Vendet e lira të punës, 79% të reja, 21% zëvendësime

Vendet e lira të punës në vendin tonë më së shumti në 79 për qind të tyre janë të krijuara rishtas dhe 21 deri 25 për qind në varësi të viteve janë zëvendësime.

Të dhënat zyrtare nga Agjencia Kombëtare Punësimit dhe Aftësive për vitin 2024 tregojnë se nga 62 mijë vende të pune të krijuara vitin e kaluar mbi 48 mijë vende pune ishin të reja dhe rreth 13 mijë ishin zëvendësime, si rrjedhojë e daljeve në pension dhe ikjes në emigrim.

Ky është vetëm një kampion dhe nuk përfaqëson të gjitha vendet e lira të punës në ekonomi për shkak se Agjencia shtetërore e punësimit ndërmjetëson vetëm një pjesë të vende të lira të punës.

Në vitin 2023 rreth 74 për qind e vendeve të punës ishin të lira dhe 26% zëvendësime.

Kjo strukturë e vendeve të lira të punës dëshmon se tregu shqiptar është në fazë zgjerimi, me kërkesë të lartë për punonjës të rinj, veçanërisht në sektorët e shërbimeve, ndërtimit dhe industrisë përpunuese. Megjithatë, një pjesë e mirë e këtyre vendeve të reja janë pozicione me paga të ulëta dhe me rotacion të lartë.

Faktorët që mund të ndikojnë në ndryshimin e këtij raporti janë ritmi i investimeve private, emigracioni i fuqisë punëtore dhe transformimi digjital i bizneseve. Nëse emigracioni vijon të mbetet i lartë dhe kërkesa për punonjës të kualifikuar rritet, një pjesë më e madhe e vendeve të lira mund të jenë zëvendësime të punonjësve që largohen.

Të dhënat tregojnë se numri i të papunëve të regjistruar në zyrat e punës vitin e kaluar ishin më i lartë se vendet e lira të punës që u shpallën nga bizneset. Nga 62 mijë kërkesa për punonjës, në krahun tjetër kishte mbi 69 mijë persona që kërkonin punë.

Të dhënat tregojnë se 46% e totalit të papunëve janë mbi 45 vjeç dhe 53% me arsim deri 9 vjeçar, çka e vështirëson integrimin e tyre në tregun e punës.  Kjo tendencë është më e theksuar në grupet e veçanta.

Zhvillimet demografike në njërën anë dhe zgjerimi i ekonomisë në sektorin e shërbimeve po ushtrojnë ë presion në tregun e punës. Pakësimi i popullsisë së re në mosha nga rënia e lindjeve dhe emigracioni po ndikojnë në uljen e numrit të punëkërkuesve. Në anën tjetër bizneset kanë rritur kërkesën për punonjës zhvillimet pozitive në ndërtim dhe turizëm.

Bizneset nga sektorët me krah intensiv pune si industria kanë filluar ë furnizohen nga jashtë për punonjës. Vitin e kaluar rreth 11 mijë persona të huaj ishin me leje qëndrimi në vendin tonë kryesisht për punë sipas të dhënave zyrtare. Gjithësi kjo është një shifër ende e ulët me vendet e lira të punës që u shpallën në agjencinë shtetërore të punësimit./Monitor/