Shqiptarët po punojnë më shumë dhe po paguhen më pak

Rritja e treguesit të kostos së punës për njësi u ngadalësua përsëri në tremujorin e dytë të vitit.

Sipas Bankës së Shqipërisë, treguesi i kostos së punës për njësi është rritur me 2.2 për qind, nga 7.8 për qind që kishte qenë rritja në tremujorin e mëparshëm.

Rritja e kostos së punës për njësi pati shënuar rritjen më të fortë në tremujorin e dytë 2023, me afërsisht 15%. Që nga ai moment, rritja ka ardhur duke u ngadalësuar.

Në analizën e Bankës së Shqipërisë, ngadalësimi i normave të rritjes lidhet me rritjen më të ngadaltë të pagës reale, kundrejt rritjes më të shpejtë të produktivitetit të punës.

Sipas Bankës së Shqipërisë, paga mesatare në sektorin privat ka vijuar të rritet në tremujorin e dytë, por me ritme më të ulëta se më parë. Rritja e pagave zbriti në 6.9 për qind, nga 12.7 për qind një tremujor më parë. Ky ngadalësim pasqyron një efekt të fortë statistikor bazë nga një vit më parë, kur rritja e pagës së sektorit privat ishte 15 për qind. Por, ky efekt erdhi kryesisht nga rritja e pagës minimale në ekonomi.

Ndikimi nga rritja e pagës minimale është shuar në tremujorin e dytë të vitit aktual. Ngadalësimi i normave të rritjes nominale të pagave është pasqyruar edhe në rritjen reale të tyre. E rregulluar për efektin e inflacionit, rritja e pagës mesatare u ngadalësua në 4.8 për qind në tremujorin e dytë 2024, nga 10% në tremujorin paraardhës.

Edhe rritja e kostove të tjera prodhuese ka vazhduar të ngadalësohet gjatë tremujorit të dytë të vitit. Rritja e indeksit të çmimeve të prodhimit, IÇP, ishte 1.7 për qind nga 2.8 për qind në tremujorin e parë.

Presionet rënëse u përcaktuan kryesisht nga ngadalësimi i çmimeve të prodhimit për tregun vendas, 2.3 për qind nga 3.5 për qind, ndërkohë që çmimet e prodhimit për eksport u ngadalësuan në mënyrë të moderuar, 0.2 për qind nga 0.5 për qind.

Së fundi, indeksi i kushtimit në ndërtim, IKN, shënoi një rritje vjetore prej 2.5 për qind në tremujorin e dytë ose 0.9 pikë përqindjeje më poshtë se sa në tremujorin paraardhës.

Rritja më e ngadaltë e kostove të prodhimit, duke filluar nga kostot e punës, duket se po lehtëson presionet inflacioniste në ekonomi.

Në dy muajt e fundit, inflacioni ka qëndruar në nivelin 1.9%, më i ulëti në tre vitet e fundit. Por, inflacioni i brendshëm vazhdon të ketë kontributin dërrmues në normën e përgjithshme të inflacionit në Shqipëri.

Sipas Bankës së Shqipërisë, nga 2 për qind që ishte inflacioni mesatar për tremujorin e dytë të këtij viti, 1.7 pikë përqindje, mbi 85 për qind e inflacionit total, ishte kontributi i inflacionit të brendshëm.

Megjithëse ekonomia e brendshme ngelet shtysa kryesore e presioneve inflacioniste në ekonomi, duket se në tremujorët e fundit këto presione janë ngadalësuar disi.

Banka e Shqipërisë vendosi këtë muaj të ulë normën bazë të interesit për herë të dytë këtë vit, duke çuar atë në nivelin 2.75 për qind./Monitor/