The Economist: Pesë lukse që evropianët nuk do të jenë më në gjendje t’i përballojnë

“Që gjithçka të mbetet e njëjtë, gjithçka duhet të ndryshojë.” Ky mendim nga Leopardi, romani i Giuseppe Tomasi di Lampedusës, rreth fisnikërisë së shekullit të XIX-të që përpiqet të ruajë privilegjet e saj ndërsa një revolucion shpërthen në Siçili, përshkruan me saktësi dilemën e Evropës në shekullin e XXI-të, shkruan The Economist në analizën e saj që po e japim në vazhdim:

Shtetet që dikur sundonin pjesë të mëdha të planetit, tani po shikojnë me shqetësim ndërsa ish-kolonitë e tyre i arrijnë – ose edhe i kalojnë ato. Ato e kuptojnë se ndryshimet janë të nevojshme. Megjithatë, Evropa shpesh duket po aq e papërgatitur për t’u përshtatur me një botë në ndryshim, sa ishte dikur aristokracia dekadente italiane.

BE është në krizë

Bashkimi Evropian, zemra e kontinentit, në një mënyrë të pazakontë kultivon bindjen se mund të ndryshojë vetëm kur detyrohet nga krizat. Kjo është arsyeja pse është thelbësore që BE të kuptojë se sot është në një krizë. Për vite me radhë, BE është mbështetur në tregun kinez për rritje, në gazin rus për të furnizuar industrinë dhe në fuqinë ushtarake amerikane për siguri.

Nakon tri godine rata u Ukrajini i tri mjeseca agresivnog pristupa Donalda Trumpa u Americi EU je ostala uzdrmana. U ovako nestabilnom svijetu Europa mora prihvatiti promjene. Poput plemićke obitelji koja sa zakašnjenjem shvaća da mora otpustiti dio posluge kako bi ostala solventna, Europa bi trebala krenuti od napuštanja luksuznih politika koje si više ne može priuštiti.

Pas tre vitesh lufte në Ukrainë dhe tre muajsh qasje agresive të Donald Trump në Amerikë, BE mbeti e tronditur. Në një botë kaq të paqëndrueshme, Evropa duhet të pranojë ndryshimet. Ashtu si një familje fisnike që e kupton me vonesë se duhet të pushojë nga puna disa nga shërbëtorët e saj për pasur mundësi likuditeti, Europa duhet të fillojë duke braktisur politikat e luksit që nuk mund t’i përballojë më.

Koha për një marrëdhënie më të pjekur me Britaninë

Si fillim, ekziston marrëdhënia e Evropës kontinentale me Britaninë. Përplasja me kundërshtarin ishullor është bërë një lloj kënaqësie e fshehtë e BE-së që kur Britania u bë anëtarja e parë që u largua nga Bashkimi Evropian në vitin 2020. BE-ja është sjellë me Britaninë mjaft ashpër, pjesërisht për të dekurajuar vendet e tjera që të përpiqen të bëjnë të njëjtën gjë.

Por ky argument nuk qëndron më: Brexit sot paraqitet si një paralajmërim, jo ​​si një shembull për t’u ndjekur. Megjithatë, pavarësisht njoftimeve të panumërta për “fillime të reja” në marrëdhënie, të kesh të drejtë për “les rosbifs” (siç i quajnë francezët – britanikët) është ende në agjendë. Ky është një luks që Europa nuk mund ta përballojë më.

Britania ka peshë ushtarake, gjeopolitike dhe industriale që mund të rrisë ndikimin evropian në Ukrainë. Pritet që në samitin e 19 majit të bihet dakord që Britania të marrë pjesë në programet e BE-së për të armatosur Evropën.

Por për javë të tëra, marrëveshja u bllokua sepse Britanisë po i kërkohej të pranonte lëshime në fusha krejtësisht të palidhura me njëra-tjetrën. Franca, për shembull, këmbëngul që të drejtat e peshkimit të zgjidhen përpara çështjeve të mbrojtjes.

Evropa duhet të ndalojë së vendosuri rregullat për botën
Mënyra se si Evropa i trajton vendet më të largëta duket gjithashtu vetëkënaqësi. Për vite me radhë, BE-ja është përpjekur të imponojë rregullat e saj – mbi mjedisin, kushtet e punës dhe shumë tema të tjera – shumë përtej kufijve të saj.

Por tani që BE duhet të lidhë marrëveshje të shumta tregtare për të kompensuar proteksionizmin amerikan, ky është sigurisht problemi i tij. Evropa është një forcë në rënie në ekonominë globale. Të pretendosh se nuk është kështu është një luks që ai nuk mund ta përballojë më.

Më shumë tregti brenda BE-së në vend të Amerikës
Disa nga pengesat burokratike tashmë po hiqen. Por shumë të tjera mund të hiqen, veçanërisht brenda vetë BE-së. Nëse nuk mund të tregtojnë më lirisht me Amerikën, 27 anëtarët e BE-së mund të rrisin bashkëpunimin e tyre me njëri-tjetrin. Megjithatë, barrierat administrative për tregtinë e shërbimeve midis shteteve anëtare janë ende ekuivalente me një tarifë prej 110%, sipas FMN-së.

Komisionimi – dhe injorimi – i studimeve të gjera mbi përmirësimin e tregut të vetëm të Evropës është një traditë e shenjtë. Fatkeqësisht, ajo është ende gjallë.

Pothuajse çdo tavolinë në Bruksel është e mbingarkuar me një raport 400 faqesh gjithnjë e më të pluhurosur, të përpiluar vitin e kaluar nga ish-kryeministri italian, Mario Draghi, mbushur me propozime të kujdesshme se si të thellohet integrimi ekonomik. Pothuajse asgjë nga këto nuk u zbatua.

Demografia, kolapsi që Evropa po e injoron
Një zakon veçanërisht dekadent evropian është shtyrja e zgjidhjes së problemeve derisa ato të bëhen aq serioze sa të kushtojnë jashtëzakonisht shumë për t’u zgjidhur. Le të shohim një shembull të demografisë. Në vitin 1980, Evropa kishte rreth pesë persona në moshë pune që “financonin” një pensionist. Sot janë tre, dhe deri në vitin 2050 ky raport do të bjerë në dy persona në moshë pune për çdo një pensionist.

Kursime në mbrojtje
Në fund të fundit, zakoni më hedonist i Evropës në dekadat e fundit ka qenë kursimi në mbrojtje. Shijimi i “dividentëve të paqes” pas Luftës së Ftohtë la më shumë para për programet sociale. Disa vende, të tilla si Italia dhe Belgjika, vetëm tani po përpiqen të përmbushin objektivat e NATO-s për shpenzimet e mbrojtjes prej 2% të PBB-së, të dakordësuara që në vitin 2014.

Koha për prioritete të reja.
Heqja dorë nga politikat e luksit nuk është në thelb e keqe. Në fakt, kjo lejon që t’i kushtohet më shumë vëmendje asaj që është vërtet e rëndësishme. Objektivat e BE-së për të ulur emetimet e gazrave serrë në zero deri në vitin 2050 janë të kushtueshme, por të nevojshme, megjithëse disa rregullore të tjera të gjelbra duhet të rishqyrtohen.

Të ndihmosh Ukrainën nuk është luks, përkundrazi. As financimi i shtetit social, me të cilin shumë evropianë janë thellësisht të lidhur. Por, për t’u përqendruar në atë që ka vërtet kuptim, duhet të kuptohet se ndryshimet në botë kërkojnë edhe ndryshime të prioriteteve, përfundon analizën e saj, The Economist.