Evropa po shqyrton të paimagjinueshmen deri më sot: Hakmarrjen ndaj Rusisë!

Dronët dhe agjentët rusë po veprojnë në të gjitha vendet e NATO-s, dhe Evropa tani po bën atë që do të konsiderohej e paimagjinueshme vetëm pak vite më parë: Planifikimin se si të kundërsulmojë!

Idetë variojnë nga operacionet e përbashkëta kibernetike sulmuese kundër Rusisë deri te sulmet më të shpejta dhe më të koordinuara të sulmeve hibride ndaj Moskës, e deri tek stërvitjet ushtarake të papritura të udhëhequra nga NATO, konfirmuan për  Politico dy zyrtarë të lartë të qeverisë evropiane dhe tre diplomatë të BE-së.

“Është koha për veprim, jo ​​për fjalë”

“Rusët po i testojnë vazhdimisht kufijtë – cila është përgjigjja, sa larg mund të shkojmë?” tha Ministrja e Jashtme Letoneze Baiba Braže në një intervistë, duke theksuar nevojën për një përgjigje më proaktive. “Sinjali nuk do të dërgohet nga fjalët tona, por nga veprimet tona.”

Në javët dhe muajt e fundit, dronët rusë kanë fluturuar mbi Poloni dhe Rumani, ndërsa avionë misteriozë kanë shkaktuar kaos në aeroporte dhe baza ushtarake në të gjithë kontinentin. Incidentet kanë përfshirë bllokim të GPS-it, ndërhyrje nga avionë luftarakë dhe anije detare, dhe një shpërthim në një lidhje kyçe hekurudhore polake që transportonte ndihmë ushtarake në Ukrainë.

“Sa gjatë jemi të gatshëm ta tolerojmë këtë lloj lufte”
“Në përgjithësi, Evropa dhe Aleanca duhet të pyesin veten se sa gjatë jemi të gatshëm ta tolerojmë këtë lloj lufte hibride… dhe nëse duhet të shqyrtojmë mundësinë e të qenit më aktivë në këtë fushë vetë”, tha Sekretari gjerman i Mbrojtjes, Florian Hahn, për Welt TV javën e kaluar.

Sulmet hibride nuk janë asgjë e re. Në vitet e fundit, Rusia ka dërguar vrasës për të eliminuar armiqtë politikë në Mbretërinë e Bashkuar, është akuzuar për hedhjen në erë të depove të armëve në Evropën Qendrore, është përpjekur të destabilizojë BE-në duke financuar partitë e ekstremit të djathtë, ka zhvilluar një luftë në mediat sociale dhe është përpjekur të prishë zgjedhjet në vende si Rumania dhe Moldavia.

Përshkallëzim serioz
Por shkalla dhe frekuenca e sulmeve aktuale janë të paprecedentë. Globsec, një organizatë kërkimore me seli në Pragë, llogariti se midis janarit dhe korrikut, më shumë se 110 sabotime dhe përpjekje sulmesh nga individë të lidhur me Moskën u kryen në Evropë, kryesisht në Poloni dhe Francë.

“Bota e sotme ofron një hapësirë ​​shumë më të hapur – në të vërtetë, dikush mund të thotë më krijuese – për politikën e jashtme”, tha udhëheqësi rus Vladimir Putin gjatë konferencës Valdai në tetor, duke shtuar: “Ne po ndjekim nga afër militarizimin në rritje të Evropës. A është kjo vetëm retorikë apo është koha për t’u përgjigjur?”

Evropa nuk dëshiron një luftë “të nxehtë” me një Rusi bërthamore, por…
Ndërsa Rusia mund ta shohë BE-në dhe NATO-n si rivalë, Evropa nuk dëshiron luftë me një fuqi të armatosur bërthamore. Pra, ajo duhet të hartojë një përgjigje që do ta dekurajojë Moskën, por nuk do të kalojë vijat e kuqe të Kremlinit që mund të çojnë në konflikt të hapur. Kjo nuk do të thotë tërheqje, thotë shefi i mbrojtjes së Suedisë, gjenerali Michael Claesson.

“Nuk duhet ta lejojmë veten të jemi të frikësuar dhe të shqetësuar për përshkallëzimin”, tha Gjeneral Claesson, duke shtuar: “Duhet të jemi të vendosur.”

Përgjigja deri më tani ka qenë forcimi i mbrojtjes. Pasi dronët rusë u rrëzuan mbi Poloni, NATO njoftoi një përforcim të mbrojtjes ajrore dhe të dronëve në krahun e saj lindor, një veprim të cilit i bëri jehonë BE-ja. Edhe kjo e ka zemëruar Moskën.

Evropianët “duhet të kenë frikë dhe të dridhen si kafshë budallaqe në një tufë që po çohet në thertore”, tha ish-presidenti rus Dmitry Medvedev, duke shtuar: “Ata duhet të ndoten nga frika, duke ndjerë fundin e tyre të afërt dhe të dhimbshëm”.

Evropa (më në fund) ndryshon tonin
Provokimet e shpeshta ruse po ndryshojnë tonin në kryeqytetet evropiane. Pas vendosjes së 10,000 trupave për të mbrojtur infrastrukturën kritike të Polonisë pas sabotimit në hekurudhën Varshavë-Kiev, kryeministri polak Donald Tusk akuzoi Moskën për “terrorizëm shtetëror”. Shefja e politikës së jashtme të BE-së, Kaja Kallas, tha se kërcënime të tilla përbënin një “rrezik ekstrem” dhe kërkonin një “përgjigje të fortë”.

Javën e kaluar, Ministri italian i Mbrojtjes Guido Crosetto denoncoi “inercinë” e kontinentit dhe paraqiti një plan prej 125 faqesh për hakmarrje. Në të, ai propozoi krijimin e një Qendre Evropiane për Kundërshtimin e Luftës Hibride me 1,500 trupa dhe një force kibernetike.

“Të gjithë duhet të rishikojnë procedurat e tyre të sigurisë”, shtoi Ministri i Jashtëm polak Radosław Sikorski. “Rusia po e përshkallëzon qartë luftën e saj hibride kundër qytetarëve të BE-së.”

Nga fjalët në vepra
Pavarësisht retorikës gjithnjë e më të ashpër, çfarë do të thotë saktësisht një “përgjigje më e fortë” është ende një pyetje e hapur. Një pjesë e problemit qëndron në ndryshimin midis Moskës dhe Brukselit, i cili është i kufizuar nga rregullat, thotë Kevin Limonier i organizatës kërkimore GEODE me seli në Paris. “Kjo ngre një pyetje etike dhe filozofike: A mund të përballojnë shtetet e qeverisura nga sundimi i ligjit të përdorin të njëjtat mjete dhe strategji si rusët?” pyeti ai.

Për momentin, vende si Gjermania dhe Rumania po forcojnë ligjet që do t’u lejonin autoriteteve të rrëzonin dronë mbi aeroporte dhe vende të ndjeshme ushtarake. Aleatët nga Danimarka në Republikën Çeke tashmë po lejojnë operacione kibernetike sulmuese. Aleatët duhet të “jenë më proaktivë në ofensivën kibernetike”, tha Braže, dhe të përqendrohen në “rritje të ndërgjegjësimit për situatën – duke bashkuar dhe koordinuar shërbimet e sigurisë dhe inteligjencës”.

Në praktikë, kjo mund të nënkuptojë sulme kibernetike në sisteme thelbësore për përpjekjet luftarake të Rusisë, siç është zona ekonomike e Alabugës ku prodhohen dronët Shahed, ose në termocentralet dhe trenat e energjisë që transportojnë armë, shpjegon Filip Bryjka i Akademisë Polake të Shkencave. “Ne mund ta sulmojmë sistemin dhe të prishim funksionimin e tyre”, tha ai.

Evropa gjithashtu duhet të kuptojë se si t’i përgjigjet fushatave ruse të dezinformimit. “Opinioni publik rus… është disi i paarritshëm”, tha një zyrtar i lartë ushtarak. “Ne duhet të punojmë me aleatët që kanë një kuptim të detajuar të mentalitetit rus – kjo do të thotë se bashkëpunimi duhet të vendoset edhe në fushën e luftës së informacionit”. Megjithatë, çdo masë e re “duhet të ketë një mohim të besueshëm”, theksoi një diplomat i BE-së.

Tregimi i dhëmbëve
NATO është një organizatë mbrojtëse dhe për këtë arsye e kujdesshme ndaj operacioneve sulmuese. “Përgjigjet asimetrike janë një pjesë e rëndësishme e bisedës”, tha një diplomat i NATO-s, por “ne nuk do të ulim në të njëjtat taktika si Rusia”.

Në vend të kësaj, aleanca duhet të përparësojë një shfaqje force që ilustron forcën dhe unitetin, thotë Oana Lungescu, një ish-zëdhënëse e NATO-s. Në praktikë, kjo do të thotë të njoftohet shpejt nëse Moska është pas sulmeve dhe të kryhen ushtrime ushtarake të panjoftuara në kufirin rus.

Ndërkohë, Qendra e Ekselencës për Kërcënimet Hibride e mbështetur nga NATO në Helsinki ofron ekspertizë dhe trajnim dhe zhvillon politika për t’iu kundërvënë kërcënimeve.

“Pa dyshim, duhet bërë më shumë në fushën hibride”, përfundoi një diplomat i lartë i NATO-s, duke shtuar se duhet forcuar përgjegjësinë kolektive pas një sulmi dhe “përmes mjeteve të ndryshme të tregohet se po i kushtojmë vëmendje dhe se mund t’i zhvendosim burimet në mënyrë fleksibile”.