Zbardhet Marrëveshja me 12 pika, nuk pati konsensus për ndryshimin e sistemit zgjedhor

Të gjitha palët u mburrën me Marrëveshjen arritur për Reformën Zgjedhore por e vetmja gjë që vlenë në këtë Marrëveshje është garanti: SHBA!

Gjithçka tjetër është e paqartë, jo pse është shkruar në gjuhën angleze dhe shënimit në fund të saj se “Propozimi për qeverinë kujdestare dhe shefin e përkohshëm të Policisë nuk do të jetë kusht për arritjen e marrëveshjes së mësipërme” dhe “Nuk pati konsensus mbi ndryshimin e sistemit” por pjesë e kësaj Marrëveshje janë dhe Pika 11 e Pika 12, që mund të hartohen vetëm për një shtet si Shqipëria

Si masat shtesë, theksohet, se Këshilli politik do të vazhdojë të diskutojë për të adresuar rekomandimet kryesore të ODIHR në lidhje me: (1) – blerjen e votave; (2) presionin ndaj votuesve dhe administratës publike; (3) keqpërdorimin dhe abuzimin e burimeve të administratës, shtetërore dhe financiare; (4) përplasjet me grupet kriminale; (5) lirinë e votës dhe fshehtësia; dhe (6) manipulimin dhe falsifikimin e rezultateve zgjedhore.

Dhe, mungesa e progresit në këto propozime nuk do të parandalojë ose vonojë marrëveshjen. Kush e kupton pak këtë togfjalësh pjesë të Pikës 11. mund ta kutpoj edhe “suksesin” e Këshillit Politik dhe Marrëveshjes

Si do të hyjë në fuqi kjo Marrëveshje?! Pikat 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, dhe 11 dy Shënimet hyjnë në fuqi për zgjedhjet e ardhshme (parlamentare dhe lokale). Pikat 4, 5 dhe 6 më lart hyjnë në fuqi pas zgjedhjeve të ardhshme (parlamentare dhe lokale) thotë Pika 12 e kësaj Marrëveshje, e cila mezi u arritë dhe tani na del se do ti shërbej zgjedhjeve të ardhshme.

Marrëveshja e Këshillit Politik për Reformën Zgjedhore

1.Identifikimi elektronik: ODIHR rekomandon një sistem pilot që përfshin jo më shumë se 20 përqind të votuesve që Këshilli propozoi. Sidoqoftë, partitë angazhohen të mbështesin zbatimin e identifikimit elektronik që përfshin 100 përqind të votuesve në zgjedhjet e ardhshme. Teknologjia do të përcaktohet nga KQZ e mbështetur nga ekspertiza ndërkombëtare. Qeveria e Shqipërisë garanton fonde për zbatimin e teknologjisë.

2.KQZ: KQZ-ja do të ketë një zëvendëskomisionar, i cili do të jetë përgjegjës për përcaktimin e qëndrueshmërisë dhe zbatimit të identifikimit biometrik të votuesve. Zëvendësi ka përgjegjësi të barabartë me kryetarin për monitorimin dhe zbatimin e identifikimit biometrik të votuesve. Një ekspert tjetër ndërkombëtar do të mbështesë KQZ-në dhe Zëvendës Komisionerin në trajnimin për zbatimin e identifikimit biometrik të votuesve.

3.KQZ, Struktura e KQZ-së përbëhet nga pesë anëtarë; apeli po ashtu nga pesë anëtarë; dhe një ekzekutiv dhe zëvendësi i tij. Anëtarët do të bien dakord në shumicë. Komisioneri shtetëror do të zgjidhet përmes konsultimeve.

4.Ekipet e numërimit: Dy persona jo-politikë, njëri prej të cilëve numëron ndërsa tjetri ndihmon, duke ndërruar rolet me secilën kuti votimi. Anëtarët e mbetur do të jenë përfaqësues të maxhorancës dhe opozitës. Por mund të jetë edhe rasti që të ketë ndonjë monitorues nga katër partitë kryesore parlamentare që morën rezultatet më të mira nga zgjedhjet e vitit 2017.

5.Qendra e Votimit: Të drejtat dhe përgjegjësitë e dy anëtarë të komisionit janë të kufizuara në të drejtat e monitorimit dhe të kontestimit. Tre të emëruar përmes shortit nga KQZ, do të marrin vendime, ndërsa dy të tjerët do të shërbejnë si asistentë.

6.ZAZ: Do të jetë e njëjta strukturë me qendrën e votimit.

7.Kolegji Zgjedhor zgjidhet nga gjyqtarët që kanë kaluar procesin e Vettingut

8.Ankesat: Procesi i apelit të Kolegjit Zgjedhor mbetet i pandryshuar (d.m.th., ankesat dëgjimore nuk do të shkojnë direkt në Gjykatën Kushtetuese.

9.Depolitizimi: Nuk do të bëhen ndryshime në administratën zgjedhore për zgjedhjet e ardhshme (parlamentare dhe lokale). Punonjësit e sektorit publik do të kenë të drejtë të jenë pjesë e administratës zgjedhore në zgjedhje (parlamentare dhe lokale) pas votimeve të ardhshme. Reforma e administratës publike në Shqipëri do të theksojë depolitizimin e administratës civile.

10.Miratimi: Të gjitha propozimet e dakordësuara do të hartohen  ndryshime ligjore që do të rishikohen dhe kontrollohen nga Këshilli Politik për t’ja parashtruar Parlamentit. Pas çdo korrigjimi teknik të propozuar DUHET të aprovohet nga Këshilli Politik për të votuar.

11.Masat shtesë: Këshilli politik do të vazhdojë të diskutojë për të adresuar rekomandimet kryesore të ODIHR në lidhje me: (1) – blerjen e votave; (2) presionin ndaj votuesve dhe administratës publike; (3) keqpërdorimin dhe abuzimin e burimeve të administratës, shtetërore dhe financiare; (4) përplasjet me grupet kriminale; (5) lirinë e votës dhe fshehtësia; dhe (6) manipulimin dhe falsifikimin e rezultateve zgjedhore. Mungesa e progresit në këto propozime NUK do të parandalojë ose vonojë marrëveshjen.

12.Hyrja në fuqi; Pikat 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, dhe 11 më lart dhe dy Shënimet më poshtë hyjnë në fuqi për zgjedhjet e ardhshme (parlamentare dhe lokale). Pikat 4, 5 dhe 6 më lart hyjnë në fuqi pas zgjedhjeve të ardhshme (parlamentare dhe lokale).

Shënimet:

Propozimi për qeverinë kujdestare dhe shefin e përkohshëm të Policisë nuk do të jetë kusht për arritjen e marrëveshjes së mësipërme.

Nuk pati konsensus mbi ndryshimin e sistemit.