Kimikatet e përdorura për prodhimin e sendeve plastike të zakonshme shtëpiake janë cilësuar si një shkak i mundshëm i sëmundjeve të zemrës dhe qindra mijëra vdekjeve.
Kimikatet e quajtura ftalate gjenden në tuba dhe kozmetikë, sprej, detergjentë dhe tretës dhe mund të gëlltiten pasi zbërthehen në grimca mikroskopike si pjesë e përdorimit të përditshëm të artikujve në të cilët gjenden.
Sipas një ekipi shkencëtarësh në Universitetin e New Yorkut, NYU, ekspozimi i përditshëm ndaj këtyre artikujve mund të lidhet me më shumë se 356,000 raste të vdekjeve nga sëmundjet e zemrës në të gjithë botën në vitin 2018, dhe me shumicën e vdekjeve që ndodhën në Indi, Kinë dhe Indonezi.
Gjithnjë e më shumë prova rreth dëmit të plastikës
“Duke theksuar lidhjen midis ftalateve dhe shkakut kryesor të vdekjes në mbarë botën, gjetjet tona i shtohen numrit gjithnjë e më të madh të provave se këto kimikate përbëjnë një rrezik të konsiderueshëm për shëndetin e njeriut,” tha Sara Hyman nga Fakulteti i Mjekësisë Grossman të Universitetit të New Yorkut.
Sipas ekipit të NYU-së, studimet e mëparshme i kanë ndërlidhur këto kimikate “me një rrezik në rritje të sëmundjeve që variojnë nga obeziteti dhe diabeti deri te problemet e fertilitetit dhe kanceri”.
“Studimet tjera kanë treguar se ekspozimi nxit një përgjigje imune tepër aktive (inflamacion) në arteriet e zemrës, e cila lidhet me kalimin e kohës me një rrezik në rritje të atakut në zemër ose goditjes në tru,” tha ekipi në një hulumtim të publikuar më 29 prill në eBiomedicine, një botim i drejtuar nga botuesi britanik mjekësor, The Lancet.
Shpërndarje e pabarabartë e rrezikut
“Plastika përbën një rrezik të konsiderueshëm për rritjen e vdekshmërisë nga sëmundjet kardiovaskulare, duke prekur në mënyrë disproporcionale rajonet që kanë sektorë në zhvillim të prodhimit të plastikës”, tha ekipi në punimin e tyre.
Ndotja nga plastika dhe përhapja e grimcave që lidhet me të në trupat e njerëzve është e lidhur me probleme të shumta shëndetësore, dhe hulumtimet e fundit tregojnë se të ashtuquajturat mikroplastika dhe nanoplastika gjejnë rrugën e tyre në gjak, tru, placentë, organe gjenitale dhe transmetohen nga nëna tek fëmija i palindur gjatë shtatzënisë.