapi pa e ndjerë unë, erdhi mjekja, i thashë Z… se do të takohemi dhe ndërsa po futeshim tek mjekja Mamaja më tha në vesh:
-A mund ta kthesh gjirin artificial?!
-Lere gjirin flasim më vonë, të shohim plagën. Për fat, plaga ishte mirë, dolëm duke i lënë radhën të tjerëve, lamë takim edhe me Z… dhe kur dolëm nga spitali Mamaja filloi të notoj në oqeanin “Kanceri i Gjirit” pavarësisht se u mërzit për pak çaste pse unë nuk e ktheva mbrapsht as gjirin artificial dhe as parukën që erdhi për disa ditë.
Mamaja u shërua plotësisht, filloi një jetë të re, ndryshe, jetë e cila e priste prapa këtij Oqeani të tmerrshëm. Edhe pse ishte shumë e shkurtër, dhe të gjithë ia lënë goditjes që pësoi pas lajmit që mori mbi diagnostifikimin me kancer.
Ajo pas ca javësh ndërroi jetë nga ataku në zemër por la mbrapa një përvojë që duhet t’u shërbej nga momenti i parë, të gjithë atyre që bijnë në këtë Oqean. Pak rëndësi ka a dini not ose jo, Mamaja ime që nuk dinte not u shërua, vetëm falë “instruktores” Z…
Për fund, Ju, zonja dhe zonjusha që keni rënë në oqeanin “Kanceri i Gjirit” ju këshilloj që të notoni, mos pritni varkë shpëtimi, jeta është vetëm e juaja. Çelësi për hapjen e portës së një jete të re është në dorën tuaj.
Ju lutem, hapeni…