“Angazhimi në industrinë e tullave erdhi natyrshëm, por sfidat janë të shumta”

Disa industri në ekonomi tradicionalisht udhëhiqen nga burrat, më shumë edhe prej faktit që janë atipike për atë që konceptohet e lidhur me natyrën e gruas. Por, Administratorja e KID-ALB, Ilda Baraj, e ka gjetur veten natyrshëm në biznesin e familjes, që operon në prodhimin e tullave.

Në një intervistë për “Monitor”, ajo tregon se përfshirja në kompaninë KID-ALB, së bashku me motrën, erdhi pa imponim, por me dëshirën për ta çuar para atë kishte nisur babai. Ilda Baraj nuk beson te ndarjet gjinore në aspektin e administrimit dhe punës, por te vullneti për të ecur para.

Në mjedisin shqiptar, ajo ka zgjedhur të jetë një drejtuese e balancuar, për të marrë më të mirën nga ekipi. Znj. Baraj nënvizon se të drejtosh një biznes në vendin tonë është bërë çdo vit më i vështirë, së pari për shkak të politikave fiskale të paqëndrueshme dhe së dyti, për shkak të fuqisë punëtore të kufizuar.

 A mund të themi dy fjalë për Ildën në lidhje me arsimimin, rolin tuaj në kompaninë KID-ALB?

Kam mbaruar studimet e larta në Universitetin New York Tirana (bachelor në International Affairs and Political Sciences – Marrëdhënie Ndërkombëtare dhe Shkenca Politike) në 2009.

Në vitin 2011 u diplomova me Master Shkencor në International Affairs and Economies (Marrëdhënie Ndërkombëtare dhe Ekonomi) në Greenwich University në Londër dhe më pas mora titullin PhD candidate në politikat e integrimit europian.

Eksperienca profesionale është një kombinim mes të qenët lektore në universitet dhe biznesit, si në sektorin e prodhimit, ashtu dhe të shërbimeve.

Në KID-ALB jam drejtoreshë e Departamentit Ligjor dhe Palëve të Treta, duke u marrë me kontratat, marrëdhënie me publikun, marrëdhënie me institucionet, etj.

A ka ardhur natyrshëm qasja për të qenë në biznesin e familjes? Ishte zgjedhja juaj apo kërkesë e familjes?

Së bashku me motrën time, pas disa eksperiencave profesionale jashtë shoqërisë, e pamë të udhës të përfshiheshim gradualisht në biznesin e familjes.

Vendimi erdhi natyrshëm dhe tashmë e shohim veten në drejtim dhe mbështetje të skuadrës sonë, për përmirësimin e vazhdueshëm dhe të qëndrueshëm të markës KID-ALB.

Si administratore, sa e lehtë apo e vështirë është të punosh në një industri që dominohet kryesisht nga meshkujt?

Të jem e sinqertë, nuk besoj se gjinia ndikon (as pozitivisht, as negativisht) në vendimmarrje dhe në drejtim.

Ajo që besoj fort është vullneti dhe përkushtimi i gjithsecilit prej nesh për të bërë atë që di të bëjë më mirë. Puna ime më pëlqen dhe kjo gjë ma bën shumë më të lehtë të gjithën.

Jeni një drejtuese e ashpër apo tolerante, që merrni rreziqe apo parapëlqeni të jeni e matur? Çfarë keni kuptuar në këto vite, mësimet që keni marrë në lidhje me lidershipin në një kompani?

Ajo që kam mësuar pas gjithë këtyre viteve përvojë është që një lider nuk mund të jetë kurrë i plotësuar dhe i suksesshëm, në qoftë se nuk ka një skuadër, e cila funksionon si një trup i vetëm.

Ajo që përpiqemi çdo ditë është përmirësimi i vazhdueshëm i vetes dhe skuadrës sonë; e thënë kjo, patjetër që ka vend për tërheqje vëmendje dhe vënie në dukje të pikave të forta dhe të dobëta të gjithsecilit.

Besoj fort që në varësi të situatës dhe momentit, jepet një vendim ose sugjerim korrekt, i cili shërben në procesin e përmirësimit.

Për sa i përket përcaktimit të të qenët e ashpër apo tolerante, mundohem të përdor edhe karotën, edhe shkopin në varësi të rastit.

Biznesi në të cilin ne jemi angazhuar, kërkon përkushtim të përditshëm dhe më e rëndësishmja, vigjilencë 24/7, sepse kemi të bëjmë me industrinë e prodhimit; kështu që maturia dhe përkushtimi është emblemë e drejtimit.

Natyrisht që të qenët në biznes na bën që të ndërmarrim rreziqe të vazhdueshme për sfida të përditshme, si dhe realizimin e objektivave të reja.

Cilat janë strategjitë apo pikat e forta, që mund të çojnë para një grua për të qenë lider në biznes?

Si në çdo sektor, ashtu dhe në biznes, është shumë e rëndësishme të duash atë që bën dhe këtë pasion ta ndash me bashkëpunëtoret e tu.

Në qoftë se puna nuk të kthehet në pasion dhe të të pëlqejë ajo që bën, në mendimin tim më mirë mos e bëj fare, sepse çfarëdo lloj angazhimi që do të marrësh, nuk do të rezultojë kurrë i suksesshëm.

Personalisht besoj se femrat janë më të organizuara dhe të afta të menaxhojnë shumë situata njëkohësisht; kjo si pasojë dhe e natyrës femërore që është multitask (të bësh disa gjëra në të njëjtën kohë) si në familje, edhe në shoqëri.

Ndërkohë, të qenët femër, e bën bashkërendimin me bashkëpunëtoret më të shkujdesur dhe të pranueshëm.

Por kjo ndoshta ka të bëjë dhe me natyrën time, e cila është sociale dhe gjithëpërfshirëse.

Në çfarë faze ndodhet kompania KID-ALB në lidhje me aktivitetin, investimet e bëra, numrin e të punësuarve?

KID-ALB ka hyrë tashmë në vitin e 19-të të aktivitetit. Në gjithë këtë periudhë kemi arritur të ruajmë pozicion lider në cilësi dhe sasi, si në vend, ashtu dhe në rajon.

Sot themi me krenari që kemi një markë të mirënjohur dhe të respektuar në treg nga konsumatorët lokalë dhe europianë.

Për ruajtjen e standardeve më të larta, KID-ALB investon në mënyrë të vazhdueshme në teknologji dhe inovacion (kujtoj investimin e fundit në robotikë të para tre viteve, në linjën e re të prodhimit të tullës dekorative), si dhe remontet dhe përmirësimin çdo vit në segmente të ndryshme të linjës së prodhimit, duke kërkuar gjithmonë standarde më të larta dhe saktësi.

Aktualisht, në KID-ALB kemi një skuadër prej 125 bashkëpunëtorësh të cilët angazhohen për ditë në realizimin e objektivave të përbashkët.

Cilat janë sfidat kryesore të biznesit të tullave sot në këndvështrimin tuaj?

Sikurse të gjitha bizneset e tjera, edhe biznesi i tullave është duke u përballur gjithnjë e më shumë me sfidën e burimeve njerëzore dhe aq më shumë të profesionistëve.

Për këtë arsye, prej më shumë se dy vitesh jemi duke kërkuar punonjës në tregun ndërkombëtar dhe sot disa prej punonjësve tanë nuk janë shqiptarë.

Për sa u përket kostove, jemi munduar në mënyrë të vazhdueshme të tregohemi të kujdesshëm në kontrollin e tyre dhe për këtë arsye, kemi investuar dhe në prodhimin për vetëkonsum të energjisë elektrike (sistem fotovoltaik), e cila është dhe një nga zërat kryesorë të kostove të prodhimit.

Në lidhje me ecurinë e sektorit të ndërtimit, do mund të them që është në majat e veta, aq më tepër që vendi ynë është në transformim dhe kërkesa për ndërtime të reja dhe cilësore është në fokus të tregut.

Cili është shqetësimi më i madh që shihni në ditët e sotme për biznesin në tërësi?

Nëse do të ndaleshim te shqetësimet, ato janë të shumta, kjo dhe si pasojë e një serie ndryshimesh të vazhdueshme, si në politikat fiskale, të cilat ndryshojnë çdo vit, dhe në qartësinë e fokusit të zhvillimit të mëtejshëm të ekonomisë.

Pasiguria që shoqëron biznesin në çdo vendimmarrje, për një plan investimi afatmesëm dhe afatgjatë, e ndërlikon më tepër skemën e investimeve, të cilat do të përktheheshin në gjenerim biznesi dhe rritje të vazhdueshme.

Nga ana tjetër, vijimi i largimit të burimeve njerëzore e bën punën e përditshme më të vështirë, duke na përballur gjithnjë e më shumë me paqartësi dhe pasiguri.

Cili është avantazhi që mendoni se ka një biznes në Shqipëri, konkretisht në profilin ku operoni ju?

Sa i takon avantazhit të biznesit që përfaqësoj, gjëja e parë dhe më kryesore është fakti që Shqipëria është një vend në zhvillim dhe kjo reflektohet në kërkesën e vazhdueshme të materialeve të ndërtimit, pjesë e të cilave është dhe tulla.

Ndërkohë, rajoni në tërësi është në transformim të vazhdueshëm dhe kjo na bën më të angazhuar në vijimin e përmirësimit të markës sonë.

Çfarë masash apo politikash nxitëse mendoni se duhet të ndërmerren në lidhje për një mjedis më të mirë të të bërit biznes, si dhe me mundësi të barabarta për të gjithë?

Elementi i parë, në gjykimin tim, dhe më i rëndësishmi, lidhet ngushtë me vendimmarrjen e ndryshimit të regjimit fiskal çdo vit.

Kjo gjë ndikon në mënyrë të menjëhershme, duke e vënë biznesin çdo vit në përballje të reja dhe sfida, të cilat në vende të tjera të stabilizuara ndryshojnë shumë pak.

Ndërkohë, koordinimi me biznesin për hartimin e kurrikulave dhe programeve të studimit për shkollat profesionale në drejtime të profilizuara sikurse i nevojitet tregut të punës, do të shërbente më së miri si për bizneset, edhe të rinjtë, të cilët angazhohen në tregun e punës./Monitor/