Edi Rama dhe ministrat e tij po vrasin konkurrencën në turizëm, tha Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha, duke paraqitur Programin për turizmin e PD ndërsa siguroj se një turizëm madhështor është më shpejt i mundshmi në kuadrin e Shqipërisë Madhështore.
Kryetari i Partisë Demokratik premtoi me këtë rast se do të formalizohet industria e turizmit ndërsa shteti do marrë përsipër një pjesë të pagave të punonjësve të industrisë turistike jashtë sezoneve.
“Së pari, unë dua të përshëndes përzemërsisht këtu përfaqësuesit e shoqatave turistike të vendit. Dua të përshëndes të gjithë punonjësit e sektorit të turizmit kudo që janë dhe t’i siguroj se PD konsideron turizmin si një nga potencialet ekonomike, kulturore, më të mëdha të vendit.
Shqipëria disponon një potencial madhështor. në kuptimin absolut të fjalës, turistik. Ndoshta sa asnjë vend tjetër. Një potencial të tillë mahnitës si ky vend, me brigjet më të bukura, rënore dhe shkëmbore, me trashëgiminë kulturore ndër më të pasurat, me malet dhe Alpet më të shumta, burimet ujore, liqenet.
Pra, Shqipëria kudo përfaqëson një potencial real turistik. Ky fakt është i njohur më mirë nga banorët, nga qytetarët shqiptarë kudo që ti shkon, në skajet më të largëta. Aty gjen përpjekje për të shpalosur potencialin lokal turistik.
Aty gjen besim tek ata qytetarë se fshati i tyre, se zona e tyre, janë tërheqëse për turistët dhe janë me një fjalë burim i mundshëm të ardhurash ekonomike për ta. Turizmi në Shqipëri ka potencial të pakufizuar për sa u përket resurseve natyrore dhe nuk ka diskutim që ky sektor ka njohur zhvillime të pamohueshme.
Dmth në vitin 2005, Shqipëria ka pranuar gjithsej 320 mijë turistë dhe vizitorë të marrë së bashku, në vitin 2013 kjo shifër ishte 4.7 milionë.
Sot kjo shifër është 10-11 milionë, vetëm se ka një gjë, nuk i ndajnë vizitorët nga turistët, që kanë një dallim esencial. Këtu këto linjat e shpejta ajrore e kanë bërë aeroportin e Tiranës një aeroport të preferuar për një pjesë të veriut të Greqisë, për Malin e Zi, Kosovën, Maqedoninë. Natyrisht ky është një zhvillim pozitiv në këtë kontekst.
Por turizmi ka një problem shumë madhor.
Problemi madhor është informaliteti në të cilin noton ky sektor. Ky informalitet godet sipërmarrësit e ndershëm. Godet sipërmarrësit me investime transparente. Ky informalitet në Shqipëri, po të shohim në krahasim me Malin e Zi është i tillë. Mali i Zi me 2.8 milionë turistë në vit, regjistron 16.8 milionë net fjetje. Shqipëria me 10 milionë turistë në vit, regjistron 6, vitin e fundit 7 milionë net fjetje. Po të mos e krahasuar më pas me Kroacinë e cila regjistron rreth 100 e ca milionë net fjetje.
Kështu që ne kemi një shkallë informaliteti të jashtëzakonshëm. Formalizimi i turizmit është ndoshta një nga kushtet më themelore. Janë trefishi, katërfishi i shtretërve, janë apartamente krahasuar me hotelet, çka në shumë aspekte e vendos në pozita të vështira industrinë hoteliere.
Ne nuk do përdorim dhe nuk kemi ndërmend të ndalojmë AirBnB, por formalizimi është një kusht i domosdoshëm në qoftë se ne duam ta shfrytëzojmë siç duhet këtë potencial madhor që kemi.
Formalizimi është ëdhe një çështje sigurie, sepse ti pret një turist, por ai që vjen në shtetin tonë ka një përgjegjësi ndaj tij dhe absolutisht ne në kushtet më favorizuese, do bëjmë gjithçka për formalizimin e turizmit. Sepse nuk mund të ecet, shikoni një vend me këto potenciale të jashtëzakonshme se si katandiset me këtë informalitet të jashtëzakonshëm. Nuk është ky zhvillimi i duhur që vendi duhet të ketë,” tha Sali Berisha duke konstatuar me këtë rast se Edi Rama dhe ministrat e tij po vrasin konkurrencën në turizëm ndërsa foli për raste konkrete.
“Industria turistike përballet me shumë vështirësi. Nuk ka një mbështetje. Mbështetje kanë disa si Pëllumb Gjoka apo ndonjë tjetër se ka plot si ata, që marrin leje për hotele, i kanë motele, ua shpallin me 5 yje hotelin, u japin dhe licenca kazinosh, atij të Sinaloas, Luftim Hysit, i cili natyrisht me të ardhurat e Sinaloas e dëmton thellë industrinë turistike.
Nuk i ka të ardhura nga puna e tij. Narkoeuro është një monedhë toksike për industrinë turistike, për eksportet, për ekonominë shqiptare. Mirëpo në një narkoshtet, nuk ka narkoshtet pa monedhën e vet dhe narkodiktatori, i cili i ka shndërruar këto titujt strategjikë në bixhozin më të madh jo në Shqipëri, por në Europë. Se një titull i tillë shpërblehet me miliona narkoeuro.
Plus angazhimi i qeveritarëve në industrinë turistike është një element tjetër jashtëzakonisht i dëmshëm.
Tani kur Olta Xhaçka shkon dhe vjedh me bashkëshortin 10 mijë metër katrorë tokë publike dhe e paraqet si tokë të veten të trashëguar, a mund të më thoni ju se çfarë i mbetet këtij operatori, këtij investitori që e blen tokën 150 euro apo 100 euro për të ndërtuar?
Edi Rama vetë shkon dhe merr 225 mijë metër katrorë tokë me emrin e nënës së vet dhe vëllait, tokë pa asnjë dokument kadastral. Tokë pa asnjë dokument që të faktojë se ka qenë e konfiskuar nga regjimi komunist. Tokë, e cila kujtdo mund t’i përkiste, por jo Kolekëve, pasi vetë Spiro Koleka thotë se nuk kishin tokë. Ai thotë nuk kishim tokë, nipi i tij bëhet me 24 hektarë se u bë kryeministër.
Mirëpo kjo e vret konkurrencën e ndershme në mënyrë barbare.
Vilma Nushi. Nushët më të varfrit aty. Shkon dhe ndërton fshatin turistik pa leje, pa asgjë. Në këtë aspekt, këta zotërinj që i mbijetojnë kësaj konkurrence, kësaj xhungle që ka krijuar qeveria në këtë industri, janë heronj të vërtetë sepse janë të vendosur në kushtet më të pabarabarta. Kudo industria është delikate.
Kudo hoteleria është delikate. Kudo sistemi i restoranteve është delikat dhe kërkon një menaxhim të zotin, por kërkon edhe rregulla të ndershme. Kurse këta përballen me një xhungël të vërtetë që udhëhiqet nga qeveritarët,” tha lideri i opozitës duke u zotuar se shteti do marrë përsipër një pjesë të pagave të punonjësve të industrisë turistike jashtë sezoneve.
“Unë jam këtu për t’u zotuar se së pari do bëjmë gjithçka për formalizimin e turizmit, për kushte të barabarta.
Së dyti, ne së bashku me këto shoqata, do arrijmë një marrëveshje ku shteti do marrë përsipër një pjesë të pagave të punonjësve të industrisë turistike jashtë sezoneve.
Përndryshe këta fillojnë çdo vit nga e para. Ajo praktikë që ekziston në Greqi dhe Itali, do vendoset edhe në Shqipëri se ne nuk kemi potencial më të vogël se ata.
Ndaj u siguroj se ne do të ulemi bashkë me ju. Unë ju dëgjova një ditë zoti Topuzi që thatë se një pjesë janë studentë, por një pjesë janë edhe punëtorë që meritojnë të trajtohen në vazhdimësi me një pagë bazë sa të vijë sezoni tjetër. Sikundër do bëhet gjithçka për zgjatjen sa më të madhe të sezonit turistik.
Ka shumë mundësira, Shqipëria është turistike në çdo sezon dhe ky është një drejtim tjetër.
Ne e nisëm këtë. E nisëm me ngritjen e infrastrukturës nga Çajupi gjer në Vermosh dhe Valbonë, por kjo do vazhdjë dhe do bëjmë çdo gjë që kudo që ka potenciale turistike, të shfrytëzohen.
Turizmi i jep një shtytje shumë të madhe prodhimit vendas. Turizmi është shërbim, por indirekt është stimul i fuqishëm i prodhimit bujqësor, blegtoral, artizanal, etj.
Pra është një sektor që punëson shumë më tepër jashtë logjistikës së vet, me mijëra e mijëra punëtorë.
Dhe në këtë kontekst, ne do bëjmë gjithçka që Made in Albania të jetë e ngjitur me industrinë turistike.”
Duek prezantuar Programin e Partisë Demokratike, Berisha u zotua për investimin në infrastrukturën turistike por e pranoi se konsiderohet shumë problematik Aeroporti i Vlorës.
“Ne do investojmë për infrastrukturën turistike. Natyrisht disa investime ne i konsiderojmë shumë problematike. Ne e konsiderojmë shumë problematik Aeroportin e Vlorës. Jo se nuk duhej të ndërtohej, por jo aty ku u ndërtua. Kanë filluar që tani refuzimet e bashkëpunimit sepse aeroporti godet habitatin mijëravjeçar, të cilin ti nuk mund ta ndërtosh kurrë.
Atë e ka ndërtuar natyra. Ne kishim përcaktuar një zonë midis Vlorës dhe Fierit në tokë të kripur. Shkaku që u spostuam nga Akërnia, nga aty ku është, ishte pikërisht habitati, sepse ne duhej të qëndronim larg habitatit. Por edhe ai midis Vlorës dhe Fierit, i shërbente Beratit, i shërbente jugut, pra merrte një rreze më të madhe.
Këta e shndërruan Aeroportin e Vlorës në një burim të madh vjedhje dhe pasurimi. Sa herë shkon Lubia, thotë se ky është aeroporti më i madh i Ballkanit, duke mos kuptuar se në të njëjtën kohë thotë se është hajdutja më e madhe e Ballkanit.
Se të pretendosh të ndërtosh ti në një qytet me 80 mijë banorë dhe gjithsej 20 mijë shtretër, të ndërtosh aeroportin më të madh të Ballkanit do të thotë se je e çmendur pas hajnisë. Aeroporti ndërtohet me etapa. Vijnë dhe shtohen fazat siç po bëhet me Rinasin. Por të ndërtosh një aeroport ku do paguash 600 mijë bileta. Domethënë, kontrata thotë se çdo biletë nën 600 mijë, do paguhet nga shteti, kjo do të thotë të gjobitësh vendin tënd pse mbush baulet Rama me Lubinë.
Po këto janë probleme që do i zgjidhë transparenca dhe parimi pastrimi i shtëpisë që kemi ne në program,” tha kandidati për Kryeministër i PD dhe Shqipërisë Madhështore ndërsa ishte i prerë se angazhimi i qeveritarëve dhe familjarëve të tyre në fushën e turizmit do ndalohet me ligj.
“Unë dua t’u falenderoj shumë për ndërhyrjet që bëtë, sugjerimet dhe propozimet që dhatë, shumë të rëndësishme. Edhe njëherë theksoj se turizmi është dhe do mbetet një degë e rëndësishme e ekonomisë tonë me një potencial të jashtëzakonshëm.
Ne në 28 mijë kilometra katrorë, kemi çdo gjë që ka bota përe turizmi. Kemi detin, liqenin, lumenjtë, kemi alpet, kemi malet. Kemi prodhimet nga më të mrekullueshmet. Kemi mikpritjen tradicionale.
Ua thashë, kudo që kam shkuar, edhe në fshatrat më të largëta, më ka bërë përshtypje përpjekja e atyre njerëzve për të tërhequr turistët dhe shpresa e tyre se turistët do vijnë. Në këtë drejtim, ky vërshim i turizmit nga viti 2005 e këndej, se duhet pranuar se nga viti 2005 në vitin 2013, numri i turistëve u 13-fishua. Tani është dy ose trefishuar nga ajo kohë. Megjithatë, turizmi përballet me probleme shumë serioze.
Problemet bazë serioze të turizmit janë nga Shëngjini gjer në Sarandë, impiantet e ujërave të zeza, të ndërtuar me paratë e taksapaguesve, nuk funksionojnë. Dhe i detyrojnë sipërmarrësit të blejnë ca aparatura për trajtim të përkohshëm, në një kohë kur është një gjobë shtesë ndaj tyre, absolutisht absurde sepse bashkitë nuk paguajnë energjinë për të funksionuar impoiantet e përpunimit të ujërave të zeza. Madje Vlora dhe Durrësi, edhe Saranda, i derdhin në det si pa të keq fare.
Unë e kam thënë dhe e them, marrim tunelin e Llogarasë, 220 milionë euro. Me tunelin e Llogarasë, nga Semani gjer në Ksamil i jepje përgjigjen më përfundimtare ujërave të zeza. Dhe t’u japësh përgjigje përfundimtare ujërave të zeza, ti e sposton turizmin në nivel tjetër, vendos flamujt blu në të gjithë brigjet e tua. Mirëpo këta e kanë mendjen se si të vjedhin dhe jo si të ndihmojnë turizmin. Vjet shpikën këtë kompaninë, që edhe ata që kishin kanalizime, duhet të blinin këtë aparaturën që kushtonte jo pak.
E shtruat me shumë të drejtë. Turisti vjen, nuk i ofrohet gjë. Kudo që shkon me paketë turistike, të ofrojnë çdo ditë një opsion. Këtu jo vetëm kaq, por këtu i kanë zhdukur institucionet artistike. Këtu nuk ka teatër, por nuk ka aktivitete të tjera.
Nuk ekziston një transport, i cili duhet të jetë i garantuar për turistët. Dhe ky nuk mund të jetë transport privat, ky duhet të jetë transport publik. Vjen tjetri në Dhërmi, nuk shkon dot në Himarë se nuk ka autobus. Vjen dhe gozhdohet aty se këta 12 vite kanë administruar 65 miliardë euro buxhet në total dhe në mënyrë absolute përveç pllakave që kanë shtruar në sheshet e qyteteve me një çmim 8 herë më të lartë se kostoja. Ndërkohë për të ardhur turisti nga Muriqani në Tiranë dhe për të shkuar në jug heq të zitë e ullirit për shkak të transportit dhe rrugëve të papërshtatshme. Ndaj dhe ne angazhohemi për një përqendrim të madh dhe së bashku do u japim përgjigje problemeve shumë të drejta që ju ngritët.
Të themi të vërtetën, çdo i huaj që hyn në këtë vend, çështja numër një për ne është siguria. Ne jemi përgjegjës. Si u vra ajo anglezja në Sarandë, nuk e di. Ne jemi përgjegjës për të huajt, në kodet, traditë dhe çdo gjë. Prandaj kur them formalizim, qëllimi i parë është siguria,” tha Kryetari i Partisë Demokratik duke u dakordësuar me operatorët për formalizim duke i ndihmuar.
“Ne nuk synojmë kurrë falimentimin e biznesit. Ne synojmë suksesin e biznesit dhe jemi të gatshëm që t’u dëgjojmë. Rregullat e guidës janë esenciale. Guida është përfaqësues i shtetit, pavarësisht se është privat. Detyrimisht që duhet të rregullohet në mënyrë maksimalisht të mundshëm çështja e funksionimit të guidave.
Ka një korrupsion të jashtëzakonshëm qeveritar. Më tregon mua një banor nga Gjiri i Lalzit, bleva thotë dy motorë uji për të fituar ca para në verë. I regjistrova në kapitaneri. I regjistrova në bashki. I regjistrova në qark. Tani më thanë do i regjistrosh tek Mirela. I do ajo. U detyrova për dy motorë uji të vij tek sekseri i Mirelës në ministri.
Tani ky është një shembull që di unë, por këto janë të përditshme se këta e konsiderojnë turizmin një sektor për ta zhvatur.
Jo, turizmi është një sektor jetik. Është një sektor që ka ndikimin më të fuqishëm në prodhimin e vendit. Kudo. Ajo dëshirë që unë kam gjetur kudo, të njerëzve që do na vijnë turistët, do shesim prodhimet, do ndryshojë jeta. Dhe kjo është një e drejtë e tyre.
Turizëm të egër siç është ky, nuk ka. Turizmi do formalizohet për të kontribuar në suksesin e tij, jo në falimentimin e tij. Nuk kemi atë synim ne.
Turizmi do mbrohet. I them një bashkëpunëtores time, çfarë po ndodh në Borsh, janë ndërtuar hotele e kështu? Atje, më tha, po rrafshohet një kodër në mënyrë të habitshme. Po kush po e bën atë? Thonë disa djem nga Laçi. E pyes pas një viti se çfarë po ndodh me kodrën. Më thotë se e kanë marrë njerëz të qeverisë. Mirëpo ky është problemi se ata i sjellin me kontejnerë narkoeurot dhe i konkurrojnë njerëzit e ndershëm. Kjo dëmton shumë zhvillimin e turizmit. Pra, transparencë e gjithanshme.
Natyrisht dora e zezë e qeverisë dhe angazhimi i qeveritarëve dhe familjarëve të tyre në fushën e turizmit do ndalohet me ligj dhe do dënohet. Ato do të konfiskohen të gjitha çfarë kanë bërë. Prandaj ne e kemi pastrimin e shtëpisë shtyllë kryesore të Shqipërisë Madhështore,” tha Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha, duke përfunduar:
“Ju siguroj se një turizëm madhështor është më shpejt i mundshmi në kuadrin e Shqipërisë Madhështore dhe ne do bëjmë gjithçka që të kemi një turizëm madhështor të standardeve më të mira, më të sigurta.
Do bëjmë çdo investim që shqiptarët të mund të shfrytëzojnë çdo potencial turistik të vendit dhe turizmi të njohë një standard të ri, një nivel të ri dhe të konkurrojë me sukses me të gjitha vendet e rajonit që është konkurrenca më e ashpër, dhe me të gjitha vendet e Europës.”