Zgjedhjet e 11 Majit, Raporti i PE: Votat u blenë me falje gjobash dhe bonuse pensionistësh, kishte presion…
Abuzimi me burimet publike, presioni mbi votuesit, amnistia për gjobat e papaguara nga qytetarët që perceptohet si blerje votash, bonusi për pensionistët 100 euro, si dhe problemet teknike dhe logjistike me votat e diasporës në Greqi nga kompania DHL, ishin shqetësimet kryesore të delegacionit të Parlamentit Evropian i cili monitoroj zgjedhjet e 11 Majit në Shqipëri dhe sot i prezantoi si pjesë e Raportit para Komisionit të Jashtëm të PE, kreu i misionit vëzhgues, eurodeputeti gjerman i CDU, Michael Gahler.
“Në ditën e zgjedhjeve, delegacioni u nda në tre ekipe duke vëzhguar në qytetet e mëdha, Tiranë, Vlorë dhe Elbasan, por edhe në zonat rurale.
Në përmbledhje, pikat kryesore janë: zgjedhjet ishin konkurruese, teknikisht të mirëorganizuara, por u zhvilluan në një ambient të polarizuar politik me avantazhe sistematike për partinë në pushtet. Shqetësimet kryesore që ndikuan në garë janë:
-Abuzimin me burimet publike,
-Presioni mbi votuesit, veçanërisht punonjësit publikë,
-Keqpërdorimi i aktiviteteve qeveritare siç ishte ‘Giro D’Italia’ për qëllime elektorale,
-Qeveria shpalli një amnisti të minutës së fundit për gjobat e papaguara nga qytetarët, një lëvizje që perceptohet si blerje votash,
-Në prill pati një bonus për pensionistët që morën 100 euro secili, një muaj para zgjedhjeve, diçka që konsiderohet me ndikim,” tha Michael Gahler duke mos harruar të theksoi se nuk pati asnjë debat mes kandidatëve kryesorë duke kufizuar informimin siç duhet të elektoratit, për votën e diasporës theksoi problemet teknike dhe logjistike me votat e Greqisë nga kompania DHL, ndërsa foli dhe strukturat në Elbasan për devijimin e votës.
“Për më shumë, mendoj se ajo që kemi vëzhguar dhe dëgjuar si vëzhgues afatshkurtër nga vëzhguesit afatgjatë, sidomos në Elbasan, ata flasin për disa struktura që janë përfshirë në devijimin e votave në një drejtim, por kjo shkon përtej mandatit të vëzhguesve të zgjedhjeve. Kjo gjë ka ndikim në situatën e përgjithshme dhe duhet adresuar.”
Në fund, kreu i delegacionit, Michael Gahler, e bëri të qartë para Komisionit të Jashtëm të PE se Parlamenti Evropian mbështet plotësisht konkluzionet e OSBE/ODIHR, por, duhet dhe një reformë e plotë zgjedhore.
“Parlamenti i ri duhet të kalojë këtë reformë. Ajo do dërgojë një mesazh të rëndësishëm për BE-në, por edhe për rajonin. Delegacioni ynë është i gatshëm të ndihmojë Shqipërinë në të gjitha fushat e ekspertizës tonë për ndërtim kapacitetesh apo ndërmjetësim mes partive,” tha Michael Gahler duke përfunduar:
“Ne po presim raportin përfundimtar në fillim të korrikut. Do ketë rekomandime shtesë dhe shpresoj, dhe kjo është ajo që themi në të gjitha vendet, se rekomandimet dhe miratimi i tyre do kenë një konsensus të gjerë dhe të mos ketë përjashtime.”
Pas prezantimit të shqetësimeve të këtij misioni vëzhgues për zgjedhjet e 11 Majit në Shqipëri, Michael Galer foli edhe për diçka që nuk është e lidhur direkt me zgjedhjet, por, tha ai, Ne nuk mund të bëjmë një sy qorr për këtë.
“Sigurisht është fakti që në këtë vend, dhe kjo është e rëndësishme për integrimin në Europë, ka struktura të qëndrueshme kriminale në vazhdim, që në një shkallë të madhe janë të angazhuara me pastrimin e parave, po të shohësh edhe ndërtimet që janë aty dhe gjithçka.
Ata kanë interes që të ruajnë këto struktura siç janë, në mënyrë që të jenë në gjendje të vazhdojnë këtë aktivitet.
Mendoj se kjo është diçka e rëndësishme për BE-në, ne nuk mund të lejojmë këto struktura të pastrimit të parave dhe të trafikut drogës të vazhdojnë të paprekura.
Siç e thashë, ndikimi indirekt tek zgjedhjet është se ata kanë interes të mbajnë situatën siç është, që t’i lejojë të vazhdojnë. Prandaj mendoj se kjo duhet adresuar qartësisht,” tha kreu i delegacionit të PE për zgjedhjet e 11 Majit në Shqipëri, Michael Gahler.
Në këtë seancë të Komisionit të Jashtëm ku u diskutua Raporti vjetor për Shqipërinë, Kryetari i këtij Komisioni, David McAllister, e bër të të qartë se çështjet elektorale diskutohen më vonë, por situata në Shqipëri është e ndjeshme.
“Kolegë, mendoj se ishte mirë që Shqipëria ishte në agjendë, pas vëzhgimit të zgjedhjeve për shkak të sensitivitetit,” tha David McAllister duke paralajmëruar një mision të PE për vitin 2026.
“Shqipëria do mbetet në axhendën tonë. Ne do marrim në konsideratë misionet tona jashtë për në vitin 2026. Unë do sugjeroj që në pjesën e parë të vitit të udhëtojmë në vendet në zgjerim, dhe Shqipëria duhet të përfshihet patjetër. Por kjo do vendoset në vjeshtë.”
Ndryshe, Raporti i hartuar nga austriaku Andreas Schieder i cili nënvizon se Shqipëria është tashmë një shtet pararojë me reformat integruese me objektiv anëtarësimin e vendit në familjen evropiane brenda vitit 2030, ndonëse ende nuk është arritur vija e finishit, u miratua nga Komiteti i Punëve të Jashtme me 57 vota për, 11 kundër dhe 6 abstenime.
