Zbulim sensacional në Adriatik, një anije nga koha e themelimit të Issas dhe Faros
Një zbulim sensacional në një thellësi prej 30 deri në 50 metrash në ujërat e Komizhës pranë ishullit Vis në Kroaci, një anije e mbytur nga koha kur grekët themeluan Issa dhe Faros, kolonitë e tyre në Vis dhe Hvar. Anija nga shekulli i IV-të para Krishtit u zbulua vitin e kaluar, por vetëm tani është konfirmuar se sa i rëndësishëm është zbulimi, raporton televizioni publik kroat, HRT.
Kur u zhytën vitin e kaluar, hetuesit nga Departamenti i Arkeologjisë Nënujore i Institutit Kroat të Konservimit e dinin se atje mund të kishte diçka me vlerë.
“Ne gjetëm një monedhë që, pas përpunimit, duhet të na ofrojë një datim më të saktë, por duke marrë parasysh edhe qeramikën, supozohet se është nga shekulli i IV-të para Krishtit, gjë që e bën atë një nga anijet e mbytura më të vjetra në Adriatik”, thotë zhytësi Marko Lete.
Më pas gërmadha e anijes së mbytur zbuloi një thesar të vërtetë që arkeologët nuk e kishin ëndërruar kurrë.
Jurica Bezak, konservator-arkeolog i lartë dhe drejtues i kërkimit, nga Departamenti i Arkeologjisë Nënujore i Institutit Kroat të Konservimit, shpjegon se mbetjet e ruajtura mirë të kilit prej druri të anijes janë veçanërisht të rëndësishme, si dhe gjetjet e qeramikës luksoze helenistike të shkëlqyer, në të cilën ky vend nuk ka asnjë të ngjashëm.
Lete thekson se është fenomenale që lloji i ndërtimit të anijes mund të shihet qartë dhe saktësia e punimit për atë periudhë është e mahnitshme – me veshje plumbi dhe dru të ruajtur mirë. Ndërsa anija gërmohet gradualisht me pompa uji, fillojnë të dalin gjetje që duken sikur të jenë bërë dje.
Kjo anije u përdor për të transportuar furnizime për banorët e kolonisë së sapothemeluar – Issa. Anija mbante një ngarkesë me qeramikë luksoze, amfora dhe dolija plot me vaj, erëza dhe ushqime të përpunuara.
“Është gjithashtu e rëndësishme për komunitetin vendas sepse këto eksponate do të përfundojnë në muze dhe në një farë mënyre do të rrisin dhe përmirësojnë ofertën kulturore të ishullit të Visit, kështu që ato do të japin një kontribut edhe për një komunitet vendas, që në fakt, përveç mbrojtjes, është kuptimi i punës sonë”, thekson Bezak.
Hulumtimi, i cili sapo ka filluar dhe do të zgjasë për disa vite të tjera, po kryhet nga zhytës nga disa klube të Visit në bashkëpunim me Muzeun e Trashëgimisë së Visit, së bashku me arkeologë nga Instituti Kroat i Konservimit.
