Media serbe: A e realizoi Ambasadori Hill misionin e tij në Serbi?

Ambasadori amerikan në Serbi, Christopher Hill, është emëruar në Beograd si njohës elitar i Ballkanit në mënyrë që të zbatoj interesat e SHBA dhe të çoj përpara marrëdhëniet e Washingtonit me Beogradin.

Me sukses e ka realizuar detyrën e tij duke përfshirë Serbinë në sferën perëndimore të interesit. Por, nuk është marrë me demokracinë dhe zgjedhjet, ka mbështetur presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiç, si dhe shfrytëzimin e litiumit, të cilën po e kundërshton një pjesë e qytetarëve, kështu shtrohet pyetja nëse ka punuar kokë në vete apo në përputhje me qëndrimet e Departamentit të Shtetit, vlerësojnë ekspertët e njohur serb për të përditshmen serbe “Danas” duke komentuar mandatin e Ambasadorit Hill në Beograd.

Hill shkoi në Beograd në prag të luftës në Ukrainë më 2022, si artileri e rëndë e diplomacisë amerikane, njohës i vjetër i këtij rajoni, dorë e fortë, për të cilin është besuar se do t’a mbajë nën kontroll Vuçiçin. Mesazhi i tij ishte i qartë, të shikojmë nga e ardhmja, dhe, për Serbinë ka vetëm një rrugë.

Tani, në të ardhmen, ajo që u tha – u bë. Por, para zgjedhjeve në SHBA, mund të ndodhë që Beogradi të tërhiqet dhe mund të bëhet bilanci i mandatit të tij, meqë këto ditë është në qendër të vëmendjes pas letrës së hapur që i bëri lideri i partisë opozitare SSP, Dragan Gjilas, duke e akuzuar se bazuar në veprimet e tij mund të konstatohet se ai është në borderonë e Vuçiçit.

Opinioni në Serbi, vlerësojnë ekspertët serbë, për më shumë se dy vjet nuk e kanë parë këtë dorë të fortë të Hillit dhe kritika të ashpëra të Presidentit të Serbisë, e Vuçiçi, siç duket, këtë vit do ta përfundoj si njeriu i Perëndimit që nuk i ka vendos sanksione Rusisë, konstruktiv në marrëdhënie me Kosovën, angazhohet për projekte perëndimore të shfrytëzimit të litiumit dhe lidhet me Gjermaninë, ushtarakisht me Francën, dhe, me Amerikën në energji.

Drejtori ekzekutiv i Këshillit për Politika Strategjike, Nikola Luniç, thotë se Ambasadori Hill si njohës klasi i Ballkanit, është emëruar në Beograd që të realizoi interesat e SHBA dhe çon përpara marrëdhëniet e Washingtonit me Beogradin.

“Pavarësisht se çfarë ka pritur opozita serbe nga Ambasadori i SHBA, përkushtimi i tij kryesisht ishte i drejtuar në përmirësimin e kushteve të jetës së të gjithë qytetarëve të Serbisë. Nëse analizoni me kujdes narativën e tij diplomatike, ai në mandatin e tij gjithmonë ishte politikisht i paanshëm, por me mbështetje eksplicite për integrimin e Serbisë në BE dhe përparimin e standartit të jetesës së gjithë qytetarëve të Serbisë, duke përfshirë edhe ata në Kosovë,” sqaron Luniç duke shtuar se ndonëse kemi qëndrime të kundërta sa i përket pavarësisë së Kosovës, gjatë mandatit të Ambasadorit Hill ka përparuar bashkëpunimi i Serbisë me SHBA në shumë fusha, në veçanti në siguri dhe ekonomi.

“Nuk ka dyshim se hapësirë për përparim të mëtejmë ka, por është Beogradi ai që vendos për të ideuar marrëdhëniet me Washingtonin në një aleancë që nënkupton integrimin në sistemin kolektiv të sigurisë. Kjo do të ishte baza për ideimin e një aleance të besueshme dhe heqjen dorë nga iluzioni për drejtësi ndërkombëtare që e kërkojmë në lavirintin gjeopolitik,” thekson Luniç, e sa i përket mandatit të Ambasadorit Hill, i cili nëse i vazhdohet, dobinë më të madhe do ta ketë Serbia ndërsa përfundon:

“Pavarësisht nëse i vazhdohet mandati ose jo, populli serb e ka mik të sinqertë!”

Edhe Drejtoresha e Komitetit të Helsinkit në Serbi, Sonja Biserko, mendon se Hill e ka kryer me sukses misionin e tij, që Serbinë sa ma shumë ta përfshinë në sferën perëndimore në veçanti ushtarakisht dhe ekonomikisht.

“Misioni i tij kryesor ishte ta neutralizoj ndikimin rus dhe Kosovën ta heq nga rendi i ditës, në kuptimin që Serbia ti normalizon marrëdhëniet. Kjo nuk ka përfunduar, por është në proces. Këtu Amerika kishte rolin kryesor pavarësisht se ishte mandati i BE. Marrëveshja e fundit me Gjermaninë, Francën dhe marrëveshja e firmosur në Amerikë, në Perëndim citohen si integrim strategjik i Serbisë, ushtarakisht dhe ekonomikisht,” thekson Biserko duke shtuar se në rendin e ditës ai nuk e kishte demokracinë, sepse ajo para së gjithash është çështje e brendshme serbe.

“Opozita është shumë e dobët, dhe ai nuk humbi kohë me këtë lloj opozite. E vetë opozita e përceptoj gabimisht dhe nuk e kuptoj, vetëm nëse është kundër integrimit në sferën perëndimore,” përfundon Sonja Biserko.

Ndërsa Drejtori i Qendrës për rajonalizim, Aleksandar Popov, nuk është i kënaqur me sjelljen e Hillit sepse mbështet regjimin dhe angazhohet për atë që qytetarët për herë të parë arritën konsensusin, kundër shfrytëzimit të litiumit.

“Disa liderë opozitarë e kanë akuzuar se është në borderonë e Vuçiçit, e disa në mënyrë cinike janë shprehur se ndoshta është e kundërta. E paimagjinueshme se si ai mbronte pushtetin e Vuçiçit dhe u angazhua për shfrytëzimin e litiumit. Pastaj, pa kritika ndaj pushtetit për marrëdhënie me mediat, të drejtat e njeriut, demokracinë, zgjedhjet.

Pyetje e rëndësishme është nëse ka mundësi që njeriu i cili e njeh mirë këtë terren dhe nuk është i nivelit të ulët në diplomacinë amerikane, bënë diçka përtej qëndrimeve të Departamentit të Shtetit. Nëse punon në përputhje me këto qëndrime, atëherë ne qytetarët i kemi keq punët, dhe Vuçiç i ka mirë,” thotë Popov i cili shpreh frikën se Hill nuk po punon në kokën e tij.

Aleksandar Popov thotë se kishte shumë vërejtje për marrëdhëniet e SHBA me rajonin dhe pyet se pse Amerika, kur ka gjithë këtë forcë nuk i zgjidhë problemet kryesore por lejon që Bosnje Hercegovina edhe 30 vjet pas Marrëveshjes së Daytonit, vazhdon të jetë protektorat që po e rrëzojnë liderët e fiseve.

Në pyejen mbi ndikimin e Hillit në zgjidhjen e çështjes së Kosovës, Popov thotë se këtu SHBA luan rolin kryesor, dhe kjo u pa në kohën e Presidentit Donald Trump kur morën rolin udhëheqës në krahasim me shtetet tjera të BE-së.

“Amerika kur merr rol udhëheqës mund të luaj edhe rol negativ kur është fjala për Kosovën. Gjatë kohës së Biden dhe demokratëve kishte koordinim me BE,” vlerëson ai duke konstatuar se askush nga SHBA nuk i ka thënë Kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, se nëse nuk respekton politikën që ata mbështesin nuk do ta kenë mbështetjen dhe paratë për realizimin e pavarësisë, dhe, më pas do shtrohej pyetja nëse Kurti do ta kishte mbështetjen e votuesve.

Rreth çështjes së Kosovës ka shumë pretendime, dhe për shumë gjëra dakordohen mbrapa perdeve, thekson Drejtori i Qendrën për rajonalizim duke konstatuar se gjërat nuk po shkojnë në drejtimin e duhur.

“I jepet alibi pushtetit serb se nuk e ka tradhtuar Kosovën, ndërsa ajo po i bënë lëshime, se ajo faktikisht është e pavarur, vetëm se nuk është firmosur ende,” konstaton Drejtori i Qendrës për rajonalizim, Aleksandar Popov, ndërsa në lidhje me Rusinë e cilëson pretendim edhe suksesin e Hillit që Vuçiçin po e mbanë në orbitën perëndimore duke përfunduar:

“Ata do ti tërheqin vërejtjen Vuçiçit dhe pushtetit që duhet ta harmonizojnë politikën e jashtme me perëndimin, por e dinë se ky pushtet 90 për qind varet nga perëndimi dhe fondet e saj dhe në masë të madhe tolerojnë. E më pas shfaqen udhëtimet ku nuk kishte ndonjë koment të ashpër si incidenti me Vulinin nga i cili kanë turp çdo qytetar i ndershëm i Serbisë.” pafrike.al © Të gjitha të drejtat e rezervuara