Presidentja e Kosovës takim me Zv/Sekretarin amerikan të Shtetit, Christopher Landau

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani sot zhvillon një takim në Washington me Zv/Sekretarin amerikan të Shtetit, Christopher Landau, ka bërë të ditur Departamenti amerikan i Shtetit përmes një njoftimi zyrtar.

Aty nuk janë dhënë më shumë hollësi se cilat do të jenë temat e diskutimit në takimin që zhvillohet pasdite, me orën lokale të Kosovës.

Presidentja Osmani është takuar me Zv/Sekretarin Landau edhe në korrik të këtij viti, kur dy palët i kanë diskutuar fushat potenciale për bashkëpunimin ekonomik mes dy vendeve në të ardhmen.

Ajo pati përmendur se dy vendet mund të përfitojnë nga bashkëpunimi në sektorin e energjisë, teknologjisë informative dhe atë të mbrojtjes.

Osmani është takuar përgjatë vitit edhe me zyrtarë të lartë amerikanë, në margjina të samiteve të ndryshme, përfshirë presidentin amerikan, Donald Trump dhe Sekretarin amerikan të Shtetit, Marco Rubio.

Marrëdhëniet mes Kosovës dhe SHBA-së e kanë përjetuar një goditje më herët gjatë vitit për shkak të vendimit të Washingtonit për të pezulluar për kohë të pacaktuar dialogun e planifikuar strategjik me Kosovën, për shkak të shqetësimeve lidhur me veprimet e Qeverisë në detyrë të Kosovës.

Dialogu ishte planifikuar për t’i forcuar lidhjet ekonomike dhe diplomatike, por veprimet e ekzekutivit janë parë si sfida për përparim.

Gjatë viteve të fundit, kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti ka qenë disa herë në shënjestër të kritikave nga aleatët ndërkombëtarë, për shkak të disa vendimeve në veri të Kosovës – zonë e banuar me shumicë serbe – që lidheshin me zëvendësimin e targave serbe me ato të Kosovës, heqjen e dinarit serb nga përdorimi, apo mbylljen e institucioneve serbe.

Kurti i ka justifikuar këto veprime si hapa drejt shtrirjes së sundimit të ligjit në veri dhe ka thënë se ato janë në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës.

Por, bashkësia ndërkombëtare, në disa raste, i ka cilësuar si të njëanshme dhe të pakoordinuara me aleatët.

Vetë Kurti ka thënë ditë më parë se marrëdhëniet e vendit me Shtetet e Bashkuara janë shumë të mira dhe që mospajtimet kryesore kanë pasur të bëjnë gjithmonë lidhur me Serbinë dhe strukturat e saj, dhe asnjëherë për çështje bilaterale, raporton RFE.

Por, fundjavën që lamë pas, Presidenti amerikan Donald Trump ka nënshkruar Ligjin e Autorizimit të Mbrojtjes Kombëtare për vitin 2026, i cili autorizon shpenzime rekord prej 901 miliardë dollarësh për mbrojtjen, rreth 8 miliardë dollarë më shumë sesa kishte kërkuar vetë administrata e tij.

Ligji i miratuar në Kongres përfshin edhe Kosovën, duke theksuar rëndësinë e saj strategjike në Ballkanin Perëndimor dhe duke riafirmuar angazhimin e Shteteve të Bashkuara për paqe, stabilitet, demokraci dhe zhvillim ekonomik në rajon. Kosova përmendet si një nga gjashtë shtetet kyçe të Ballkanit Perëndimor, ku stabiliteti lidhet drejtpërdrejt me sigurinë evropiane dhe interesat strategjike të SHBA-së.

“Paqja e vazhdueshme, stabiliteti dhe prosperiteti në Ballkanin Perëndimor është drejtpërdrejt i lidhur me mundësitë për përparim demokratik dhe ekonomik që u ofrohen qytetarëve të këtyre gjashtë shteteve”, thuhet në dokument.

Një nga pikat kryesore të ligjit është qëndrimi i Kongresit amerikan për dialogun Kosovë–Serbi. Marrëveshja e vitit 2023 për normalizimin e marrëdhënieve vlerësohet si hap pozitiv, ndërsa kërkohet përparim i menjëhershëm në Aneksin e zbatimit. Ligji riafirmon se zgjidhja përfundimtare duhet të bazohet në njohje reciproke dhe kundërshton çdo ide për ndarje territoriale, shkëmbime apo rishikim kufijsh mbi baza etnike.

Po ashtu, ligji mbështet zgjerimin e NATO-s në Ballkanin Perëndimor, duke përfshirë perspektivën e anëtarësimit të Kosovës në Aleancë, si dhe integrimin e saj në Bashkimin Evropian. Parashikohet mbështetje e vazhdueshme për reformat demokratike, sundimin e ligjit, zhvillimin ekonomik, rritjen e investimeve dhe forcimin e institucioneve. Kosova përfshihet edhe në kuadrin rajonal të masave për monitorimin dhe kundërshtimin e ndikimit malinj rus dhe kinez, si dhe në rritjen e ndihmës amerikane për sigurinë kibernetike.

Ligji gjithëpërfshirës përcakton politikat e blerjeve ushtarake, rritjen e pagave për trupat dhe adresimin e kërcënimeve gjeopolitike. Ai është rezultat i një kompromisi mes Dhomës së Përfaqësuesve dhe Senatit, të dyja nën kontrollin e republikanëve, dhe përfshin edhe dispozita për forcimin e sigurisë në Evropë.

Në kuadër të tij, parashikohen 800 milionë dollarë ndihmë për Ukrainën – nga 400 milionë dollarë në secilin prej dy viteve të ardhshme. 

Ligji i mbrojtjes gjithashtu autorizon iniciativën e sigurisë së vendeve baltike dhe ofron 175 milionë dollarë për të mbështetur mbrojtjen e Letonisë, Lituanisë dhe Estonisë. Si dhe kufizon aftësinë e Departamentit të Mbrojtjes për të ulur numrin e forcave amerikane në Evropë në më pak se 76,000 dhe i ndalon komandantit evropian të SHBA-së të heqë dorë nga titulli i komandantit suprem të NATO-s.